Głównymi tematami poruszanymi podczas szczytu NATO w Wilnie, który odbył się w dniach 11-12 lipca, były wzmocnienie obrony i odstraszania, przyszłe członkostwo Ukrainy w Sojuszu oraz pogłębienie relacji z partnerami z regionu Indo-Pacyfiku.
Podczas dwudniowych obrad odbyły się posiedzenia Rady Północnoatlantyckiej m.in. z udziałem zaproszonych partnerów NATO, a także posiedzenie Rady NATO-Ukraina z udziałem prezydenta Wołodymyra Zełenskiego. Liderzy NATO postanowili też częściowo wrócić do procesów i struktur z zakresu planowania obronnego funkcjonujących w trakcie zimnej wojny, z których zrezygnował w latach dziewięćdziesiątych. Akceptacja trzech regionalnych planów obronnych oznacza strukturalną zmianę podejścia sojuszników do obrony zbiorowej, wymagającą wdrażania i finansowania w kolejnych latach.
W szczycie uczestniczył prezydent RP Andrzej Duda, który wyraził satysfakcję z porozumienia zawartego między Turcją i Szwecją ws. akcesji Szwecji do Sojuszu. – To bardzo dobra wiadomość, czekaliśmy na nią do ostatniej chwili – ocenił prezydent. Podkreślił, że obecność zarówno Finlandii, jak i Szwecji, która w najbliższym czasie stanie się częścią NATO, wzmacnia Sojusz, zwłaszcza w tej części Europy. Podkreślił też, że Polska wspiera dążenia Ukrainy do członkostwa w Pakcie Północnoatlantyckim.
– Wierzymy, że NATO – jako najsilniejszy sojusz obronny na świecie – wesprze w tym Ukrainę i będzie realizował skuteczną politykę, która do tego doprowadzi – oświadczył Andrzej Duda. Prezydent Polski podkreślił też, że „przełomową decyzją” szczytu jest zatwierdzenie planów obronnych. – Mieliśmy do tej pory tzw. plany ewentualnościowe, które miały charakter takiego swoistego prowizorium. Te, które zostały stworzone i zatwierdzone, to są plany, które dziś obronę obszaru Sojuszu widzą w sposób inny niż to było do tej pory – wyjaśnił.
– NATO jest jednością. Nie ma w NATO kwestii, które miałyby charakter głęboko sporny. Jest więc jedność, solidarność i wsparcie dla Ukrainy – oświadczył Andrzej Duda na zakończenie wizyty w Wilnie.
W skład polskiej delegacji na szczyt NATO w Wilnie weszli także m.in. minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak oraz minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau.
Po raz pierwszy w oficjalnym charakterze państwa członkowskiego w obradach wzięła udział Finlandia, która 4 kwietnia 2023 r., w siedemdziesiątą czwartą rocznicę powstania NATO, stała się jego trzydziestym pierwszym członkiem. Na szczycie obecny był też osobiście przywódca Stanów Zjednoczonych Joe Biden.
JLS
