Ślubowania nadszedł czas!

Rozpoczęcie nauki w szkole jest ważnym momentem życia każdego dziecka. Z niecierpliwością czeka ono każdego dnia na spotkanie ze szkołą, z nowymi wiadomościami, przygodami, kolegami. Czeka na dzień, w którym stanie się pełnoprawnym uczniem i poprzez „pasowanie” zostanie włączone do społeczności szkolnej.

Niejednokrotnie w polonijnych szkołach zwyczaj ten jest czasami pomijany z różnych przyczyn, na przykład z powodu klas mieszanych wiekowo, niewystarczającej ilości uczniów w klasie, problemów lokalowych. Jednak nie trzeba wiele, aby uszczęśliwić małych pierwszoklasistów, którzy oczekują na ślubowanie, zazwyczaj w pięknych odświętnych strojach, z radością w sercu. Towarzyszą im kolorowe kwiaty, dobre słowa i obecność tych, którzy znaczą tak wiele. Uczyńmy naszą szkołę wyjątkową, bo chodzą do niej wyjątkowe dzieci, pierwszoklasiści na długo zapamiętają tak ważną dla nich uroczystość, tak jak my pamiętamy swoje ślubowania.

Skąd się wzięło pasowanie na ucznia?

Ten zwyczaj szkolny nawiązuje do średniowiecznej tradycji pasowania na rycerza, podczas której giermek otrzymywał miecz i pas, stając się rycerzem. Od tego pasa właśnie pochodzi nazwa pasowanie. Pierwotnie pasowanie na rycerza odbywało się poprzez uderzenie dłonią w kark lub policzek. Pasowanie na ucznia zawiera w sobie niejako pewną analogię do tego wydarzenia, gdyż centralnym jego punktem, obok złożenia obietnicy, jest dotknięcie wielkim ołówkiem ramienia każdego dziecka przez dyrektora szkoły, które jest oficjalnym aktem przyjęcia w poczet uczniów. Zamiast pasa i miecza uczniowie otrzymują dyplomy i upominki.

Zazwyczaj pierwszoklasiści przygotowują się do tej uroczystości pod okiem wychowawcy. Muszą wykazać się piosenką, tańcem, wierszem oraz wiedzą i sprawnością sportową. Aktu pasowania, w obecności sztandaru szkoły, dokonuje dyrektor szkoły. Wychowawczyni wręcza uczniom pamiątkowe dyplomy oraz upominki, np. nagrody książkowe. Na zakończenie uroczystości uczniowie, rodzice oraz wychowawca udają się na słodki poczęstunek.

Ślubowanie pierwszoklasisty niewątpliwie niesie ze sobą liczne korzyści dla dziecka, jego postrzegania rzeczywistości szkolnej oraz osobistego rozwoju. Podniosłość chwili pomaga dziecku zrozumieć, że chodzenie do szkoły to nie tylko obowiązek, ale i przywilej; że to istotny element życia człowieka, z którego każdy może być dumny, również uczeń szkoły.

Cele uroczystości Ślubowania Klasy Pierwszej:

1. Zapoznanie z prawami i obowiązkami ucznia klasy pierwszej.
2. Poznanie symboli narodowych.
3. Rozwijanie umiejętności w zakresie recytacji utworów poetyckich.
4. Uroczyste złożenie ślubowania.
5. Poznanie potrzeby poszanowania przyborów szkolnych.
6. Kształcenie odpowiedzialności za dobre imię szkoły.

Metody pracy wg Szlostek:

• Eksponujące (pokaz z elementami przeżycia)
• Praktyczne

Formy pracy.

• Zbiorowa
• Indywidualna

Miejsce pracy.

Duża klasa lub sala ze sceną wg potrzeb.

Materiały dydaktyczne.

Czapki na pasowanie, biało-czerwone wstążki, duży ołówek, dekoracja sceny, polska flaga, zaproszenia.

Przygotowanie do uroczystości pasowania na ucznia:

1. Ustalenie liczby pierwszoklasistów i ich rodziców oraz zaproszonych gości.
2. Opracowanie scenariusza uroczystości.
3. Przygotowanie części artystycznej.
4. Wykonanie i rozdanie zaproszeń z motywem nawiązującym do uroczystości (np. dzwonek, tarcza z numerem, nazwa szkoły itp.).
5. Dekoracja sceny (np. portret patrona szkoły, plakaty, hasła, oznaki jesieni, przybory szkolne).
6. Przygotowanie dyplomów oraz upominków dla uczniów klasy pierwszej.

Przebieg uroczystości

1. Powitanie dyrekcji, nauczycieli, rodziców, i gości przez wychowawcę klasy pierwszej.

2. Przemówienie dyrektora szkoły.

3. Rozpoczęcie części artystycznej.

I tutaj można wykazać się kreatywnością, wyobraźnią, można sięgnąć po twórcze techniki. Nauczyciel może uwolnić twórcze pokłady potencjału, który w dużym stopniu przekłada się na poczucie własnej efektywności i skuteczności w działaniu i zainspiruje uczniów do aktywnego wkładu w uroczystość pasowania. Można tu wykorzystać elementy bajkowe, tematykę morską, pobawić się w teleturniej lub przenieść się w czasie i pasowania może dokonać król.

4. Powitanie pierwszaków przez ich starszych kolegów.

5. Rozpoczęcie części oficjalnej:

– wprowadzenie sztandaru szkoły

– odśpiewanie hymnu

– akt ślubowania

Sztandar jest pochylony, uczniowie klas pierwszych wyciągają dwa palce prawej ręki w kierunku sztandaru i powtarzają słowa ślubowania za nauczycielem.

 Przykładowe ślubowanie:

„Ja, mały uczeń tej szkoły, przyrzekam wszystkim dorosłym, szczególnie mamie i tacie, że będę się pilnie uczył, wypełniał wszystkie obowiązki i zadania ucznia tak, aby przynieść zadowolenie sobie i rodzicom. Obiecuję godnie i kulturalnie się zachowywać oraz szanować wszystkich dorosłych, jak przystało na wzorowego ucznia tej szkoły”.

– pasowanie na ucznia szkoły

Po ślubowaniu dyrektor szkoły pasuje pierwszoklasistów na uczniów poprzez symboliczne dotknięcie lewego ramienia dziecka dużym ozdobnym ołówkiem ze słowami: „Pasuję ciebie na ucznia klasy pierwszej”, a wychowawca rozdaje dyplomy pasowania na ucznia i upominki dla dzieci.

– wyprowadzenie sztandaru szkoły.

6. Zakończenie uroczystości wspólnym pamiątkowym zdjęciem.

Podsumowując, starałam się aby ten materiał chociaż trochę pomógł państwu w pracy. Podanych propozycji nie należy traktować obligatoryjnie. Tworzenie własnych, lepszych koncepcji, przede wszystkim dopasowanych do zainteresowań i poziomu klas i środowiska, w którym pracujecie, jest jednym z przejawów twórczej pracy nauczyciela.

Oprac. Sylwia Wadach-Kloczkowska

Bibliografia:

• Janina Długosz „Imprezy i uroczystości”, wydawnictwo FOSZE Rzeszów 1992
• Jadwiga Krzyżewska „Aktywizujące metody pracy i techniki w edukacji wczesnoszkolnej”, AU Omega, Suwałki 1998
• Jadwiga Hanisz „Program wczesnoszkolnej zintegrowanej edukacji XXI w.”, WSIP Warszawa1999