Szykuje się nie lada gratka dla osób ceniących sztukę i wyjątkowe historie, a do takich niewątpliwie należy opowieść o losach Franciszki Mannówny. Jej losy, ujęte w artystyczną klamrę, stały się kanwą opery „The Final Veil”, która prezentowana będzie w Nowym Jorku na scenie Nancy Manocherian’s the Cell Theatre.
Franceska Mann/Franciszka Mannówna, urodzona w 1917 r., była jedną z najlepiej zapowiadających się polskich tancerek lat trzydziestych ubiegłego stulecia. Występowała na scenach operowych i kabaretowych, w kawiarniach, rewiowych widowiskach, na prywatnych przyjęciach i w krótkometrażowym filmie „Polki słyną”. Kilka miesięcy przed wybuchem II wojny światowej Mann zdobyła nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Tańca w Brukseli. W okupowanej Polsce została zamknięta w getcie warszawskim, gdzie występowała w Teatrze Femina, Melody Palace i w kawiarni Bagatela. Wiosną 1943 r. trafiła do Hotelu Polskiego, który organizował ucieczkę Żydów z południowoamerykańskimi paszportami. Jednak zamiast do obiecywanej Ameryki Południowej kilka tysięcy polskich Żydów zostało wywiezionych do obozów zagłady. Tak Franciszka trafiła do Auschwitz, a jej bohaterska postawa w obliczu śmierci stała się legendą – opisywał ją m.in. Filip Muller w „Świadku Auschwitz” i Sofka Zinovieff w „Tajemnice carskiego dworu: zapiski czerwonej księżniczki”. Potwierdzają ją również historyczne źródła i dokumenty zgromadzone podczas procesów norymberskich. Otóż kiedy przywieziono Franciszkę do Auschwitz, ona i inni przybyli zostali skierowani do komór gazowych, gdzie kazano im się rozebrać. Według naocznych świadków, Franciszka zaczęła rozbierać się w uwodzicielski sposób, by odwrócić uwagę strażników SS, dzięki czemu zdołała wyrwać jednemu z nich broń i śmiertelnie postrzelić jednego z nich oraz ranić drugiego, po czym sama zginęła. Postawa Mann dodała siły i odwagi innym kobietom do ataku na SS-manów przy wejściu do komory gazowej.
Spektakl „The Final Veil” wyreżyserowała Cassandra Rosebeetle, autorką partytury i libretta jest JL Marlor. Opera, skomponowana na kwartet smyczkowy i cztery śpiewaczki, czerpie z bogatej tradycji polskiej muzyki, w tym pieśni ludowych, niemieckiej muzyki kabaretowej połączonej z muzyką klasyczną, undergroundowym jazzem oraz folkiem jidysz z lat 30. XX wieku.
Obsada: Cassandra Rosebeetle w roli Franceski Mann oraz 3 tancerki: Hallie Chametzky, Lauren Pagano i Lauren Barette; 4 śpiewaczki: Heather Michele, Katie Lipow, Abagael Cheng i Katherine Lerner Lee i 4 muzyków: Connie Li na skrzypcach, YoonJung Hwang na skrzypcach, Katya Barmotina na altówce i Camille Dietrich na wiolonczeli. Choreografia jest dziełem Katherine Crockett i Cassandry Rosebeetle, a tekst napisała Kate Mulley. Zespół produkcyjny uzupełniają Micah Gleason (dyrektor muzyczny/dyrygent), Brian Reager (asystent reżysera), Ayumu „Poe” Saegusa (oświetlenie), Dan Daly (scenografia), Matthew Yohn (projekt dźwięku) i Carly Dorman (asystentka reżysera tańca).
Opera wystawiana będzie w dniach 14-17, 21-24, 28-31 lipca 2022 (czwartek – sobota o godz. 20.00 i niedziela o godz. 17.00) w Nancy Manocherian’s The Cell Theatre, który mieści się przy 338 W. 23rd Street, New York, NY. 10011. Czas trwania spektaklu to 60 minut. Bilety dostępne są na stronie www.thecelltheatre.org
WEM