Władysław Stanisław Reymont (właściwie Stanisław Rejment) urodził się 7 maja 1867 r. w Kobielach Wielkich koło Radomska, w rodzinie Józefa, organisty pochodzenia chłopskiego, i Antoniny z Kupczyńskich, ze zubożałej rodziny szlacheckiej. W młodości rodzice chcieli, by został księdzem, on jednak nie miał takiego zamiaru. W 1880 r. został czeladnikiem krawieckim w Warszawie. Potem był m.in. wędrownym aktorem oraz dróżnikiem na Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. W 1893 r. przeniósł się na stałe do Warszawy, gdzie zaczął się utrzymywać z pracy literackiej. Trzy lata później zaręczył się z ukochaną Aurelią Szabłowską, która pozostawała wówczas w separacji ze swoim pierwszym mężem. Na stwierdzenie nieważności jej małżeństwa czekali sześć lat. W 1900 r. w wyniku poważnego wypadku kolejowego trafił do szpitala, jednak wysokie odszkodowanie poważnie poprawiło jego sytuację finansową.
Swoją najsłynniejszą powieść Chłopi pisał przez wiele lat: od 1897 do 1909 r. Dzięki znakomitemu niemieckiemu tłumaczeniu książka zdobyła sobie uznanie światowych krytyków, a w 1924 r. autor został wyróżniony literacką Nagrodą Nobla. Do jego innych wybitnych dzieł należą Ziemia obiecana (1899), Komediantka (1896) czy Rok 1794 (1913-1918). Dzięki pieniądzom zebranym w ciągu swojej pracy pisarskiej Reymont mógł sobie pozwolić na zakup rezydencji w Kołaczkowie koło Wrześni. Nie bywał jednak tam zbyt często z powodu swojego stale pogarszającego się stanu zdrowia – dlatego też głównie pozostawał na Riwierze francuskiej.
Zmarł 5 grudnia 1925 r. w Warszawie. Jego pogrzeb odbył się na cmentarzu Powązkowskim, gdzie pochowano go jako pierwszego w alei Zasłużonych na tyłach katakumb cmentarnych. Jego serce złożono w jednym z filarów kościoła św. Krzyża, obok serca Chopina. Do dziś jego książki cieszą się znaczną popularnością, a w II połowie XX wieku wydatnie pomogły w tym znakomite ekranizacje dwóch najważniejszych – Chłopów i Ziemi obiecanej, z których druga (Andrzeja Wajdy) zdobyła międzynarodowe uznanie i nominację do Oskara.
M. G.-K.
muzhp.pl