– Dokument o dalszej o współpracy w zakresie obronności ma charakter przełomowy – mówił prezydent Andrzej Duda podczas wspólnej konferencji prasowej z prezydentem USA Donaldem Trumpem. Podpisana 12 czerwca br. w Białym Domu umowa zakłada, że Stany Zjednoczone zwiększą swoją obecność wojskową w Polsce o około 1,000 żołnierzy. Zwiększy się również ilość gazu LNG kupowanego w Ameryce.
Po powitaniu i wspólnych rozmowach prezydent Donald Trump przygotował dla polskiej pary prezydenckiej niespodziankę. Był to przelot nad Waszyngtonem dwóch amerykańskich myśliwców piątej generacji F-35, które planuje kupić od Amerykanów Polska. Na początku maja br. Ministerstwo Obrony Narodowej RP zadeklarowało chęć zakupu 32 takich myśliwców.
Współpraca wojskowa
W Białym Domu prezydenci Polski i Ameryki podpisali deklarację o współpracy obronnej w zakresie obecności sił zbrojnych USA na terytorium Polski. Czytamy w niej m.in., że „Stany Zjednoczone planują zwiększyć swoją aktualną obecność wojskową w Polsce, wynoszącą około 4,500 rotujących się członków personelu wojskowego. Ta trwała obecność wzrośnie w najbliższej przyszłości o około 1,000 dodatkowych żołnierzy i będzie skoncentrowana na zapewnieniu w Polsce dodatkowych zdolności obrony i odstraszania”.
W dalszej części deklaracja mówi o utworzeniu Wysuniętego Dowództwa Dywizyjnego USA w Polsce oraz utworzenie i wspólne wykorzystywanie przez żołnierzy Polski i USA Centrum Szkolenia Bojowego (CSB) w Drawsku Pomorskim oraz docelowo w kilku innych lokalizacjach w Polsce.
– To ma wielkie znaczenie nie tylko dla Polski, lecz także dla naszej części Europy, dla Europy środkowej, dla państw bałtyckich – dla wszystkich tych, dla których tak naprawdę została ustanowiona wzmocniona obecność Stanów Zjednoczonych i innych państw NATO na wschodniej flance Sojuszu. Jestem za to ogromnie wdzięczny – mówił podczas wspólnej konferencji z Donaldem Trumpem Andrzej Duda.
Kolejny punkt porozumienia to stworzenie w Polsce eskadry bezzałogowych statków powietrznych MQ-9 Sił Powietrznych USA, przeznaczonych do działań wywiadowczych, zwiadowczych i rozpoznawczych. Utworzona ma zostać również załadunkowo-rozładunkowa baza lotnicza w celu wspierania przemieszczenia się wojsk dla odbycia ćwiczeń lub na wypadek kryzysu.
Ponadto podpisana 12 czerwca br. deklaracja przewiduje: utworzenie grupy wsparcia w celu zabezpieczenia obecnych i przyszłych Sił Zbrojnych USA w Polsce; utworzenie w Polsce zdolności sił specjalnych USA w celu wsparcia operacji powietrznych, lądowych i morskich, a także utworzenie infrastruktury wspierającej obecność w Polsce pancernej brygadowej grupy bojowej, lotniczej brygady bojowej oraz batalionu wsparcia logistycznego. Koszty budowy i utrzymania nowej infrastruktury poniesie polska strona.
– Jak jasno wynika z deklaracji, Stany Zjednoczone i Polska są związane nie tylko strategicznym partnerstwem, ale także głębokimi, wspólnymi wartościami, wspólnymi celami oraz bardzo silną i trwałą przyjaźnią – mówił podczas konferencji przywódca USA, chwaląc Polskę za wydatki na obronność kraju.
Sojusz na wyżynach
Prezydenci Duda i Trump podpisali umowę o rozszerzeniu polsko-amerykańskiej współpracy w zakresie energii jądrowej. Amerykanie mają pomóc w wybudowaniu nad Wisłą pierwszej elektrowni jądrowej.
Podczas wizyty prezydenta Dudy w Waszyngtonie podpisano również porozumienie dotyczące zwiększenia ilości kupowanego gazu z USA. Chodzi o 2 mld metrów sześciennych gazu o wartości około 8 mld dolarów. Kolejna umowa dotyczy wzmocnienia współpracy w dziedzinie zapobiegania i zwalczania poważnej przestępczości.
– W wielu krytycznych obszarach – od obrony i dyplomacji po energetykę i ekonomię – w 2019 roku sojusz między Stanami Zjednoczonymi i Polską osiąga niezwykłe nowe wyżyny. Nasze wieloletnie partnerstwo pokazuje ogromne możliwości dla świata, kiedy dwa silne i niezależne narody łączą się we wspólnym celu i wspólnej sprawie – powiedział prezydent Trump. – Związek Amerykanów i Polaków jest niezwykły i pozostanie nim przez długi, długi czas – dodał.
Donald Trump został również zapytany o obietnicę zniesienie wiz dla Polaków. – Być może nastąpi to w ciągu najbliższych 90 dni. Chcemy, żeby Polska należała do tej elitarnej grupy – odpowiedział prezydent USA. Pomysł ogłoszenia tej informacji podczas planowanej wrześniowej wizyty w Polsce uznał za „świetny pomysł”. Prezydent Duda dodał, że obecna administracja amerykańska jest pierwszą, „która podeszła do sprawy zniesienia wiz dla Polaków w sposób tak poważny i tak bardzo kompleksowy”.
Arkadiusz Rogowski