Uroczyste obchody 80. rocznicy śmierci Ignacego Jana Paderewskiego w Amerykańskiej Częstochowie.
29 czerwca przypadała 80. rocznica śmierci Ignacego Jana Paderewskiego, światowej sławy pianisty, polskiego premiera i męża stanu, a przede wszystkim – wielkiego polskiego patrioty, który wyraz swojemu patriotyzmowi i przywiązaniu do ojczyzny dawał na każdym polu swej działalności, zarówno artystycznej, jak i politycznej.
Z okazji tej rocznicy w niedzielę, 27 czerwca, o godz. 9:30 rano, w Sanktuarium Matki Bożej w Amerykańskiej Częstochowie w Doylestown, PA odprawiona została uroczysta msza święta. Mszę odprawił o. Mikołaj Socha. Gościem specjalnym wydarzenia była Sybiraczka i Naczelna Prezes Korpusu Pomocniczego Pań przy SWAP Helena Knapczyk. Dr Teofil Lachowicz natomiast przypomniał wszystkim zebranym sylwetkę Ignacego Jana Paderewskiego i jego zasługi dla odradzającej się po latach zaborów ojczyzny, a także amerykańskie wątki w jego życiorysie. W obchodach wzięli udział członkowie weterańskich placówek z Nowego Jorku, New Jersey, Pensylwanii i Connecticut oraz delegacja harcerskich Hufców Podhale i Warmia.
Przed mszą świętą uczestnicy obchodów złożyli wieńce i kwiaty przed tablicą z sercem Ignacego Jana Paderewskiego, znajdującej się w Amerykańskiej Częstochowie.
Uroczystości rocznicowe zorganizował Zarząd Główny Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce.
opr. JLS
Fot. Archiwum Hufca Podhale/M. Bielski
Kim był Ignacy Jan Paderewski?
„Mówiono o Paderewskim, jeszcze w czasach mu współczesnych, że był podwójnym bohaterem: sztuki i ojczyzny. Jako artysta potrafił swoją sztuką i siłą swojego talentu zachwycać oraz porywać największe audytoria. Dzięki temu mógł utorować sobie drogę do świata polityki i w efekcie uczynić wiele dobrego dla ojczyzny, którą wielbił, szanował i której służył ponad wszystko” – te słowa krytyka muzycznego i muzykologa Jana Popisa* w niezwykle trafny sposób opisują sylwetkę Ignacego Jana Paderewskiego.
Ten wybitny Polak urodził się w 6 listopada 1860 roku w Kuryłówce na Podolu, w rodzinie o patriotycznych tradycjach. Wykształcenie zdobył w Warszawie, uzyskując „patent” ukończenia Instytutu Muzycznego. Koncertował w Polsce i za granicą, komponował własne utwory, kontynuował edukację w Wiedniu i zaliczył udany debiut w Paryżu. „Paderewski miał 31 lat, gdy stanął u progu wielkiej kariery w Ameryce. (…) 17 listopada 1891 r. zagrał tam po raz pierwszy, od razu w Carnegie Hall – nowej, dopiero co otwartej sali w Nowym Jorku, która po dziś dzień pozostaje jedną z kilku najważniejszych (jeśli nie najważniejszą) i najbardziej prestiżowych sal koncertowych świata”. Amerykę odwiedził w sumie 18 razy. Koncertował również w Australii, Nowej Zelandii, Ameryce Południowej i we wszystkich krajach europejskich, także w Rosji. Jego działalność artystyczna sprawiła, że stał się rozpoznawalnym, a przez to niezwykle skutecznym, ambasadorem sprawy polskiej na arenie międzynarodowej. „Z chwilą wybuchu I wojny światowej najważniejsza dla Paderewskiego stała się działalność patriotyczna i niepodległościowa. Przebywając w Stanach Zjednoczonych, prawie co drugi dzień dawał koncerty, muzyką oraz słowem apelując o pomoc dla walczących Polaków. W ten sposób sprawą Polski zainteresował administrację Stanów Zjednoczonych. Nawiązał bezpośredni, przyjacielski kontakt z prezydentem Thomasem Woodrowem Wilsonem. W styczniu 1917 r. przygotował memoriał dotyczący Polski i jej historii, z uzasadnieniem odbudowy jej niepodległości. Występował z przemówieniami, m.in. w kręgu Polonii amerykańskiej, apelując o pomoc dla kraju i utworzenie polskiej armii walczącej po stronie aliantów. W wyniku wielu starań, również osobistych kontaktów Paderewskiego, prezydent Wilson 8 stycznia 1918 r. w swoim orędziu pokojowym uznał kwestię niepodległości Polski za jeden z warunków przyszłego pokoju w Europie (punkt trzynasty orędzia)”.
1 stycznia 1919 r. przybył do Warszawy. Witany przez tłum, w przemówieniu podkreślił, że nie należy do żadnego stronnictwa: „Stronnictwo powinno być jedno – Polska, i temu jedynemu służyć będę do śmierci”. Sprawował funkcję premiera i ministra spraw zagranicznych RP, ale po roku podał się do dymisji i wyjechał z Polski, wracając do koncertowania. Po wybuchu II wojny światowej Paderewski rozpoczął po raz kolejny działalność polityczną i patriotyczną, organizując pomoc dla ofiar wojny w Polsce. W 1941 r. w Stanach Zjednoczonych odbyły się „Dni Paderewskiego” z okazji złotego jubileuszu jego debiutu amerykańskiego. „W ich ramach zorganizowano około sześć tys. koncertów na cześć artysty, z których dochód został przeznaczony przede wszystkim na pomoc dla Polski. Paderewski, pomimo sędziwego wieku, cały czas był aktywny politycznie. Wygłaszał przemówienia, wspierając na duchu rodaków. Zwracał się do świata o pomoc dla Polski”.
Ignacy Jan Paderewski zmarł 29 czerwca 1941 r. w Nowym Jorku. Pogrzeb z najwyższymi honorami wojskowymi odbył się na Narodowym Cmentarzu w Arlington. Jak napisał Andrzej Piber: „Był Paderewski patriotą niezłomnym, miłującym głęboko bohaterską przeszłość narodu, czynnym świadkiem trudnych i tragicznych zmagań Polaków o przetrwanie i o wolność. (…) Został politykiem, choć za polityka się nie uważał, a działalność polityczną wielce ułatwiły mu sukcesy artystyczne. Zwycięstwu sprawy Ojczyzny poświęcił swój talent, majątek, pozycję w świecie. Był jednym z najbardziej wytrwałych i uznanych rzeczników Polski” – można wręcz rzec, że „wygrał Polskę na fortepianie”.
* Cytaty pochodzą z artykułu Jana Popisa opublikowanego na portalu lazienki-krolewskie.pl
