5 lutego ppłk Karol Budniak, zastępca Attachée Wojskowego z Waszyngtonu, w towarzystwie członków Pl. #119 SWAP w Hartford udał się do Chicopee, MA, gdzie na lokalnym cmentarzu znajduje się grób zasłużonego działacza polonijnego i uczestnika Powstania Styczniowego Wincentego Smołczyńskiego.
Wincenty Smołczyński brał udział w Powstaniu Styczniowym 1863-1864, za co był represjonowany dwukrotnym zesłaniem Sybir. Udało mu się jednak uciec z niewoli, a w 1902 r. z żoną i dwoma synami wyemigrował do Ameryki. Początkowo osiedlili się w Detroit, potem zamieszkali w Buffalo w stanie Nowy Jork, gdzie Wincenty Smołczyński został współredaktorem czasopisma „Polak w Ameryce” oraz zaangażował się w działalność społeczną w Zjednoczeniu Rzymsko-Katolickim i w Związku Narodowym Polskim.
Był też jednym z głównych organizatorów i działaczy Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Na wielkim zlocie Sokolstwa, który miał miejsce w Buffalo w 1914 r. wygłosił przemówienie, które przeszło do historii jako „Testament Smołczyńskiego”. Smołczyński był też oficerem rekrutującym ochotników do powstającego obozu szkoleniowego Niagara on the Lake w Kanadzie im. gen. T. Kościuszki. Wincenty Smołczyński zmarł w wieku 89 lat w październiku 1936 r. w Chicopee, MA.
Ppłk Karol Budniak oraz komendant Okręgu 4 SWAP Waldemar Ogorzałek złożyli na grobie zasłużonego powstańca wieńce. W ceremonii uczestniczyli też weterani: Piotr Krajewski, Stanisław Kopacz, Witek Blicharski, Ryszard Sulewski i Jarosław Parzych.
Tego samego dnia ppłk Budniak oraz weterani z Hartford wzięli udział w mszy św. odprawionej w Enfield, podczas której razem z weteranami z American Legion Post #154 uczcili pamięć żołnierzy, którzy zginęli wskutek ataku niemieckiego okrętu podwodnego 3 lutego 1943 r. Dzień wcześniej natomiast ppłk Budniak uczestniczył w nabożeństwie żałobnym w New Britain, podczas którego miało miejsce ostatnie pożegnanie sybiraka i uczestnika bitwy o Monte Cassino Józefa Smyka oraz w towarzystwie weteranów z Pl. #111 SWAP im. J. Hallera złożył wieniec pod znajdującym się w New Britain pomnikiem Katyń upamiętniającym ofiary zbrodni katyńskiej.
Witold Blicharski
opr. Robert Iwanicki/WEM
