Na mapie kulturalnych obiektów Polski wciąż pojawiają się nowe, ciekawe punkty. Warto o nich wiedzieć na etapie planowania wakacyjnych wycieczek. Przydatna może być też znajomość lokalizacji innych, wcześniej już utworzonych placówek, które są mniej znane, ale ciekawe i mogą sprawić frajdę całej rodzinie.
Nie każdy odbiorca sztuki, zwłaszcza tzw. okazjonalny, fascynuje się tym, co uchodzi za najambitniejsze czy stanowiące ważne dziedzictwo narodowe. Nie każdemu odpowiada tematyka historyczna, wielkie muzealne gmachy i rygor podczas zwiedzania. Takie osoby mają dużo alternatywnych możliwości, bo w Polsce powstało mnóstwo nietuzinkowych muzeów.
Najnowsze klasyczne muzea
Od paru lat budowane jest Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie w sąsiedztwie Pałacu Kultury i Nauki. To wielkie przedsięwzięcie. W oczekiwaniu na jego otwarcie można obejrzeć kilka innych nowych obiektów.
Muzeum Ceramiki
Obiekt powstał w Tułowicach i jest jedynym takim w Polsce. Działa od lutego 2023 r. Starania o jego otwarcie trwały ćwierć wieku. Eksponaty są naprawdę piękne, a historia ich wytwarzania ciekawa. Porcelana tułowicka to marka z ponad 200-letnią tradycją
Muzeum Żołnierzy Wyklętych
To muzeum otwarto w Ostrołęce w minionym roku. Jest poświęcone najważniejszym postaciom podziemia antykomunistycznego. Przybliża historię polskich bohaterów walczących z sowieckim okupantem i komunistycznymi władzami. W zbiorach placówki znalazły się symboliczne pamiątki, np. różaniec z chleba wykonany w trakcie pobytu w więzieniu w 1947 r. przez Franciszka Wojsza. Jest też medalik Józefa Franczaka. W muzeum odbywają się przeglądy filmów i piosenek patriotycznych, konkursy i spotkania naukowe.
Narodowe Muzeum Techniki
To stołeczna placówka niedawno otwarta po 5 latach nieobecności na kulturalnej mapie kraju. Powodem przerwy były problemy finansowe. Narodowe Muzeum Techniki wznowiło oficjalnie działalność, oferując m.in. ekspozycje: „Historia Komputerów – liczy się!”, „Historia Transportu – morzem, lądem i powietrzem”, „Ignacy Łukasiewicz – pionier przemysłu naftowego”.
Centrum Szyfrów Enigma
Od półtora roku działa w Poznaniu Centrum Szyfrów Enigma. To nowoczesna, interaktywna placówka z ekspozycją multimedialną poświęconą maszynie szyfrującej Enigma i trzem polskim kryptologom: Marianowi Rejewskiemu, Henrykowi Zygalskiemu i Jerzemu Różyckiemu. Centrum to jest również miejscem warsztatów, a nawet okolicznościowych koncertów.
Zabrzańska Wieża Ciśnień
Wieża wzniesiona jeszcze w 1909 r. doczekała się rewitalizacji i jest dostępna dla zwiedzających od jesieni ubiegłego roku. Mieści się tam m.in. wystawa „Carboneum” – nowoczesna ekspozycja wiedzy o węglu – kopalnym i pierwiastku. Ponadto z wieży rozprzestrzenia się panorama na Zabrze i okolice, przy dobrej widoczności można zobaczyć pasmo Beskidów i Tatry.
Wcześniejsze ciekawe obiekty
Muzeum Polskiej Piosenki
Taką propozycję oferuje od kilku lat Amfiteatr Tysiąclecia w Opolu. Ekspozycja przedstawia historię polskiej piosenki od lat 20. ubiegłego wieku do czasów współczesnych. Rolę odtwarzacza multimedialnego pełnią dwie muzyczne ściany, na których są monitory dotykowe wyświetlające teledyski, fragmenty koncertów, programów telewizyjnych i wywiadów z artystami. Każdy zwiedzający otrzymuje zestaw: audioprzewodnik i słuchawki. Są też budki do nagrywania piosenek i miejsce poświęcone modzie estradowej, w którym są prawdziwe kostiumy gwiazd i w którym można się w nie wirtualnie przebierać.
Muzeum Kargula i Pawlaka
Taka atrakcja istnieje w Lubomierzu. To miejsce poświęcone kultowej komediowej trylogii Sylwestra Chęcińskiego. Lubomierz nie jest przypadkowy. To tam kręcono głównie zdjęcia. W tym mieście też ukazał się pierwszy numer lokalnej gazety „Sami Swoi” i to jej redaktorzy zaczęli gromadzić pamiątki związane z filmem.
Be Happy Museum
To krakowski hit dla miłośników selfie. W obiekcie są baseny z kulkami, bajkowe dekoracje, ogólnie panuje tam przepełniony różem wystrój. Choć obiekt ma w nazwę „muzeum” jako takich zabytkowych eksponatów daremnie byłoby tam szukać. Rzeczy tam zgromadzone służą głównie zabawie i są rarytasem dla fanów Instagrama czy TikToka.
Muzeum Iluzji
Kolejna atrakcja Krakowa – miejsce, gdzie iluzje spotykają się z wynalazkami naukowymi i sztuką. Ważną rolę gra fizyka i optyka, ale bez przynudzania, bo poznawaniu towarzyszy zabawa. Jest moc niesamowitych widoków i ciekawych naukowych faktów.
MovieGate
We Wrocławiu działa obiekt idealny dla fanów kinematografii. To jedyne takie miejsce w Polsce, w którym można zobaczyć oryginalne eksponaty z topowych hollywoodzkich filmów, np. robota z filmu „Ja, Robot” czy zbroję Maximusa z filmu „Gladiator”.
Fabryka Robotów
Wbrew nazwie to nie tyle miejsce produkcji, co oglądania. W Mosznej wielbiciele postaci science fiction czy fani różnego rodzaju robotów mają moc wrażeń. Sebastian Kucharski – założyciel i główny budowniczy wszystkich robotów – chętnie dzieli się swoją pasją i opowiada o powstawaniu poszczególnych dzieł. Wykonuje je ręcznie, wykorzystując do tego głównie złom samochodowy i inne odpady przeznaczone do recyklingu.
Muzeum Podróżników im. Tony’ego Halika
W Toruniu zgromadzono pamiątki z podróży najsłynniejszych współczesnych podróżników: Tony’ego Halika i Elżbiety Dzikowskiej. Halik pochodził właśnie z Torunia. Dzikowska, mimo przekroczenia 80-ki, wciąż podróżuje. Wśród eksponatów są chińskie buciki do krępowania kobiecych stóp i tykwy do picia yerba mate samego Halika.
Muzeum Neonów
W Warszawie swój dom mają neony, które były kiedyś szalenie popularne. W zbiorach muzeum znajduje się ponad sto sztuk. To zbiór pełen kolorów, blasku i oryginalnych kształtów. Starsi oglądają to z sentymentem, wspominając dawne elementy miasta. Młodsi z zachwytem skupiają się na fotografowaniu świecących eksponatów.
Exploseum
Bydgoski obiekt należy do najbardziej oryginalnych placówek muzealnych w Polsce. Powstał na terenie dawnej fabryki chemikaliów i materiałów wybuchowych, które dla armii hitlerowskich Niemiec produkował koncern DAG. Ekspozycje Exploseum ciągną się przez około 20 sal. Prezentują dzieje ogromnej fabryki ukrytej w Puszczy Bydgoskiej, ale także opowiadają o uzbrojeniu wojskowym.
Muzeum Motoryzacji Topacz
W Ślęży (20 minut od Wrocławia) jest coś dla fanów motoryzacji – prywatne muzeum przy zamku Topacz. Zobaczyć tam można ponad 100 motocykli i kilkadziesiąt samochodów. W zbiorach są takie kultowe polskie marki jak Sokół, MOJ, Podkowa, Perkun czy powojenne wueski i późniejsze komary czy romety. Nie brakuje też znanych zagranicznych marek typu Harley Davidson czy Indian. Fani samochodów nacieszą oko Jaguarami, Rolls Royce’ami czy Bentleyami. Jest też kolekcja aut polskich: Mikrus, Nysa N59, Syrena 100 czy Warszawa M20.
Halina Kossak