Wielkanoc w Hiszpanii to jedno z najważniejszych wydarzeń w roku, nic więc dziwnego, że świętowana jest w sposób szczególny. Wyróżnia się on na tyle w katolickiej tradycji, że co roku ściąga tysiące turystów. Hiszpańska Pascua świętowana jest w całym kraju. Towarzyszą jej wiekowe tradycje i lokalne obrzędy, które warto poznać.
Z jednej strony Święta Wielkanocne w Hiszpanii to czas poświęcony zadumie nad męką Jezusa. Obchodom w całym kraju towarzyszy atmosfera powagi i skupienia na przeżywaniu kolejnych wydarzeń, upamiętnionych w Wielkim Tygodniu. Wymiar przeżywania męki pańskiej przewyższa nawet radość ze zmartwychwstania. Z drugiej jednak strony tradycje wielkanocne nie są odporne na hiszpański temperament. Odcisnął on swój wyraźny ślad na wielu obrządkach i zwyczajach, które w różnych zakątkach kraju towarzyszą obchodom wielkanocnym. Jak wygląda hiszpańska Pascua? Jakie towarzyszą jej tradycje?
Wielki Tydzień
Obchody wielkanocne w Hiszpanii trwają cały tydzień. Jest on tu nazywany Świętym Tygodniem – Semana Santa. Otwiera go Domingo de Ramos, czyli Niedziela Palmowa. Związane z nią obchody nie różnią się znacząco od polskiej tradycji. Hiszpanie przeżywanie świąt zaczynają poranną mszą świętą i błogosławieństwem wygłoszonym przez kapłana. Wierni przynoszą w ten dzień do kościoła palmy bądź gałązki oliwne. W Wielki Czwartek, czyli el Jueves Santo, w świątyniach na terenie całego kraju zapada cisza – przestają dzwonić wszystkie dzwony. Ponownie rozbrzmiewają dopiero w Niedzielę Wielkanocną – el Domingo de Resurrecion. Dla Hiszpanów jest ona dniem przepełnionym radością, nadzieją i szczęściem. Wielkanocne świętowanie kończy się w Lany Poniedziałek, czyli Lunes de Pascua.
Procesje
Semana Santa wypełniają nie tylko obrzędy wynikające z biblijnych zapisów. Każdy z dni Wielkiego Tygodnia wypełniają obchody, które w różnych częściach kraju mogą przybierać inną formę. Nie zmienia to jednak skali – świętuje cała Hiszpania. Ulicami miast i miasteczek ciągną uroczyste procesje pokutne. Ich uczestnicy – mieszkańcy i członkowie różnych bractw pokutnych (cofradías penitenciales) – w najwyższym skupieniu pokonują drogę ze swojej parafii do katedry. Początek procesji wyznacza zawsze olbrzymi, bogato zdobiony krzyż (cruz de guia). Jest on symbolem cierpienia Chrystusa – Męki Pańskiej. Nieodłącznym elementem pochodu są nie tylko pobożne modlitwy, ale też pieśni i utwory religijne. Członkowie bractw pokutnych – nazarenos – odgrywają w trakcie procesji określone role. Niektórzy noszą niezwykle charakterystyczne szaty pokutne, nazywane mianem capirote. Wyróżniają się stożkowymi, szpiczastymi nakryciami głowy. Nieodłącznym elementem procesji wielkanocnych są też drewniane platformy pasos, przywołujące sceny Pasji Chrystusa. Są one noszone przez costaleros. Z najpiękniejszych procesji Semana Santa słynie przede wszystkim rejon Andaluzji. Najbardziej widowiskowe, barwne pochody odbywają się w Sewilli i Maladze.
Potrawy
Hiszpańska Wielkanoc nierozerwalnie związana jest także z tradycją kulinarną. Świętom towarzyszą najróżniejsze potrawy, często charakterystyczne jedynie dla określonych regionów. Na wielkanocnym stole w Hiszpanii nie może zabraknąć m.in. potaje de garbanzos, czyli gulaszu z ciecierzycy.
Mieszkańcy Półwyspu Iberyjskiego ukochali sobie także słodkości. Do najpopularniejszych, serwowanych na Wielkanoc z pewnością zalicza się torrija. Jest to smażona kromka chleba wcześniej moczona w jajku, mleku i cukrze. Kolejnym słodkim akcentem wielkanocnym są buñuelos, czyli małe smażone bułeczki z ciasta drożdżowego z nadzieniem waniliowym, a także flores manchegas.
W niektórych rejonach kraju podaje się także ryż z mlekiem arroz con leche i leche frita, będący rodzajem gęstego budyniu z mleka i jajek z dodatkiem mąki kukurydzianej.
Anna Miler
