Jedni je tępią, wyrywając co sił czy opryskując, inni – wzorem dawnych pokoleń i współczesnych ekologów – uważają za skarb, dobry lek i pokarm. Mowa o chwastach, które definiowane są jako rośliny rosnące tam, gdzie tego nie zaplanowano.
To olbrzymia grupa, z których wiele jest jak perełki pełne witamin, soli mineralnych, mikroelementów czy błonnika. Z łatwo dostępnych i rozpoznawalnych na uwagę zasługują poniższe gatunki.
Pokrzywa zwyczajna
Królowa jadalnych chwastów ma zastosowanie w lecznictwie i kosmetologii – jest m.in. moczopędna, obniża poziom cukru we krwi i łagodzi objawy alergii. Do jedzenia odpowiednie są młode wierzchołki wraz z listkami. Możne je zrywać i kłaść na kanapki, dorzucać do sałatek i zup. Najsmaczniejsze są te zbierane wiosną. Znana jest herbata z pokrzywy.
Mniszek pospolity
Z pąków i żółtych kwiatów tej popularnej rośliny robi się syropy, wina lub można je kisić lub marynować. To łatwo dostępny lek, wiosną ozłaca całe łany trawników. Tak jak inne chwasty, można go zbierać, gdy rośnie z dala od zanieczyszczeń.
Babka lancetowata
Ma charakterystyczne, podłużne liście i pędy z dość krótkim kwiatostanem. Bylina w swoim składzie ma m.in. dużo związków śluzowych, irydoidowych, kwasów organicznych, witamin i minerałów. Ma właściwości przeciwzapalne, łagodzące śluzówkę jamy ustnej, gardła i przewodu pokarmowego, uszczelnia naczynia krwionośne, podnosi krzepliwość krwi itd. Do jedzenia wykorzystuje się liście babki.
Komosa biała
Jest zwana też lebiodą. Jadalne są nasiona i liście komosy białej. Najlepiej młode, bo starsze są lekko trujące i przed spożyciem powinny być gotowane (wodę po gotowaniu odlewa się). Pędy komosy to „szparagi” wśród chwastów. Według niektórych komosa biała ma orzechowy smak.
Szczawik zajęczy
Wykazuje podobieństwo do koniczyny. Szczawik zajęczy jest bogaty w kwas szczawiowy i tym samym ma własności moczopędne, lekko przeciwzapalne i wspomagające trawienie. Jadalna jest cała roślina, ale w kuchni stosuje się zwykle tylko liście, które zbieramy najlepiej na początku kwitnienia.
Halina Kossak