Wszystkich Świętych i Zaduszki za progiem, a to oznacza, że wkrótce na cmentarzach zapłoną miliony zniczy. Z tej okazji postanowiliśmy przypomnieć wybrane sylwetki znanych Polaków, którzy odeszli w ostatnich 12 miesiącach.
Jerzy Połomski (18.09.1933-14.11.2022)
Piosenkarz, aktor. Urodził się w Radomiu jako Jerzy Pająk. Chciał być architektem, jednak nie dostał się na studia. Ukończył Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie. Zadebiutował w 1957 roku na deskach Teatru Buffo. W tym samym roku dokonał pierwszych nagrań radiowych jako wokalista. Na przełomie lat 60. i 70. stał się jednym z najpopularniejszych artystów estradowych w Polsce. Wylansował takie przeboje jak „Cała sala śpiewa z nami”, „Daj”, „Bo z dziewczynami” czy „Komu piosenkę?” Wielokrotnie występował także w ośrodkach polonijnych w USA. Dwukrotnie – w 1967 i 69 roku – został wyróżniony tytułem najpopularniejszego piosenkarza Polonii Amerykańskiej.
Jan Nowicki (5.11.1939-7.12.2022)
Wybitny aktor teatralny, filmowy. Urodził się w Kowalu (Kujawsko-Pomorskie), w miejscu, w którym ponad 600 lat wcześniej na świat przyszedł… król Kazimierz III Wielki. Studiował w PWSTiF w Łodzi, następnie przeniósł się do krakowskiej PWST. W krakowskim Starym Teatrze spędził ponad 40 lat. Miał w dorobku prawie 200 ról filmowych i telewizyjnych. Wielką popularność przyniosła mu rola tytułowego Wielkiego Szu, oszusta karcianego z filmu Sylwestra Chęcińskiego. Widzowie zapamiętali go także z ról w takich filmach jak: „Pan Wołodyjowski”, „Sanatorium pod Klepsydrą”, „Spirala”, „Magnat”, „Sztos”. Był również reżyserem teatralnym, pedagogiem, felietonistą, dziennikarzem i pisarzem. Urna z prochami aktora została złożona w rodzinnym grobowcu w Kowalu.
Mirosław Hermaszewski (15.09.1941-12.12.2022)
Lotnik i kosmonauta, generał brygady, pilot Wojska Polskiego. Pierwszy i jedyny w historii Polak, który odbył lot w kosmos. Urodził się w Lipnikach (woj. wołyńskie). Jako dziecko został ocalony przez matkę z napadu UPA na Lipniki w marcu 1943. Podczas rzezi wołyńskiej stracił łącznie 19 członków swojej rodziny, w tym ojca. Od godziny 17:27 27 czerwca do godziny 16:31 5 lipca 1978 roku, wraz z Rosjaninem Piotrem Klimukiem, odbył lot na statku kosmicznym Sojuz 30. W latach 1987-1990 był komendantem Wyższej Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Dęblinie. Lot pożegnalny odbył 5 października 2005 roku. Spoczął na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. Nad nekropolią w hołdzie zmarłemu przeleciały cztery myśliwce F-16.
Mariusz Walter (4.01.1937-13.12.2022)
Urodzony we Lwowie dziennikarz, były prezes TVN, współzałożyciel i współwłaściciel grupy ITI. Syn Marii z domu Kozłowskiej i Karola Waltera (1891-1940), sędziego we Lwowie, ofiary zbrodni katyńskiej. Jako dziecko przetrwał Powstanie Warszawskie. Studiował na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. W 1963 r. przeprowadził się do Warszawy i zaczął pracę w TVP (do 1982 roku). W 1984 wraz z Janem Wejchertem założył holding ITI (International Trading and Investment). W 1997 stanął na czele telewizji TVN, której kierownictwo w 2001 r. przekazał synowi Piotrowi. Spoczął na cmentarzu w Wilanowie.
Andrzej Pstrokoński (28.06.1938-24.12.2022)
Wicemistrz Europy z Wrocławia (13.10.1963 roku Polska uległa ZSRR 45:61), brązowy medalista Euro z Moskwy (1965). Rozegrał 200 meczów w reprezentacji, zdobył w niej ponad 1000 punktów. Najbardziej utytułowany koszykarz w historii Legii Warszawa, z którą zdobył 7 tytułów mistrza Polski.
Emilian Kamiński (10.07.1952-26.12.2022)
Aktor, reżyser, założyciel Teatru Kamienica. W stanie wojennym współtworzył Teatr Domowy, był też wokalistą i pisarzem. Grał w teatrach warszawskich – Narodowym i Ateneum, a też w teatrach Komedia, Rozmaitości, Powszechny i Teatrze Muzycznym Roma. Popularność przyniosła mu rola malarza Jerzego Zawidzkiego w serialu „Szaleństwa panny Ewy” z 1983 roku według powieści Kornela Makuszyńskiego. W latach 1980-1981 należał do NSZZ „Solidarność”, przyjaźnił się z księdzem Jerzym Popiełuszką. Pochowany w Alei Zasłużonych na Powązkach Wojskowych.
Marek Gaszyński (14.06.1939-15.01.2023)
Dziennikarz i prezenter muzyczny, autor tekstów piosenek oraz książek o tematyce muzycznej. Z radiem związany był od lat pięćdziesiątych. Pisał teksty m.in. dla Czerwonych Gitar i Czesława Niemena, Wojciecha Gąsowskiego. Autor takich przebojów jak „Sen o Warszawie”, „Nie zadzieraj nosa” czy „Gdzie się podziały tamte prywatki”.
Leonard Pietraszak (6.11.1936-1.02.2023)
Pochodzący z Bydgoszczy wybitny aktor filmowy i teatralny. Pamiętny Gustaw Kramer w „Vabanku”, pułkownik Dowgird w „Czarnych chmurach”, pułkownik Wareda w „Karierze Nikodema Dyzmy”, doktor Karol Stelmach w „Czterdziestolatku”. Absolwent PWSTiF w Łodzi, aktor Teatrów Dramatycznych w Poznaniu, a także Teatru Klasycznego, Komedii i Ateneum w Warszawie. Jego drugą pasją było kolekcjonowanie obrazów.
Janusz Weiss (31.05.1948-10.03.2023)
Dziennikarz, prezenter radiowy, telewizyjny, artysta kabaretowy i pisarz. Pod koniec lat 60. założył razem z Jackiem Kleyffem kabaret Salon Niezależnych. W 1990 roku razem z Andrzejem Woyciechowskim współtworzył radio ZET. W latach 1990-2011 prowadził popularną audycję „Dzwonię do Pani, Pana w bardzo nietypowej sprawie”. W latach 2013-2016 związany z Polskim Radiem. Prowadził też teleturniej „Miliard w rozumie”.
Roman Lentner (15.12.1937-15.03.2023)
Piłkarz Górnika Zabrze i reprezentacji Polski (32 mecze, 7 goli). Z Górnikiem świętował 8 razy mistrzostwo kraju (300 meczów, 86 goli). Uczestnik igrzysk olimpijskich w Rzymie (1960), zagrał w legendarnym meczu ze Związkiem Radzieckim (1957), wygranym przez Polaków na Stadionie Śląskim 2:1. Karierę przerwało mu złamanie lewej nogi podczas tournee Górnika po Ameryce Południowej. Pracował jako trener. Zmarł w Berlinie.
Paweł Śpiewak (17.04.1951-30.03.2023)
Słynny socjolog, historyk idei, doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Warszawskiego. W 1979 r. założył podziemny kwartalnik „Res Publica”. Od 1980 r. członek NSZZ „Solidarność”. W latach 2011-2020 dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego i jeden z pomysłodawców powołania Muzeum Getta Warszawskiego.
Zbigniew Kaczmarek (31.07.1946-15.05.2023)
Ciężarowiec z Tarnowskich Gór. Dwukrotny mistrz świata (1970, 1971) i Europy (1975, 1976), brązowy medalista igrzysk olimpijskich z Monachium (1972). Na IO w Montrealu (1976) w kategorii 75 kg zdobył złoto. „Mazurka Dąbrowskiego” zagrano mu w dniu 30. urodzin. Po trzech miesiącach Komitet Wykonawczy MKOl zdyskwalifikował za doping dwóch Bułgarów, Amerykanina i Kaczmarka. W 1981 r. wyemigrował do RFN, zdobył kilka tytułów mistrza Niemiec. Zmarł w Hanowerze.
opr. tor
