czwartek, 28 marca, 2024
Strona głównaPoloniaNowy JorkPromują polską kulturę!

Promują polską kulturę!

Wywiad z Robertem Szaniawskim, dyrektorem Instytutu Kultury Polskiej w Nowym Jorku.

Robert Szaniawski jest zawodowym dyplomatą od 2007 r., specjalizuje się w relacjach z mediami i dyplomacji publicznej. W latach 2008-2014 był rzecznikiem ambasady RP w Londynie, następnie dwa lata pracował na Wydziale Dyplomacji Publicznej i Kulturalnej w MSZ, aby później wrócić do Wielkiej Brytanii jako dyrektor Instytutu Kultury Polskiej w Londynie. Po trzech latach został przeniesiony do Waszyngtonu, aby kierować zespołem medialnym w ambasadzie RP. Stanowisko dyrektora Instytutu Kultury Polskiej w NY objął we wrześniu 2020 r. Fot. Archiwum Instytutu

Instytut Kultury Polskiej jest placówką dyplomatyczną Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP działającą w obszarze dyplomacji publicznej. IKP w Nowym Jorku jest jednym z 24 takich instytutów na świecie. Jest także aktywnym członkiem sieci Narodowych Instytutów Kultury Unii Europejskiej EUNIC. Misją Instytutu jest dzielenie się polskim dziedzictwem i sztuką współczesną z amerykańską publicznością oraz promocja wkładu Polski w sukces kultury światowej. Instytut czyni to poprzez inicjowanie, wspieranie i promowanie współpracy między Polską a USA w zakresie sztuk wizualnych, designu, filmu, teatru, tańca, literatury, muzyki, stosunków polsko-żydowskich oraz wielu innych aspektów życia kulturalnego i społecznego. Instytut współpracuje z renomowanymi ośrodkami kulturalnymi i akademickimi na rynku amerykańskim. Więcej o tej działalności w rozmowie z „Białym Orłem” opowiada Robert Szaniawski, dyrektor Instytutu Kultury Polskiej w Nowym Jorku.

Biorąc pod uwagę Pana wcześniejszą karierę, może stwierdzić, że jest Pan doświadczonym promotorem polskiej kultury. Czy to jest pomocne w pełnieniu obecnej funkcji?

Robert Szaniawski: To zaszczyt pracować w Ministerstwie Spraw Zagranicznych i promować Polskę poprzez działania kulturalne. Co prawda promowanie polskiej kultury w Londynie czy Nowym Jorku nie jest łatwe, to najwyższa półka, tutaj tworzone są trendy, kreowane mody i zjawiska kulturowe o zasięgu światowym. Najczęściej też w tych światowych centrach traktuje się kulturę merkantylnie, bowiem dominują tu prywatne instytucje. Jednak mamy wspaniałych artystów i są oni atrakcyjni dla naszych partnerów, wychodzą obronną ręką w konfrontacji z tak trudnym, konkurencyjnym rynkiem.

Jakie są aktualne wyzwania w promocji narodowych kultur w Nowym Jorku, stolicy światowej kultury?

W Nowym Jorku trudno promować kulturę poprzez pryzmat narodowości. Nasza filozofia działania polega na tym, aby działać za pośrednictwem miejscowych instytucji, wpisywać się z naszymi artystami w programy i działania marketingowe tych światowych instytucji. Znacznie łatwiej jest polskim artystom czy dziełom sztuki „wypłynąć”, w tym znaleźć zainteresowanie najważniejszych nowojorskich mediów, poprzez to, że pojawiają się w znanych instytucjach, niż gdybyśmy promowali naszą własną nieznaną instytucję. Dlatego Instytut Kultury Polskiej w Nowym Jorku nie posiada własnej sali koncertowej czy galerii. Całą energię skupiamy na tym, aby się przebić do markowych instytucji, gwarantujących sukces, a nie na tym, by wypromować własną instytucję, kolejną wśród tysięcy innych w NYC.

Czy żywe słowo, spotkanie z twórcą przechodzą już całkowicie do lamusa? Czy media społecznościowe zaczynają tworzyć nowe narzędzia do promocji tzw. kultury globalnej o zasięgu światowym i oglądanie filmów, opery czy słuchanie wybitnych kompozytorów w fitness clubie na rowerku stanie się nową normalnością?

Oczywiście sztuka ma wiele obliczy. Żywe słowo czy człowiek są nie do zastąpienia w teatrze. Ze sztuką filmową sytuacja wydawała się kiedyś bardziej problematyczna. Jednak kina przetrwały mimo wynalazku internetu, platform streamingowych, etc. Nie sądzę, by pandemia odzwyczaiła teraz ludzi na dobre od kina, tym bardziej niby dlaczego po tysiącach lat funkcjonowania miał nagle zaniknąć teatr jako sposób komunikowania z widzem.

Od lewej: Robert Szaniawski (dyrektor), Izabela Gola (kurator sztuk wizualnych i designu), Edyta Oleskiewicz (kierownik działu ds. administracji), Tomek Smolarski (kurator filmu i sztuk performatywnych), Klaudia Ofwona Draber (kierownik działu ds. public relations), Maja Steczkowska (wicedyrektor), Bartek Remisko (kurator humanistyki i stosunków polsko-żydowskich). Fot. Archiwum Instytutu

W obecnym roku trwa celebracja jubileuszu 21-lecia działalności Instytutu Kultury Polskiej. Tajemnica poliszynela głosi, iż z tej okazji powstały znakomite projekty w ramach „jubileuszowego planu”?

To jest zasługa znakomitych kuratorów pracujących w Instytucie. Część z nich ma szerokie wypracowywane latami kontakty, zarówno w Polsce z artystami, jak i z instytucjami amerykańskimi. Jubileusz 21-lecia funkcjonowania w USA, dojrzały wiek Instytutu, to greps, by przypomnieć o najważniejszych projektach z przeszłości, jak i promować w stosunku do naszych odbiorców to, co aktualne w tym roku.

Czy to prawda, że z Instytutem współpracują młodzi artyści, wizjonerzy, twórcy współczesnej kultury, i to oni nadają pewien ton tym projektom, wzbogacając oprawę i wymowę nowych form?

Autorką projektów muzycznych jest Ania Perzanowska, która posiada gruntowne wykształcenie muzyczne w klasie fortepianu i wiolonczeli. Była profesjonalnym muzykiem, funkcjonując w Nowym Jorku zanim zajęła się promocją muzyki. Ma bardzo szerokie zainteresowania muzyczne, nie ma gatunku muzycznego, który by lekceważyła. Zna osobiście artystów i menadżerów z Polski, jest bardzo blisko z profesjonalistami w swojej dziedzinie nie tylko w NYC, ale w całych Stanach. Z kolei Izabela Gola jest wykształconą w Nowym Jorku artystką rzeźbiarką, specjalizującą się w ceramice, przede wszystkim tworzy w porcelanie. Ale zajmuje się też sztukami wizualnymi. Ona doskonale rozumie miejscowy rynek sztuki, widzi go poprzez tradycję amerykańską, której nauczyła się tutaj na uczelni, wie, co z polskiej oferty może wzbudzić zainteresowanie miejscowych kuratorów. Tomek Smolarski zajmuje się tu układaniem programu filmowego oraz teatralnego. Przez lata mieszkał w Kalifornii, gdzie założył swoją firmę producencką, tworząc spektakle teatralne, prezentując polskie zespoły muzyczne oraz teatralne, a także wspomagając polskie i amerykańskie produkcje filmowe. Tomek w wolnych chwilach występuje w filmowych epizodach kręconych w LA oraz NYC. Niemniej zaangażowany jest Bartek Remisko, który promuje humanistykę, literaturę oraz stosunki polsko-żydowskie. Wcześniej organizował i był kuratorem wielu wydarzeń kulturalnych w Nowym Jorku, np. w 2019 zorganizował niezwykle dobrze przyjętą wystawę prac Tamary Łempickiej. Współtworzy również Beach64retreat w Rockaway, zapraszając kreatorów kultury na pobyty twórcze. Równie zaangażowana jest Klaudia Ofwona Draber, czuwająca nad mediami placówki. Klaudia jest również prezydentem zarządu organizacji non-profit, którą założyła, i która zajmuje się sztuką i odpowiedzialnością społeczną Wicedyrektor Mai Steczkowskiej, wcześniej związanej zawodowo z Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, szczególnie bliska jest idea edukacji w kulturze. Poza tym pasjonuje ją sztuka złotnicza. W wolnych chwilach tworzy biżuterię ze srebra. Jak widać, pracownicy Instytutu są wszechstronni, i głęboko zaangażowani w to, czym się zajmują.

A jak Pan postrzega promocję polskiej kultury w kontekście amerykańskiej Polonii?

Przede wszystkim należy rozdzielić kompetencje organizacyjne poszczególnych placówek polskiego rządu w USA. Instytut Kultury Polskiej w Nowym Jorku został powołany, aby promować polską sztukę i kulturę wśród Amerykanów. Domeną naszego działania jest język angielski. Środki na promocję kultury wśród Polonii posiadają Ambasada RP w Waszyngtonie oraz konsulaty w Nowym Jorku, Chicago, Houston i Los Angeles. Jednak widzę obszary wspólnego działania. Przede wszystkim chciałbym dotrzeć do drugiego i trzeciego pokolenia Polonii w USA, dobrze już tu osadzonych. Mogliby być naturalnym pasem transmisyjnym dla polskiej kultury do swojego amerykańskiego środowiska. Trzeba też wspierać tzw. community events, wydarzenia lokalne skupiające Polonię i jej amerykańskich lokalnych sąsiadów. Być może warto stworzyć oddzielny fundusz na ten cel.

Rozmawiała Elżbieta Popławska


Najważniejsze jubileuszowe projekty IKP

ECO Solidarity

Projekt zapoczątkowany w 2020 roku przez Izabelę Golę (kurator sztuk wizualnych i dizajnu) z Instytutu Kultury Polskiej Nowy Jork i artystę Tomka Rygalika z Polski, we współpracy z targami wzornictwa WantedDesign oraz ośmioma instytutami kultury z państw Unii Europejskiej, mającymi swoje siedziby w Nowym Jorku. Przedmiotem działania jest projektowanie w przestrzeni publicznej w nawiązaniu do idei solidarności społecznej, z uwzględnieniem problematyki ekologii, klimatu i zdrowia publicznego.

https://instytutpolski.pl/newyork/2021/06/15/eco-solidarity-at-icff-wanteddesign-manhattan-2021/

Penderecki in Memoriam

Projekt opracowany przez Annę Perzanowska (kurator muzyki) z Instytutu Kultury Polskiej Nowy Jorku w celu jest uhonorowania życia i dziedzictwa najważniejszego współczesnego polskiego kompozytora. Co tydzień publikujemy podcast przedstawiający portret kompozytora z wnikliwym komentarzem i wspomnieniami muzyków, dyrygentów, kompozytorów i pisarzy, takich jak Barry Douglas, JoAnn Falletta, Larry Foster, Elliot Goldenthal, Jonny Greenwood, Michail Jurowski, Laura Kaminsky, Louis Langrée, David Lynch, Cindy McTee, Anne-Sophie Mutter, Kent Nagano, Rafael Payare, Julian Rachlin, Leonard Slatkin, Łukasz Borowicz, Krzysztof Urbański i Antoni Wit. Podcasty ilustrowane są muzyką kompozytora. W ramach projektu współpracujemy z kilkudziesięcioma stacjami radiowymi w USA i na całym świecie.

https://instytutpolski.pl/newyork/2021/04/20/krzysztof-penderecki-in-memoriam-worldwide/

Encounters with Polish Literature

Spotkania z literaturą polską w formie wykładów video, zamieszczanych w internecie, kuratoruje Bartek Remisko (odpowiedzialny za program nauk humanistycznych oraz stosunków polsko-żydowskich). Gospodarzem nagrań z amerykańskimi znawcami polskiej literatury jest David A. Goldfarb, który co miesiąc przedstawia innego polskiego pisarza lub nowy temat literacki.

https://instytutpolski.pl/newyork/2021/01/12/encounters-with-polish-literature/

Rok Lema

W 2021 roku przypada 100-lecie urodzin jednego z najważniejszych pisarzy sci-fi na świecie – Stanisława Lema. Instytut Kultury Polskiej Nowy Jork będzie świętował tę rocznicę organizując pokazy filmów w USA i Kanadzie na podstawie twórczości Lema. Projekt prowadzi Tomasz Smolarski (kurator filmu i sztuk performatywnych). Od 4 czerwca można zobaczyć 10 filmów w The Cinemateque w Vancouver, natomiast na terenie Stanów Zjednoczonych takie pokazy są planowane w Anthology Film Archives w Nowym Jorku oraz w Harvard Film Archives. Jednak prawdziwym hitem pokazów będzie udostępnienie sfilmowanej twórczości Lema na platformie streamingowej MUBI. Będą dostępne na całym świecie.

https://instytutpolski.pl/newyork/2021/05/17/lem

spot_img

Najpopularniejsze

Ostatnio dodane

- Advertisment -