27 kwietnia 2019 r. w Amerykańskiej Akademii Wojskowej w West Point odbyły się doroczne uroczystości związane z Dniem Pamięci Tadeusza Kościuszki. Dzień wcześniej Amerykańskie Stowarzyszenie Przyjaciół Kościuszki w West Point zorganizowało konferencję, której tematem było upamiętnienie 70-lecia NATO.
Hołd bohaterowi
Ponad tysiąc osób zebrało się w wietrzną, pochmurną sobotę, by uczcić bohatera Rewolucji Amerykańskiej, który m.in. ufortyfikował West Point. Dzień Kościuszki rozpoczął się uroczystą mszą, następnie uczestnicy zgromadzili się na głównym polu akademii, aby obserwować paradę wojskową, która przy dźwiękach orkiestry wojskowej przemaszerowała w hołdzie bohaterowi Stanów Zjednoczonych i Europy. Potem przeniesiono się przed najstarszy na świecie pomnik Tadeusza Kościuszki.
Polonia była licznie reprezentowana przez chóry, organizacje weteranów, grupy harcerskie, szkoły i inne osoby pragnące oddać szacunek bohaterowi. Obecni też byli wysocy rangą urzędnicy państwowi oraz przedstawiciele resortów obrony z sojuszniczych państw NATO ze Stanów Zjednoczonych, Polski i Litwy. Delegacje wspólnie oddały hołd bohaterowi, a w swoich przemówieniach mówcy zaznaczali wagę obecnego sojuszu i potrzebę budowania wspólnej przyszłości.
– Kościuszko uosabia stosunki między Polska, Litwą i Stanami Zjednoczonymi. Przypomina nam o odpowiedzialności Ameryki za przywództwo w NATO – powiedział Ben Hedges, emerytowany dowódca armii amerykańskiej w Europie i absolwent West Point. Generał Dywizji Cezary Wiśniewski, polski attache obrony w Stanach Zjednoczonych, opowiedział o wybitnej służbie Kościuszki w amerykańskiej wojnie o niepodległość. Zauważył, że kiedy Kościuszko wrócił do Stanów Zjednoczonych, długo po zakończeniu wojny, został powitany przez obywateli Filadelfii w Pensylwanii jako bohater. Wiceminister obrony Litwy Giedrimas Jeglinskas – absolwent West Point i były oficer armii litewskiej – pochwalił Kościuszkę za „odwagę, wizję i wpływ na historię”. Nazwał go „symbolem wolności” i podkreślił, że „wolność jest fundamentem trzech krajów, którym poświęcił swoje życie: Polsce, Litwie i Stanom Zjednoczonym”. Wiceminister zaproponował inicjatywę uhonorowania Kościuszki poprzez dalsze umocnienie więzi między zgromadzonymi sojusznikami. – Dzięki wzmocnionemu partnerstwu trójstronnemu Polska, Litwa i USA mogą wzmocnić więź transatlantycką – stwierdził, opisując tę inicjatywę jako „Projekt Kościuszko PLUS”.
70 lat NATO
Dzień wcześniej w wojskowym hotelu Thayer na terenie Akademii obyła się konferencja, która w tym roku zgromadziła bardzo pokaźną liczbę osób z Polski, Litwy i Stanów Zjednoczonych. – Naszym celem jest uhonorowanie życia i dziedzictwa Kościuszki – powiedział Stephen Olejasz, emerytowany oficer armii amerykańskiej i wiceprezes Stowarzyszenia. Konferencja koncentrowała się na 70. rocznicy założenia NATO, a także na 20. rocznicy członkostwa Polski i 15. rocznicy przystąpienia Litwy do Sojuszu.
Generał brygady Cindy Jebb, dziekan rady naukowej West Point, przedstawił uwagi w imieniu Akademii. W panelu otwierającym uczestnicy mogli wysłuchać przemówienia generała Hodgesa, pułkownika Alvydasa Siuparisa, attaché litewskiego w USA i pułkownika Pawła Marzędy, zastępcy polskiego attaché w USA. – Jesteśmy zaszczyceni, że nasi sojusznicy dołączają do nas, aby świętować obecność w NATO – powiedział Olejasz, absolwent West Point i były profesor historii w Akademii. – Uważamy NATO za świadectwo spuścizny Kościuszki – dodał.
Kolejne panele poświęcone były członkostwu Litwy i Polski w NATO.W konferencji uczestniczyli m.in. generał brygady Dariusz Skorupka, kurator Polskiej Akademii Wojskowej, i senator Anna Maria Anders, sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów RP.
Grzegorz Fryc
