Wirus SARS-CoV-2 rozprzestrzenia się, gdy zakażona osoba wydycha kropelki i bardzo małe cząstki zawierające wirusa. Te kropelki i cząsteczki mogą być wdychane przez innych ludzi lub lądują na ich oczach, nosach lub ustach. W niektórych okolicznościach mogą zanieczyścić powierzchnie, których dotykają. Ludzie, którzy są bliżej niż 6 stóp od zakażonej osoby, najprawdopodobniej zostaną zakażeni.
Koronawirusem można się zakazić na trzy główne sposoby:
- poprzez oddychanie powietrzem w pobliżu zakażonej osoby, która wydycha małe kropelki i cząstki zawierające wirusa;
- gdy te małe kropelki i cząstki zawierające wirusa lądują na oczach, nosie lub ustach, szczególnie poprzez kaszel lub kichanie osoby zakażonej;
- przez dotykanie oczu, nosa lub ust rękami, które mają na sobie cząstki wirusa.
Wariant Delta
Wariant Delta jest bardziej zakaźny i rozprzestrzenia się szybciej niż wcześniejsze formy wirusa wywołującego COVID-19. Może powodować cięższą chorobę niż poprzednie szczepy u osób nieszczepionych. Szczepionki zmniejszają ryzyko zakażenia się wirusem wywołującym COVID-19, w tym też wariantem Delta, oraz są bardzo skuteczne w zapobieganiu hospitalizacji i śmierci, gdy ktoś zakazi się wariantem Delta.
COVID-19 a zwierzęta domowe
COVID-19 może w niektórych sytuacjach przenosić się z ludzi na zwierzęta. Koty i psy mogą czasami zakazić się po bliskim kontakcie z osobami z COVID-19.
COVID-19 a jedzenie
Nie ma dowodów na to, że dotykanie żywności lub spożywanie żywności jest związane z COVID-19. Warto jednak przestrzegać wytycznych dotyczących bezpieczeństwa żywności podczas obchodzenia się ze świeżymi produktami i czyszczenia ich. Nie należy myć produktów mydłem, wybielaczem, środkiem odkażający, alkoholem, środkiem dezynfekującym ani żadną inną substancją chemiczną.
COVID-19 a picie
Nie ma również aktualnych dowodów na to, że ludzie mogą zakazić się COVID-19 przez picie wody. Wirus SARS-CoV-2 nie został wykryty w wodzie pitnej. Konwencjonalne metody uzdatniania wody, które wykorzystują filtrację i dezynfekcję, takie jak te w większości miejskich systemów wody pitnej, powinny usunąć lub zabić wirusa wywołującego COVID-19.
COVID-19 a naturalne zbiorniki wodne
Nie ma doniesień naukowych o tym, by wirus SARS-CoV-2 rozprzestrzeniał się na ludzi przez wodę w jeziorach, oceanach, rzekach lub innych naturalnych zbiornikach wodnych.
COVID-19 a ścieki
Materiał genetyczny zawierający wirusa powodującego COVID-19 został znaleziony w nieoczyszczonych ściekach. Istnieje niewiele dowodów na obecność zakaźnego wirusa w ściekach i do tej pory nie ma informacji, że ktokolwiek zachorował na COVID-19 z powodu kontaktu ze ściekami. Oczyszczalnie ścieków wykorzystują chemiczne i inne procesy dezynfekcji do usuwania i degradacji wielu wirusów i bakterii. SARS-CoV-2 jest inaktywowany metodami dezynfekcji stosowanymi w oczyszczaniu ścieków.
Chroń siebie i innych!
Każdy chory na COVID-19 może rozprzestrzeniać wirusa, nawet jeśli NIE ma objawów. Dlatego każdy, kto nie jest w pełni zaszczepiony (dotyczy to również dzieci w wieku powyżej 2. roku życia), powinien nosić maseczkę w zamkniętych miejscach publicznych. Należy rozważyć noszenie maseczki także na obszarach o dużej liczbie przypadków COVID-19, szczególnie w zatłoczonych miejscach na świeżym powietrzu oraz w przypadku bliskiego kontaktu z innymi osobami, które nie są w pełni zaszczepione.