Żubrówka to polska wódka gatunkowa, wyrabiana z nalewu spirytusowego na bazie żyta oraz suszonych źdźbeł trawy – turówki wonnej, zwanej też po prostu żubrówką. Zawartość alkoholu: 40%. Tak brzmi encyklopedyczna definicja tego trunku. Ale przecież żubrówka to nie jest zwyczajna wódka – stoi za nią wiele lat tradycji, ciekawej historii i nieprzemijający sentyment jej konsumentów. Co sprawia, że trunek ten jest tak wyjątkowy?
Charakter tej wódce nadaje przede wszystkim źdźbło trawy malowniczo kołyszące się w butelce. Podobnie jak tequila znana jest z pływającego na dnie robaka, tak w żubrówce zanurzone jest źdźbło trawy. Jest to tak charakterystyczny dodatek, a do tego tak dekoracyjny, że produkt zostaje zapamiętany na zawsze.
Turówka wonna to gatunek trawy występujący w północnej, środkowej i wschodniej Europie, w umiarkowanej strefie Azji i Ameryki Północnej. W Polsce znana jest pod nazwą żubrówka i spotkać ją można na terenie całego kraju, ale bardzo rzadko, rośnie w znacznym rozproszeniu. Wyróżnia się charakterystycznym słodkawym aromatem z nutą anyżu. To właśnie dzięki niej wódka uzyskuje szczególny smak, aromat oraz żółtawy kolor. W dawnych wiekach wierzono, że dziko rosnąca na leśnych polanach Puszczy Białowieskiej trawa, którą tak upodobały sobie żubry, jest prawdziwym afrodyzjakiem i nadaje siłę żubra tym, którzy ją konsumują. Czy jest to tylko legenda? Nie do końca – trawa żubrówka, albo inaczej też turówka, zawiera substancję zwaną kumaryną, która ma właściwości pobudzające i wzmacniające.
Pierwsze wzmianki o żubrówce pojawiły się już w XIV wieku – czyli około siedemset lat temu! Początki regularnej produkcji żubrówki w Polsce datowane są na XVII w., a już w XVIII w. stała się ona jednym z ulubionych trunków polskiej szlachty. Do dziś cieszy się wielką popularnością wśród naszych rodaków. Ciekawostką jest, że obecnie w Polsce, aby dany napój alkoholowy legalnie nazwać „wódką”, musi zawierać w sobie najmniej 37,5 % alkoholu. Żubrówka spełnia to kryterium – zawiera 40 % alkoholu.
Ale żubrówka podbija nie tylko polskie podniebienia. Wódka ta znana jest na całym świecie. Szczególnym powodzeniem cieszy się w Stanach Zjednoczonych – może jest to związane z ilością Polonii, którym ten napój kojarzy się z krajem, ale rodzimi Amerykanie też doceniają walory smakowe tej wódki. Co prawda ze względu na wymogi amerykańskich norm, receptura sprzedawanej tam żubrówki nieco się różni od tej, która trafia na stoły w Polsce, ale podczas degustacji trudno byłoby znaleźć różnicę w smaku.
Żubrówka smakuje wyśmienicie, zarówno podawana indywidualnie, jak i w postaci różnego rodzaju drinków. Doceniana jest jako składnik koktajli alkoholowych w Londynie, Tokio i Paryżu. Takim szczególnym zestawieniem, które doskonale komponuje się ze smakiem i aromatem wódki jest dodatek soku jabłkowego i lodu.
Poniżej – przepisy na kilka prostych i smacznych drinków, które na bazie żubrówki każdy sam może przygotować w domu, aby delektować się ich smakiem albo zaskoczyć znajomych.
opr. J. Sz.
PRZEPISY
Tatanka / szarlotka
To chyba najbardziej popularny drink przygotowywany na bazie żubrówki. Tatanka oznacza w języku Indian Lakota bizona. W Polsce ten koktajl znany jest pod swojską nazwą szarlotka.
Składniki:
- 40 ml żubrówki
- sok jabłkowy
- plasterek cytryny/jabłka
- odrobina cynamonu lub kilka listków mięty/łyżeczka syropu miętowego
Przygotowanie: Wrzucić do wysokiej szklanki kilka kostek lodu, wlać żubrówkę, dopełnić sokiem jabłkowym. Wsypać odrobinę cynamonu – jeśli ma się ochotę na nieco słodszy drink, dodać miętę – gdy zamiarem jest uzyskanie bardziej wytrawnego smaku. Plasterkiem cytryny ozdobić szklankę, można też jako ozdoby użyć plasterka jabłka skręconego w kształt ósemki.
Księżyc w nowiu
Bardzo popularne ostatnio połączenie żubrówki z wódką ogórkową. Orzeźwiający long drink, którego można długo sączyć na spotkaniach przy grillu w letnie wieczory.
Składniki:
- 40 ml wódki ogórkowej
- 40 ml żubrówki
- kilka listków mięty
- ćwiartka limonki
- kostki lodu
- woda gazowana do dopełnienia
Przygotowanie: Do wysokiej szklanki wrzucić pokrojoną w małe kawałki limonkę, lekko poddusić tak, aby wycisnąć sok. Dodać listki mięty i jeszcze raz wycisnąć. Wlać oba alkohole, zamieszać, następnie wrzucić lód i dopełnić wodą gazowaną.
Żubrówkowe mojito – żubrjito
Mojito to chyba najbardziej znany drink świata. Pojawia się w serialach, na ekranach kin, wytwornych imprezach, ale też w naszych domach, gdyż jego przygotowanie jest bardzo proste. Wersja z żubrówką to taka mała modyfikacja tego klasycznego drinka.
Składniki:
- 40 ml żubrówki
- liście mięty
- ćwiartki limonki
- 2 łyżeczki brązowego cukru
- Sprite
Przygotowanie: W wysokiej szklance rozgnieść lekko miętę i limonki z cukrem, dodać żubrówkę. Wymieszać dokładnie składniki, wsypać kruszony lód i uzupełnić Spritem.
Bizonek
Shot drink, wspaniale sprawdzi się na imprezach i spotkaniach w licznym towarzystwie. Prawidłowo przygotowany ma bardzo malowniczy wygląd, na pewno zaimponuje znajomym!
Składniki:
- 30 ml żubrówki
- 15 ml likieru wiśniowego lub syropu wiśniowego
Przygotowanie: Należy wlać likier wiśniowy lub syrop do kieliszka. Następnie ostrożnie wlać żubrówkę tak, aby powstały warstwy (można wlewać powoli po łyżeczce).
Żubrówka Bianco, czyli polskie martini
Ten drink można podać jako aperitif przed elegancką kolacją, ale doskonale też sprawdzi się podczas „babskiego wieczoru” czy po prostu jako urozmaicenie wieczoru.
Składniki:
- 40 ml żubrówki
- 10 ml wytrawnego wermutu
- 10 ml soku jabłkowego
Przygotowanie: Wlać wszystkie składniki do schłodzonego kieliszka koktajlowego (jak do Martini). Lekko zamieszać i gotowe!
