Premier Mateusz Morawiecki wziął udział w dyskusji zatytułowanej „15 lat Polski w Unii Europejskiej”, która odbyła się w ramach cyklu „Transatlantycki dialog” i miała miejsce w audytorium Wydziału Prawa New York University. Szef polskiego rządu wziął także udział w pokazie filmu „Poland: The Royal Tour”, którego jest głównym bohaterem i narratorem. Nowojorska premiera dokumentu nakręconego przez Petera Greenberga dla telewizji PBS miała miejsce w Guggenheim Museum na Manhattanie. Oba wydarzenia odbyły się w środę, 17 kwietnia.
Spotkanie na New York University
Prawie półtorej godziny trwała dyskusja polskiego premiera Mateusza Morawieckiego z prof. Josephem Weilerem, specjalistą w dziedzinie prawa konstytucyjnego i międzynarodowego na New York University. Rozmowie przysłuchiwało się kilkaset osób wypełniających prawie do ostatniego miejsca audytorium tej prestiżowej nowojorskiej uczelni. Wśród publiczności byli zarówno przedstawiciele Polonii, jak i Amerykanie. Rozmowa miała wiele różnych wątków i dotyczyła m.in. relacji europejsko-amerykańskich, NATO, Brexitu, rosnącego znaczenia Chin oraz różnych globalnych spraw. Jednak najciekawsza była jej końcówka, w której poruszono sprawy reformy polskiego sądownictwa oraz relacji polsko-żydowskich.
Prof. Joseph Weiler, który specjalizuje się w prawie konstytucyjnym oraz międzynarodowym w sposób krytyczny odnosił się do zmian dotyczących naszego wymiaru sprawiedliwości i w taki też sposób formułował pytania. Twierdził, że są wprowadzane z pogwałceniem konstytucji oraz prawa obowiązującego w Unii Europejskiej, co z kolei pociąga za sobą pogorszenie wzajemnych relacji. Z kolei premier Mateusz Morawiecki doskonale bronił swoich racji i decyzji rządu, na czele którego stoi. Wyjaśniał, że reforma wprowadzona przez Prawo i Sprawiedliwość ma na celu oczyszczenie polskiego sądownictwa z pozostałości komunizmu, wewnętrznych układów i korupcji oraz przywrócenie kontroli społecznej nad środowiskiem sędziowskim. Szef polskiego rządu stwierdził, że opór i krytyka płynąca z Komisji Europejskiej wynika z braku zrozumienia istoty polskiej reformy sądownictwa przez Brukselę.
Jeszcze większe emocje wzbudził temat relacji polsko-żydowskich. Prof. Joseph Weiler zapytał polskiego premiera wprost, czy nie żałuje nowelizacji ustawy IPN zakładającej karanie osób przypisujących Polakom odpowiedzialność za niemieckie zbrodnie wojenne (ostatecznie po protestach przepis ten został usunięty). Szef polskiego rządu odpowiedział stanowczo i zdecydowanie: „Nie”, po czym dokładnie uzasadnił swoją opinię. W tym kontekście przypomniał o deklaracji podpisanej przez niego oraz izraelskiego premiera Binjamina Netanjahu i dotyczącej wspólnego stanowiska w sprawie tego, co wydarzyło się podczas drugiej wojny światowej oraz tuż po jej zakończeniu.
– Rozumiem, że ta ustawa wywołała wiele niepokoju na całym świecie. Życzyłbym sobie jednak, by procesy, które ona uruchomiła, były możliwe bez jej przyjęcia. To takie moje teoretyczne życzenie. Natomiast prawda jest taka, że nie mogliśmy się przebić do świata z podstawowymi informacjami dotyczącymi wyjaśnienia przekłamań. Doszło do tego, że w tej sprawie walczyliśmy także z Niemcami, w których gazety takiej jak: „Die Welt” i „Frankfurter Allgemaine Zeitung” pisały w swoich artykułach o „polskich obozach”. Pisano też o „polskim SS”, „polskim Gestapo”. Nigdy nie było „polskiego SS”, nigdy nie było „polskiego Gestapo” – podkreślał Mateusz Morawiecki.
Przy tej okazji wspomniał o pomocy udzielanej Żydom przez Polaków podczas drugiej wojny światowej. Mówił również o karze śmierci, jaka groziła naszym rodakom za tę pomoc. – Niemcy wprowadzili w Polsce prawo, które skazywało na śmierć wszystkie rodziny, które wspomogły Żydów kawałkiem chleba lub udzieliły schronienia. Pacyfikowano, całkowicie niszczono całe wsie – argumentował premier Morawiecki. Stwierdził również, że ilość 7 tysięcy polskich nazwisk w gronie Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata wcale nie oddaje skali, w jakiej nasi rodacy udzielali pomocy Żydom. – Największa liczba spośród Sprawiedliwych to 7 tysięcy polskich nazwisk. Przecież żaden z 300 tys. Żydów nie mógł ocaleć, w warunkach brutalnej okupacji, bez pomocy co najmniej jednego Polaka. Wojna trwała sześć lat, więc tę liczbę trzeba pomnożyć – stwierdził nasz premier i dodał, że według niego jest ona rażąco niska. – Żyd, który spotkał Niemca w czasie drugiej wojny, był natychmiast zabijany. Dlatego nie słyszycie żydowskich opowieści o Niemcach, dobrych albo złych. Znacie tylko historie Żydów dotyczące Polaków. Także szmalcowników, tych, którzy zdradzili, złych ludzi. Słyszycie je, ponieważ Żyd, który spotkał Polaka, miał szansę na przeżycie. Jeśli spotkał Niemca, takiej szansy nie miał, zawsze był mordowany – dodał Mateusz Morawiecki.
Przy okazji wyjaśnił, w jaki sposób po zakończeniu wojny oraz w okresie panowania komunizmu fałszowano historię. – Niemcy, mądrze i sprytnie, zmieniali historię tej straszliwej zbrodni, którą zaplanowali i którą przeprowadzili. Zaczęli nazywać obozy, które zlokalizowali w okupowanej Polsce, „polskimi obozami śmierci”. To zaczęło się w latach 50., 60., 70. W tym czasie Polska, jak to ujmują niektórzy historycy, była zamrożona. Nie mieliśmy demokratycznego rządu, który mógłby bronić naszego dobrego imienia. Tamte rządy tym się nie zajmowały, bo byliśmy częścią sowieckiego imperium. To dlatego Niemcy, i także Austriacy, w równym stopniu odpowiedzialni za to, co się stało, rok po roku zaczęli zrzucać z siebie stygmat związany z Holocaustem – wyjaśniał polski premier.
Prof. Joseph Weiler pytał także o współczesny polski antysemityzm. Premier Morawiecki stwierdził, że taki problem w naszym kraju, w przeciwieństwie do wielu innych europejskich państw, już nie istnieje. – To jest margines, taki jak w każdym innym społeczeństwie. Dużo zainwestowaliśmy także w polsko-izraelską, polsko-żydowską przyjaźń, zadbaliśmy o synagogi, o żydowskie cmentarze, o żydowskie życie kulturalne. Żydzi mieszkający w Polsce to doceniają. Te relacje są coraz lepsze, są bardzo dobre – mówił premier.
Dodał, że świadczą o tym także międzynarodowe wskaźniki. – Mamy raport brukselskiego think-tanku, z którego wynika, że Polska jest jednym z niewielu krajów, w których zanotowano znaczący spadek tego typu incydentów – dodał premier Mateusz Morawiecki, wielokrotnie nagradzany gromkimi brawami za swoje wypowiedzi.
Dyskusja szefa polskiego rządu z prof. Josephem Weilerem z NYU wpisała się w serię spotkań z udziałem różnych polityków i organizowanych co jakiś czas na Wydziale Prawa New York University. Wcześniej wśród zaproszonych gości byli m.in.: prezydent Stanów Zjednoczonych Bill Clinton, belgijski premier i pierwszy przewodniczący Rady Europejskiej Herman Van Rompuy, szef rządu Portugalii Jose Manuel Barroso oraz prezydent Włoch Giorgio Napolitano.
Pokaz filmu „Poland: The Royal Tour”
Po zakończeniu dyskusji w New York University premier Mateusz Morawiecki udał się do siedziby Guggenheim Museum, gdzie odbyła się nowojorska premiera filmu dokumentalnego „Poland: The Royal Tour”. W pokazie udział wziął także jego reżyser dziennikarz Peter Greenberg, który jest także podróżnikiem i laureatem Emmy Award. W swoim najnowszym dokumencie pokazał on Polskę oraz opowiedział o historii naszego kraju. Właściwie głównym bohaterem filmu był premier Mateusz Morawiecki, który wraz z Peterem Greenbergiem, a tym samym także widzami, odwiedził kilka najważniejszych polskich miast i miejsc, m.in.: Warszawę, Kraków, Wrocław, Malbork, Gdańsk, a także kopalnię soli w Wieliczce, obóz Auschwitz-Birkenau, a nawet Góry Świętokrzyskie. Wszystko jest odpowiednio skomentowane i wyjaśnione przez szefa polskiego rządu, który nie tylko jest głównym bohaterem filmu, ale również jego narratorem. „Poland: The Royal Tour” to prawie godzinny film, w którym Polska pokazana jest jako piękny kraj, nad którym ciążą duchy przeszłości. Peter Greenberg przedstawia w nim Polaków jako niezłomny naród, który odbudował swoje życie oraz swoją ojczyznę w spektakularny sposób.
Po projekcji filmu odbyło się spotkanie z premierem Mateuszem Morawieckim oraz Peterem Greenbergiem, podczas którego publiczność miała okazję zadawać pytania. Twórcy filmu opowiadali o jego produkcji oraz wyjaśniali różne szczegóły. Na zakończenie spotkania szef polskiego rządu stwierdził, że film stanowi tylko mały ułamek tego, co można zobaczyć w naszym kraju i zaprosił wszystkich do jego odwiedzenia i sprawdzenia wszystkiego na własne oczy.
W nowojorskiej premierze dokumentu wzięło udział około trzysta osób, wśród których byli zaproszeni przedstawiciele Polonii, a także różni dyplomaci, filmowcy i aktorzy. Prezentacja „Poland: The Royal Tour” w Guggenheim Museum na Manhattanie była trzecim pokazem w Stanach Zjednoczonych. W poniedziałek, 15 kwietnia, miała miejsce jego amerykańska premiera, która odbyła się w Samuel Goldwyn Theater w Beverly Hills. Dzień później film wyświetlono w Chicago, a w środę, 17 kwietnia, w Nowym Jorku. Szacuje się, że podczas tych trzech prezentacji dokument o Polsce obejrzało około dwóch tysięcy osób. „Poland: The Royal Tour” jest częścią serii dokumentów produkowanych przez amerykańską telewizję publiczną PBS i opisujących różne kraje widziane oczami ich przywódców. Podobne dokumenty Peter Greenberg nakręcił także na temat Meksyku, Jordanii, Jamajki, Izraela oraz Rwandy. Niebawem film będzie pokazywany w lokalnych stacjach amerykańskiej telewizji PBS. Pojawi się również w polskich telewizjach – jeżeli wyrażą takie zainteresowanie – oraz zostanie udostępniony w samolotach Polskich Linii Lotniczych LOT. Współproducentem „Poland: The Royal Tour” jest Polska Fundacja Narodowa, której jednym z głównych zadań jest promowanie wizerunku Polski za granicą.
AD
