18 sierpnia w Amerykańskiej Częstochowie odbyły się obchody Święta Żołnierza. Uroczystość została zorganizowana przez Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej Okręg 2 i jak co roku poświęcona była pamięci wszystkich polskich żołnierzy, którzy walczyli na wielu frontach pól bitewnych, którzy oddali swoje życie za wolność ojczyzny – Polski.
Hołd dla poległych
Tradycyjnie uczestnicy spotkali się przed bramą wiodącą na znajdujący się w Amerykańskiej Częstochowie cmentarz. Jest to największy w Stanach Zjednoczonych polonijny cmentarza, na którym znajduje się 2200 mogił weterańskich, weteranów I i II wojny światowej, Armii Błękitnej gen. Hallera, uczestników bitwy polsko-bolszewickiej, działaczy opozycji komunistycznej, działaczy Solidarności. W Alei Zasłużonych spoczywają znani ludzie polityki, wybitni działacze Polonii amerykańskiej, naukowcy, inżynierowie i ludzie innych profesji, twórcy i obrońcy kultury polskiej, a także księża. Po uformowaniu w kolumnach marszowych przeszli do Alei Zasłużonych, gdzie delegacje SWAP złożyły wieniec na grobie dr. Teofila Starzyńskiego, twórcy Sokolstwa Polskiego w Ameryce i pierwszego komendanta Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce. Następnie weterański pochód pododdziałów przemaszerował na cmentarz wojskowy, gdzie pod pomnikiem Huzara – Mściciela dłuta śp. Andrzeja Pityńskiego delegacje złożyły wieńce. Przeor sanktuarium odmówił pod pomnikiem modlitwę w intencji poległych żołnierzy oraz udzielił błogosławieństwa weteranom, harcerzom i działaczom polonijnym. Podkreślił też wysoką rangę patriotycznej uroczystości dla Polonii amerykańskiej.
Polonia pamięta!
Kontynuacja doniosłej uroczystości Święta Żołnierza odbyła się przed Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej. Tej części ceremonii przewodniczył dr Teofil Lachowicz, archiwista SWAP, członek Zarządu Głównego SWAP. Dr Teofil Lachowicz powitał wszystkich zebranych gości, którzy przybyli do religijnej stolicy Polonii amerykańskiej. Byli wśród nich m.in. charge d’affaires Adam Krzywosądzki z ambasady RP w Waszyngtonie, konsul generalny RP w nowym Jorku Mateusz Sakowicz, płk. Sylwester Szopieraj, kmdr Bogdan Liput, Helena Knapczyk – sybiraczka i prezeska Korpusu Pomocniczego Pań przy SWAP, Edward Piedgon reprezentujący Polski Legion Weteranów Amerykańskich, Fryderyk Dammont – zasłużony działacz polonijny, żołnierz 2. Korpusu Polskiego, Aneta Antoniak z Komitetu Smoleńsko-Katyńskiego, Barbara Zawłucka z Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej, Jadwiga Kopala reprezentująca Komitet Główny Parady Pułaskiego w Nowym Jorku, Marek Chroscielewski – adiutant generalny SWAP i dr Janusz Romański – prezes honorowy Stowarzyszenia Polskich Inżynierów „Polonia Technica”.
W uroczystościach udział brały delegacje SWAP, w tym weterani i członkinie KPP z Connecticut i Massachusetts, na czele z komendantem naczelnym Tadeuszem Antoniakiem. Obecni byli także harcerze i harcerki Związku Harcerstwa Polskiego w USA na czele z harcmistrzynią Marią Bielską, Stanisław Bankowski – komendant Kadetów Pułaskiego z Perth Amboy oraz szereg przedstawicieli polonijnych organizacji i szkół.
Kolejnym punktem programu był przegląd oddziałów, którego dokonał płk. Sylwester Szopieraj w towarzystwie Tadeusza Antoniaka i gości. Po odśpiewaniu hymnów narodowych Polski i Stanów Zjednoczonych został odczytany Apel Pamięci, oddano też salwę honorową i odegrany został capstrzyk.
Modlitwa za weteranów
Następnie odbyła się koncelebrowana msza święta odprawiona w intencji wszystkich weteranów żyjących i poległych, którzy odeszli na wieczna wartę. Mszę odprawił JE biskup Stanisław Dziuba, prowincjał Krzysztof Wieliczko, przeor Bogdan Olzacki, o. Bogusław Chruściel – kapelan Gniazda Sokołów. Lektorami byli: Bożena Dzon – II wiceprezes Korpusu Pomocniczego Pań oraz Zygmunt Bielski – adiutant finansowy Zarządu Głównego SWAP. Biskup Dziuba udzielił specjalnego błogosławieństwa weteranom i wiernym, wygłosił też homilię o tematyce patriotyczno-religijnej, podkreślając wartości moralne m.in. miłość do Ojczyzny.
Po zakończeniu mszy świętej odbyła się dalsza część oficjalna uroczystości, której przewodniczył komendant naczelny SWAP Tadeusz Antoniak. Jako pierwszy głos zabrał konsul generalny RP w Nowym Jorku Mateusz Sakowicz, który podkreślił, że „Polonia jest nosicielem wartości, które pomagają tworzyć ład i pokój”. – Dzięki Polonii promowana jest historia czynu zbrojnego Polonii amerykańskiej oraz znajduje się historyczne wyjaśnienie ciągłej walki Polaków o niepodległość swojej ojczyzny – mówił. Konsul podziękował weteranom zrzeszonym w SWAP za ich patriotyczną działalność.
W imieniu Ambasady RP głos zabrał charge de’affaires Adam Krzywosądzki, który zaakcentował fakt wieloletniej tradycji organizacji obchodów Dnia Żołnierza w Narodowym Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej. Przypomniał zasługi ochotników z Ameryki w pokonaniu bolszewików i odzyskaniu przez Polskę niepodległości.
Następnie życzenia z okazji Dnia Żołnierza przekazał płk Sylwester Szopieraj. Mówca podziękował weteranom za ich zaangażowanie i za aktywny udział w promowaniu historii wojska polskiego.
W dalszej kolejności wystąpiła Helena Knapczyk, która podzieliła się z zebranymi garścią wspomnień ze swojej zsyłki na Sybir i zaapelowała o pamięć o ofiarach tych tragicznych czasów.
Zwieńczenie uroczystości
Na koniec wystąpił Tadeusz Antoniak, który podziękował zebranym gościom, weteranom i przedstawicielom organizacji polonijnych za przybycie na uroczystość i aktywny w niej udział. Podkreślił, że obowiązkiem SWAP jest troska o historię czynu zbrojnego Polonii Amerykańskiej i przekazywanie historycznej wiedzy młodym pokoleniom młodzieży. Podziękowania skierował też do ojców paulinów za owocną współpracę w realizacji patriotycznego programu SWAP i wieloletnie wspieranie obchodów Dnia Żołnierza.
Zwieńczeniem obchodów była część artystyczna, podczas której wystąpił Chór Angelus z Brooklynu, który zaprezentował dwie pieśni patriotyczno-historyczne: „Czerwone Maki na Monte Cassino” oraz hymn „Boże coś Polskę”.
Następnie uczestnicy spotkania udali się do części widowiskowej sanktuarium, gdzie serwowana była żołnierska grochówka. Tu nastąpiła wymiana wrażeń i nawiązywanie nowych znajomości integrujących polonijne środowisko weteranów w Ameryce.
Dr Janusz Romański
opr. JLS
Fot. czestochowa.us, R. Iwanicki
