Polska i Kanada właściwie w każdej sprawie prezentują identyczne stanowisko, gdy chodzi o najważniejsze kwestie; wspólnie wspieramy Ukrainę – powiedział premier Donald Tusk po spotkaniu z premierem Kanady. Justin Trudeau podkreślał, że Kanada chce wesprzeć Polskę m.in. sektorze energetyki jądrowej.
W poniedziałek przed południem premier szef polskiego rządu spotkał się z przebywającym z wizytą w Polsce premierem Kanady. Podczas wspólnej konferencji po spotkaniu Tusk ocenił, że Polska i Kanada „właściwie w każdej sprawie” prezentują identyczne stanowisko, jeśli chodzi o najważniejsze geopolityczne kwestie, w tym napaści Rosji na Ukrainę i bezpieczeństwa euroatlantyckiego.
„Mamy podobne wrażenia i intencje. Ukraina potrzebuje naszej pomocy w wojnie z Rosją, wszystkie państwa Zachodu powinny działać bardziej zdecydowanie. Mamy co najmniej kilka możliwości na zwiększenie presji na Rosję i to w sposób bardzo wydatny” – powiedział.
Premier podkreślił, że rozmawiał z Trudeau o zamrożonych w bankach zachodnich aktywach rosyjskiego banku centralnego. Podkreślił, że trwa dyskusja w Europie i innych krajach, jak użyć tych środków na rzecz odbudowy Ukrainy. „Prezentujemy tutaj identyczne stanowisko. Będziemy pracowali z panem premierem, naszymi przyjaciółmi w Europie, Stanach Zjednoczonych, Japonii, aby decyzje o użyciu tych środków na rzecz Ukrainy i przeciwko agresji rosyjskiego. To, wydaje się, rzecz dla nas oczywista i nad którą warto pracować” – zaznaczył.
Premier Tusk podkreślił, że mowa o 300 mld dolarów, które powinny być wykorzystane na rzecz Ukrainy w jej obronie przez rosyjską agresją.
Trudeau dziękował natomiast za przyjęcie w Polsce kanadyjskich żołnierzy oraz za to, że ukraińscy żołnierze mogli tu korzystać ze zorganizowanych dla nich szkoleń. Podkreślił, że polscy żołnierze wspierają też siły kanadyjskie w ramach grupy bojowej NATO na Łotwie.
Trudeau nawiązał też do tego, że w sobotę, w drugą rocznicę rosyjskiej inwazji na Ukrainę, wraz z innymi przywódcami – m.in. premier Włoch Giorgią Meloni oraz szefową Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen – odwiedził Kijów, gdzie spotkał się z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim.
„Wspieramy wspólnie Ukrainę na drodze do obrony wolności, kultury, języka, wartości demokratycznych i praworządności” – zaznaczył. Podkreślił, że wie, iż Polska te wartości podziela i stale wspiera Ukrainę. „Wspieramy niezachwianie wszystkich Ukraińców walczących za wolność nas wszystkich” – zadeklarował Trudeau.
Jak relacjonował, wśród tematów poniedziałkowej rozmowy z polskim premierem były też relacje handlowe Polski i Kanady oraz kwestie dotyczące tzw. czystej energii i odchodzenia od paliw kopalnych. Zadeklarował, że Kanada chce wesprzeć Polskę w tym procesie, także w sektorze energetyki jądrowej. Tusk natomiast powiedział, że jest bardzo usatysfakcjonowany słowami premiera Kanady „na temat naszej przyszłej współpracy w energetyce jądrowej”.
„Poinformowałem naszych kanadyjskich przyjaciół, że jesteśmy zaawansowani we wspólnym przedsięwzięciu polsko-amerykańskim. Premier Trudeau poinformował mnie, że w tym także obecna jest Kanada, pośrednio, ale firmy, z którymi współpracujemy w tym przedsięwzięciu polsko-amerykańskim, to są także w jakiejś mierze firmy kanadyjskie, co czyni ten projekt jeszcze bardziej atrakcyjnym” – powiedział Tusk, oceniając, że perspektywy współpracy są „bardzo obiecujące”.
Dodał, że rozmowa dotyczyła „współpracy, i to dobrze zorganizowanej, formalnej współpracy, jeśli chodzi o małe reaktory, tzw. SMR-y”. „Tutaj Kanada jest liderem światowym i to brzmi bardzo obiecująco, możliwość wspólnej pracy nad tym modelem energetyki. Polska jest tym bardzo zainteresowana” – podkreślił premier.
Tusk nawiązał też do protestu rolników na granicy polsko-ukraińskiej i podziękował premierowi Kanady za zrozumienie „innych kontekstów sytuacji w naszym regionie”. „Dziękuję za zrozumienie argumentów polskich rolników. To nie jest prosta sprawa, ja to wiele razy już tłumaczyłem, także naszej opinii publicznej i naszym przyjaciołom w Ukrainie: polscy rolnicy i polscy producenci żywności bronią swoich interesów. Cała Europa jest ogarnięta dzisiaj tym niepokojem. Trzeba szukać rozwiązań” – powiedział Tusk.
„Rozmawialiśmy o tym, jak Kanada i Polska mogłaby zwiększyć radykalnie możliwości eksportu ukraińskiego zboża do krajów głodujących, potrzebujących” – poinformował.
Polska – powiedział premier – „jest gotowa aktywnie uczestniczyć, także współfinansować tego typu działania, co mogłoby być z wielką ulgą dla polskich, europejskich rolników, dla Ukrainy i dla tych, którzy na tanią żywność czekają w innych regionach świata”. „Będziemy mieli nad czym wspólnie pracować” – podkreślił.
Podczas wizyty w Kijowie kanadyjski premier podpisał z Zełenskim umowę o współpracy w kwestiach bezpieczeństwa. W dokumencie przewidziano m.in. kanadyjskie wsparcie w odbudowie Ukrainy, wsparcie w integracji Ukrainy ze wspólnotą euroatlantycką oraz wsparcie w obronie przed Rosją obecnie i w przypadku ew. przyszłych agresji. Zgodnie z dokumentem Kanada przekaże Ukrainie pomoc finansową i wojskową o wartości 3,02 mld kanadyjskich w 2024 r.
Po wizycie na Ukrainie kanadyjski premier odwiedził Warszawę; oprócz spotkania z premierem Tuskiem spotkał się także rano z prezydentem Andrzejem Dudą.
Mikołaj Małecki/PAP