Nazwa września, który jest dziewiątym miesiącem roku, pochodzi od kwitnących w tym czasie wrzosów. Warto wiedzieć, że prapolską formą wyrazu wrzos był… wrzes (od prasłowiańskiego vres). Ale w wyniku zjawiska fonetycznego, które zaszło ok. XII wieku – tzw. przegłosu polskiego, wrzes stał się ostatecznie wrzosem. Dawniej używano również nazw pajęcznik (od nici babiego lata) i jesiennik (we wrześniu zaczynała i zaczyna się jesień).
Pierwszy dzień września jest w wielu krajach początkiem roku szkolnego. To właśnie wrzesień jest miesiącem, w którym rozpoczyna się nowy rok szkolny. To tradycja wynikła z historycznych uwarunkowań, a dzieci i młodzież wracają do szkół po letnich wakacjach.
Wrzesień jest miesiącem, w którym występuje równonoc jesienna. To czas, gdy długość dnia i nocy jest zbliżona, a dni zaczynają się skracać w przygotowaniu do nadchodzącej jesieni. Równonoc jesienna przypada zazwyczaj 22 lub 23 września i jest istotnym zjawiskiem astronomicznym. Od tego momentu przez pół roku Słońce każdego dnia coraz krócej będzie oświetlało półkulę północną, aż do dnia przesilenia zimowego. 23 września jest pierwszym dniem jesieni.
Z wrześniem, podobnie jak z innymi okresami roku, wiążą się różne przysłowia, które niegdyś wieszczyły pogodę lub jakość zbiorów. Najbardziej znane przysłowia to:
- „Wrzeszczy wrzesień, że już jesień”
- „Gdy nadejdzie wrzesień, rolnik ma zawsze pełną kieszeń”
- „Gdy wrzesień bez deszczów będzie, w zimie wiatrów pełno wszędzie”
- „Jeśli wrzesień będzie ciepły i suchy, pewno październik nie oszczędzi pluchy”.
JLS