Rozpoczynamy swoją misję przewodniczenia OBWE z determinacją, chcemy wzmocnić efektywność tej organizacji; wspieranie ludzi dotkniętych wykluczeniem przez pandemię i przez konflikty będzie jednym z najważniejszych polskich celów – podkreślił w środę rzecznik MSZ Łukasz Jasina.
1 stycznia tego roku formalnie rozpoczęła się roczna prezydencja Polski w Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE). Minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau przez rok będzie sprawował funkcję przewodniczącego OBWE. W czwartek Rau weźmie udział w posiedzeniu Stałej Rady OBWE, podczas której oficjalnie zaprezentuje program oraz priorytety polskiego przewodnictwa w organizacji. Rau wylatuje do Wiedniu w środę wieczorem.
Rzecznik MSZ Łukasz Jasina na konferencji prasowej zaznaczył, że już od środowego wieczoru rozpocznie się cykl wydarzeń, które można określić jako inaugurację polskiego przewodnictwa w OBWE.
„Przejęcie przez nas przewodnictwa zbiegło z poważnymi wyzwaniami dla pokoju i bezpieczeństwa w naszym regionie. Jesteśmy tego świadomi jako państwo przewodniczące OBWE i rozpoczynamy swoją misję z determinacją, chcemy wzmocnić efektywność tej organizacji (…) rolą przewodnictwa jest nadanie dynamiki pracom organizacji” – podkreślił Jasina.
Zwrócił uwagę, że OBWE prowadzi duże misje działające chociażby na terenie Donbasu, na Kaukazie czy w Naddniestrzu. Jasina powiedział, że minister Rau przedstawi w Wiedniu polski sposób na to, żeby „zdynamizować OBWE”. „Będziemy kontynuowali w trakcie tego roku także próbę odpowiedniego przebudowania budżetu tej organizacji tak, aby miała więcej środków i możliwości, by działać” – zapowiedział rzecznik MSZ.
„Poza uroczystą inauguracją jutro, przemówieniami i konferencjami prasowymi, minister Zbigniew Rau spotka się również z szefami misji terenowych oraz instytucji autonomicznych OBWE. Także odbędą się jutro spotkania bilateralne naszego ministra, przede wszystkim z sekretarz generalną OBWE Helgą Schmid, która będzie wspólnie z ministrem przez najbliższy rok przewodniczyła pracom Organizacji” – przekazał Jasina.
„Będzie to rok rozwiązywania konfliktów, które narastają, będzie to rok prób przekazania naszej wiedzy i naszych kompetencji związanych z historią (…). Mamy w tej chwili problem z bardzo wieloma sprawami od agresji militarnych przez kryzys architektury bezpieczeństwa, po więźniów sumienia w bardzo wielu państwach. Tutaj Polska będzie starała się tę całą sytuację mocno zmienić” – powiedział Jasina.
Dodał, że Polska będzie starała się też doprowadzić do akcji szczepień w tych miejscach, w których jest to utrudnione z uwagi na konflikty militarne. „Wspieranie ludzi dotkniętych wykluczeniem przez pandemię, przez konflikty, przez różnego rodzaju ograniczenia powodowane przez brak wolności będą jednym z najważniejszych polskich celów” – podkreślił Jasina.
Poinformował, że polskie przewodnictwo w OBWE będzie składało się także z całego cyklu innych wydarzeń „pokazujących wymiar tej organizacji na różnych polach”. „A to poza wymiarem politycznym, poza wymiarem związanym z prawami człowieka, to jest także wymiar kulturalny. Część z tych wydarzeń będzie miała miejsce w Polsce. Takim bardzo dużym podsumowaniem naszego przewodnictwa będą obrady Rady Ministerialnej OBWE, one tradycyjnie odbywają się na terenie państwa, które przewodniczy Organizacji, tym razem będzie to Łódź” – poinformował Jasina.
Dodał, że w czwartek w Wiedniu odbędzie się koncert filharmoników łódzkich z Filharmonii im. Artura Rubinsteina.
Szwecja przekazała Polsce przewodnictwo podczas grudniowej Rady Ministerialnej OBWE w Sztokholmie.
Polska objęła roczne przewodnictwo w Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie po raz drugi; po raz pierwszy Polska przewodniczyła Organizacji w roku 1998. Polskie przewodnictwo w OBWE będzie trwało do 31 grudnia 2022 r.
OBWE skupia 57 państw, w których mieszka ponad miliard ludzi. Oprócz krajów europejskich, do Organizacji należą USA, Kanada, Mongolia oraz położone w Azji Centralnej państwa powstałe po rozpadzie ZSRR: Uzbekistan, Kazachstan, Tadżykistan, Kirgistan i Turkmenistan.
Geneza Organizacji wywodzi się z Aktu końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie w Helsinkach w 1975 r. Formalna decyzja o przekształceniu KBWE w OBWE została podjęta podczas szczytu w Budapeszcie w 1994 r. Prace OBWE koncentrują się na trzech wymiarach: polityczno–wojskowym, ekonomiczno–środowiskowym oraz ludzkim, które wspólnie tworzą unikalną dla OBWE wszechstronną koncepcję bezpieczeństwa.
Karol Kostrzewa/PAP
