W tegorocznej pielgrzymce do Niagara-on-the-Lake w Kanadzie na groby polskich ochotników do Błękitnej Armii zmarłych w miejscowym Obozie Kościuszko w latach 1917-1919, która odbyła się 11 czerwca, uczestniczyła grupa członków Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce z następujących placówek: Pl. 12 w Bensalem, PA, Pl. 114 w Toronto, ONT, Kanada, Pl. 123 w Nowym Jorku i Pl. 126 w Windsor, Kanada. Obecne też były koleżanki z Korpusu Pomocniczego Pań przy Placówce 114 SWAP w Toronto i Placówce 36 w Clifton, NJ.
Na uroczystość przybyli przedstawiciele wielu organizacji polonijnych z Kanady i USA. Najliczniejszą grupę stanowiły pododdziały Związku Harcerstwa Polskiego przybyłe z obu krajów. Powitania były bardzo serdeczne, bowiem przez trzy lata z powodu restrykcji covidowych grupowe pielgrzymki do Niagara-on-the-Lake były praktycznie niemożliwe.
W uroczystości zorganizowanej przez Kongres Polonii Kanadyjskiej oddział Niagara na czele z prezes Zofią Soją, wzięło udział wiele znaczących osób, m.in. ambasador RP w Ottawie Witold Dzielski, konsul generalna RP w Toronto Magdalena Pszczółkowska, gen. bryg. Roman Łytkowski – dowódca 12. Zmechanizowanej Brygady im. gen. J. Hallera ze Szczecina, attaché obrony przy Ambasadzie RP w Ottawie komandor Krzysztof Książek, weteran II wojny światowej Zbigniew Gondek (uczestnik bitwy o Monte Cassino, kawaler orderu Virtuti Militari).
Po mszy św. nastąpiły oficjalne przemówienia. Naczelny komendant SWAP Tadeusz Antoniak w swoim wystąpieniu zapewnił, że w razie obcej agresji na Polskę, SWAP w porozumieniu z władzami USA i Kanady, pomoże w rekrutacji ochotników do polskiej armii, co spotkało się z gorącym przyjęciem wszystkich zebranych. Komendant Antoniak żartobliwie zwrócił uwagę, że czasy się zmieniają, bowiem jesteśmy świadkami jak współcześni piłsudczycy chodzą z portretami gen. Józefa Hallera.
Apel pamięci, salwa honorowa, złożenie wieńców u stóp ołtarza polowego oraz na grobie kapelana Błękitnej Armii ks. płk. Jana Dekowskiego zakończyły uroczystość na cmentarzu.
Kolejnym punktem programu był przemarsz do centrum miasteczka Niagara-on-the-Lake gdzie przed pomnikiem poległych w wojnach złożono kwiaty i ponownie odśpiewano hymny Kanady, USA i Polski oraz uczczono pamięć poległych salwą honorową.
Grupa członków SWAP ze Wschodniego Wybrzeża w drodze powrotnej z uroczystości w Niagara-on-the-Lake odwiedziła grób powstańca styczniowego z 1863 roku Juliana Lipińskiego i jego żony Antoniny, spoczywających na cmentarzu Holy Mother of the Rosary (Matki Bożej Różańcowej) parafii Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego w Cheektowaga, na przedmieściu Buffalo, NY.
Teofil Lachowicz
Fot. Zygmunt Bielski, Kongres Polonii Kanadyjskiej
