Uwielbiają go wszyscy – dorośli i dzieci, bogaci i biedni, mieszkańcy dużych miast i małych miasteczek. Święty Mikołaj odwiedza nas zazwyczaj 6 grudnia lub w wieczór wigilijny. Święty Mikołaj od wieków kojarzy się z tym, co najwartościowsze w człowieku: dobrocią, wrażliwością na potrzeby bliźniego, nieograniczoną hojnością i gotowością do służby.
Dzisiejszy Santa Claus, to postać stosunkowo młoda. Po raz pierwszy pojawia się pod postacią małego skrzata ubranego w szerokie flamandzkie spodnie, z długą brodą i fajką w tekście nowojorskiego pisarza Washingtona Irvinga. Było karykaturalne wyobrażenie św. Mikołaja, znanego mu z kultury holenderskiej (w tym czasie Holendrzy byli w Nowym Jorku bardzo liczną grupą). Następnie w roku 1821 poeta William Gilley w jednym ze swoich wierszy opisał św. Mikołaja zgodnie z powyższą koncepcją, a dodatkowo umieścił go w saniach ciągniętych przez renifery. Początkowo Santa Claus w takiej formie nie przyjął się powszechnie.
Popularność Santa Clausa bardzo wzrosła, kiedy 1 stycznia 1881 roku Thomas Nast w czasopiśmie Harper’s Weekly opublikował ilustrację przedstawiającą św. Mikołaja z długą, elfią czapką zakończoną pomponem, zamiast mitry. Na ilustracji tej św. Mikołaj rozdaje prezenty żołnierzom w czasie wojny secesyjnej.
Prawdziwą „eksplozją” popularności znanego dziś wizerunku Santa Clausa była jednak kampania reklamowa Coca-Coli z 1930 roku. Wtedy to już definitywnie w świadomości społeczeństwa utrwalił się obraz starszego, grubawego pana z białą brodą, ubranego w czerwony strój i w długiej, spiczastej czapce zakończonej pomponem.
Dziś ten właśnie wizerunek Świętego Mikołaja jest niejako symbolem zimowych świąt. Warto jednak czasami wspomnieć prawdziwego Świętego Mikołaja, biskupa Miry, ponieważ to właśnie od niego wszystko się zaczęło.
Zacząć należy od tego, że Święty Mikołaj był postacią autentyczną, żyjącą na przełomie III i IV wieku. Święty Mikołaj urodził się około roku 270 w miejscowości Patara, na terenie dzisiejszej Turcji. Był jedynym dzieckiem Epifaniusza i Johanny. Rodzice Mikołaja byli ludźmi zamożnymi i jedyne, czego im brakowało, to syn, który urodził się po wielu latach modlitw. Epifaniusz i Johanna, jako pobożni chrześcijanie, od najwcześniejszego dzieciństwa wychowywali syna w duchu miłości do Boga i bliźnich. Dlatego też chłopiec od najmłodszych lat był bardzo wyczulony na ludzką biedę i nieszczęście.
Gdy rodzice Mikołaja zmarli, jego wychowaniem, zajął się jego wuj – też Mikołaj – biskup rodzinnej Patary. W późniejszym czasie nasz Święty z jego właśnie rąk przyjął pierwsze święcenia kapłańskie. Gdy został wybrany biskupem Miry, obecnie Demre, wsławił się nie tylko swoją wielką pobożnością, ale i hojnością, jaką obdarowywał swych biednych wiernych, rozdając majątek odziedziczony po rodzicach. Na ten temat istnieje zresztą wiele półlegendarnych podań.
Jedna z legend głosi, że pewien człowiek, który popadł w nędzę, postanowił sprzedać swoje trzy córki. Gdy biskup dowiedział się o tym, nocą wrzucił przez komin trzy sakiewki z pieniędzmi. Wpadły one do pończoch i trzewiczków, które owe córki umieściły przy kominku dla wysuszenia. Stąd w krajach, gdzie w powszechnym użyciu były kominki, powstał zwyczaj wystawiania przy nich bucików lub skarpet na prezenty. Tam, gdzie kominków nie używano, Mikołaj po cichutku wsuwa prezenty pod poduszkę śpiącego dziecka. Obecnie Święty Mikołaj przynosi co roku prezenty 90 milionom dzieci na całym świecie i zostawia je pod poduszką, w skarpetach, bucikach czy pod choinką. Po długich latach błogosławionych rządów, po życiu gorliwym i pełnym dobrych czynów, biskup Mikołaj, 6 grudnia około 342 roku, zmarł. Jednak jego dzieło trwa do dziś. Od nas zależy, czy to będzie tylko komercyjny zwyczaj, czy dar serca.
Imiona Świętego Mikołaja w innych krajach:
- Włochy – Babbo Natale
- Niemcy – Nicolaus
- Francja – Pere Noel
- Hiszpania – Babbo Natale
- Holandia – Sinter Klaas
- Szwecja – Nisse lub Jul Tomte
- Słowacja – Svaty Mikulas
- Rosja – Died Moroz
- USA – Santa Claus
- Luksemburg – Klees’chen, Saint Nicholas
- Anglia – Father Christmas lub Saint Nicolaus
- Łotwa – Ziemmassvetku vecitis
- Austria – Saint Nicholas
- Irlandia – Santy
- Belgia – Saint Nicholas, Noelw
- Portugalia – Pai Natal
- Chorwacja – Sveti Nickola
- Szwajcaria – Samichlaus
- Czechy – Swiaty Mikulas
- Dania – Julemanden
- Grecja – Aghios Vassilis
- Litwa – Kaledu Senis
Imiona reniferów w zaprzęgu Świętego Mikołaja:
- Comet – Kometek
- Blitzen – Błyskawiczny
- Dasher – Fircyk
- Cupid – Amorek
- Dancer – Tancerz
- Prancer – Pyszałek
- Vixen – Złośnik
- Donner – Profesorek
- Rudolph – Rudolf Czerwononosy
Sylwia Wadach Kloczkowska
Nauczycielka Szkoły Języka Polskiego im. św. Jana Pawła II w Bostonie
Bibliografia:
https://123tlumacz.pl/swiety-mikolaj-czy-santa-claus-prawdziwa-historia/
