Warto wiedzieć, że polskie zjawiska i tradycje godne uhonorowania trafiają na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Aby doszło do nobilitującego wpisu, trzeba wpierw dokonać zgłoszenia. O takie zadbali niedawno członkowie Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej.
Pasjonaci chcą wyróżnić w sposób szczególny m.in. kult św. Barbary, jedno z pierwszych bractw patronki górników, bergfesty, czyli górnicze święta, a także uruchomienie pierwszej w tej części Europy maszyny parowej. Już wcześniej, bo w 2017 r., kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach stały się 15. polskim obiektem na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Społecznicy zapewniają, że właśnie w Tarnowskich Górach narodził się kult św. Barbary. Zasługi w tym mieli jezuici, którzy przybyli pod koniec XVII w. W lipcu 1784 r. w szybie Rudolphine odkryto złoża rud srebronośnych. Niedługo potem na miejscu założono Królewską Kopalnię Fryderyk, uruchomiono także pierwszą w regionie maszynę parową. Te wydarzenia uważa się za ważne momenty tarnogórskiej rewolucji górniczej, a także za wkład w europejską rewolucję przemysłową. Aby uczcić ważne dla regionu momenty, tarnogórscy górnicy spotykali się przy usypanym kopcu przez ponad sto lat. W nawiązaniu do tego wydarzenia organizowana jest „barbórka w środku lata”.
Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego prowadzi minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego wspólnie z Narodowym Instytutem Dziedzictwa. Przy rozpatrywaniu wniosków o wpis są liczne warunki, np. przekazywanie z pokolenia na pokolenie i odtwarzanie danego dziedzictwa. Na wyjątkowej liście figuruje już m.in.: szopkarstwo krakowskie, Pochód Lajkonika, polskie tańce narodowe, bartnictwo, flisackie tradycje w Ulanowie, hafciarstwo kaszubskie, uroczystości ku czci św. Rocha z błogosławieństwem zwierząt, wyścigi kumoterek, przywołówki dyngusowe w Szymborzu, gwara warmińska, zabawkarstwo żywiecko-suskie, „Turki” grodziskie, wytwarzanie koronki koniakowskiej i barbórka górników węgla kamiennego na Górnym Śląsku.
Halina Kossak
