Sejm uchwalił w środę nowelizację ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Nowelizacja specustawy pomocowej wprowadza rozwiązania systemowe dotyczące m.in. zwiększenia możliwości korzystania z kursów języka polskiego przez Ukraińców.
Za przyjęciem nowelizacji głosowało 439 posłów, przeciw było 11, nikt nie wstrzymał się od głosu. Przeciwko nowelizacji głosowało 11 posłów Konfederacji.
Sejm przegłosował w środę także kilkanaście poprawek zgłoszonych przez kluby PiS i Lewicy oraz koła Polska 2050 i Konfederacji. Posłowie przyjęli dwie poprawki PiS i odrzucili poprawki opozycji.
Poprawki klubu PiS wprowadzają nowe zapisy dotyczące rejestru PESEL, w których ukraińscy uchodźcy objęci specustawą mają status UKR. Chodzi o automatyczną zmianę tego statusu po przekazaniu przez komendanta głównego Straży Granicznej informacji np. o wyjeździe uchodźcy z Polski. Zmiana statusu, w przypadku wyjazdu w ramach Strefy Schengen, będzie mogła nastąpić po złożeniu przez obywatela stosownego oświadczenia. Przywrócenie tego statusu będzie możliwe, jeśli obywatel Ukrainy potwierdzi, że jego pobyt za granicami Polski trwał krócej niż miesiąc.
Ponadto status UKR będzie mógł zostać ponownie nadany, jeśli dana osoba powróci do Polski w związku z wojną Rosji przeciwko Ukrainie. W tym przypadku status UKR również może być nadany automatycznie, jeśli obywatel Ukrainy przybył przez granicę zewnętrzne, lub w wyniku ponownego złożenia wniosku o nadanie numeru PESEL.
Większość z odrzuconych poprawek to poprawki koła Konfederacji. Jedna z nich zakładała powrót do zapisu, według którego obywatel Ukrainy, żeby był objęty specustawą, musiałby przybyć bezpośrednio ze swojego kraju. Inna poprawka Konfederacji dotyczyła natomiast ograniczenia świadczeń socjalnych, które mogą otrzymać ukraińscy uchodźcy.
Zdaniem wiceszefa MSWiA Pawła Szefernakera poprawki zaproponowane przez koło Konfederacji miały na celu nastawianie części Polaków przeciwko uchodźcom wojennym z Ukrainy. „Uchodźcy mający status legalnego pobytu w Polsce otrzymają tylko i wyłącznie te świadczenia, które otrzymuje każdy inny cudzoziemiec, który ma status legalnego pobytu w Polsce” – powiedział Szefernaker.
Wśród odrzuconych poprawek znalazła się również poprawka Lewicy, która nakładałaby na prokuratora obowiązek stwierdzenia w terminie do siedmiu dni, czy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego. Jest to jednym z warunków dopuszczenia przerwania ciąży. Posłowie argumentowali, że długi czas rozpatrywania spraw uniemożliwia zgwałconym w czasie wojny Ukrainkom przerwanie ciąży.
Kolejna nowelizacja o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa wprowadza rozwiązania systemowe dotyczące m.in. uelastycznienia rynku pracy, zwiększenia możliwości korzystania z kursów języka polskiego przez Ukraińców, a także tworzenia punktów przedszkolnych dla dzieci z Ukrainy.
Są w niej też rozwiązania, których celem jest wyeliminowanie przypadków pobierania świadczeń przez obywatela Ukrainy, który utracił do nich prawo.
Marcin Chomiuk, Agnieszka Ziemska/PAP
