Polski rząd wprowadził w poniedziałek, 16 września, stan klęski żywiołowej w części województw dolnośląskiego, opolskiego i śląskiego. Rozporządzenie wprowadzono m.in. w Wałbrzychu, Jeleniej Górze i Bielsku-Białej, a także trzynastu innych powiatach. Będzie ono obowiązywać do 16 października włącznie.
W momencie ogłoszenia tej informacji Donald Tusk przebywał we Wrocławiu, który przygotowywał się na „wielką wodę”, mając nadzieję, że nie dojdzie do takiej sytuacji, jak w 1997 r. Szef rządu poinformował, że na stacjach Orlen w województwach opolskim, śląskim i dolnośląskim będzie bezpłatne paliwo dla straży pożarnej, OSP oraz policji, które uczestniczą w akcji przeciwpowodziowej.
16 września do konsultacji międzyresortowych trafił też projekt rozporządzenia wprowadzający 0 proc. VAT dla darowizn towarów i usług przekazanych w ramach pomocy poszkodowanym w powodzi. Jak poinformował Andrzej Domański, minister finansów, 0 proc. stawką objęte zostaną darowizny przekazane od 12 września do 31 grudnia 2024 r. za pośrednictwem organizacji pożytku publicznego, samorządów, podmiotów leczniczych i RARS.
Nie żyją cztery osoby
Marek Boroń, komendant główny policji, poinformował, że na zalanych terenach odnaleziono jak dotąd cztery ofiary śmiertelne. Są to trzej mężczyźni – z Bielska-Białej, Nysy i Krosnowic oraz kobieta z Lądka Zdroju.
Władysław Kosiniak-Kamysz, szef MON, zapewnił, że opuszczonych domostw przed szabrownikami będzie pilnować Żandarmeria Wojskowa i policja. Zwrócił się też do pracodawców i przedsiębiorców, którzy zatrudniają strażaków-ochotników oraz żołnierzy WOT, by ci nie musieli przychodzić do pracy, jeżeli biorą udział w akcji w związku z powodzią.
Krytyczna sytuacja była w Nysie na Opolszczyźnie. Z powodu ryzyka przerwania wałów burmistrz wezwał mieszkańców do ewakuacji. Bezwzględna ewakuacja została wcześniej ogłoszona w dolnej części Paczkowa, dolnej części Kozielna i dolnej części Starego Paczkowa po uszkodzeniu zbiornika Topola na Nysie Kłodzkiej.
Na Dolnym Śląsku najtrudniejsza sytuacja była w powiatach: kłodzkim, karkonoskim razem z Jelenią Górą, ząbkowickim, wałbrzyskim z Wałbrzychem, kamiennogórskim. Na terenie nadleśnictwa Jugów na Dolnym Śląsku został wprowadzony do 30 września br. zakaz wstępu do lasów. Grunt jest na tyle przesiąknięty, że drzewa się przewracają.
Zamkniętych ponad 500 szkół
Na zalanych terenach pracuje blisko tysiąc energetyków ze spółki Tauron Dystrybucja. Koncern zaapelował do odbiorców o – w miarę możliwości – oczyszczanie i osuszanie elementów instalacji elektrycznej wewnętrznej, czyli znajdującej się za licznikiem poboru energii (przy wyłączonym wyłączniku głównym).
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa zaleca mieszkańcom, by nosić wodoodporne ubrania i gumowce. Rekomendowane jest, by po każdym kontakcie z wodą powodziową lub zanieczyszczonymi nią przedmiotami dokładnie myć ręce wodą z mydłem przez co najmniej 30 sekund. RCB przypomina też, by używać tylko przefiltrowanej lub butelkowanej wody do picia i przygotowywania posiłków.
W wyniku powodzi w czterech województwach: dolnośląskim, opolskim, lubuskim i śląskim zajęcia zawieszono w ponad 530 szkołach, przedszkolach i placówkach. Najwięcej, jak poinformowało MEN, w województwie dolnośląskim – 329; w woj. opolskim zawieszono prace w ponad 170 placówkach oświatowych.
Miliard dla poszkodowanych
Premier poinformował, że powodzianie mogą już składać wnioski o pomoc. Jest to 10 tys. zł doraźnej natychmiastowej pomocy, a także do 100 tys. zł na remont mieszkania lub odbudowę pomieszczeń gospodarczych oraz i do 200 tys. zł na odbudowę budynków mieszkalnych. O pomoc można zgłaszać się do władz gminy, w której dana osoba mieszka i gdzie poniosła straty.
Tusk poinformował również, że rząd zapewnił rezerwę w wysokości 1 mld zł na potrzeby miejsc i ludzi poszkodowanych powodzią. – Nikt nie zostanie sam z takim problemem jak zalane mieszkanie. Będziemy starali się dotrzeć wszędzie – po to, żeby ludzie nie zostawali sam na sam z tymi problemami – podkreślił premier.
W pomoc powodzianom zaangażowane są wszystkie służby. Do dyspozycji sztabów kryzysowych oddelegowano już 4.6 tys. żołnierzy i specjalistyczny sprzęt. W pełnej gotowości pozostają kolejne jednostki WOT. W działania zaangażowana jest także Żandarmeria Wojskowa, policja i Straż Graniczna.
Można pomóc powodzianom
Ruszyły zbiórki dla powodzian. W akcję pomocy włączyły się m.in.: Polski Czerwony Krzyż, Caritas Polska, fundacja siepomaga.pl. Caritas Polska prowadzi zbiórkę pieniędzy dla powodzian za pośrednictwem strony internetowej caritas.pl. Wpłat można również dokonywać poprzez BLIK na numer 668 070 000 tytułem POWODZ lub przelewem tradycyjnym na konto 77 1160 2202 0000 0000 3436 4384 z dopiskiem POWODZ.
Dane do przelewów zagranicznych: SWIFT: BIGBPLPWXXX, dolar (USD): PL 57 1160 2202 0000 0000 6663 1212.
Pomoc rzeczowa od firm może być zgłaszana na adres powodz@caritas.org.pl
Specjalną zbiórkę na rzecz powodzian uruchomił Polski Czerwony Krzyż. Wpłat można dokonywać online poprzez stronę www.pck.pl, bezpośrednio na nr konta: 16 1160 2202 0000 0002 7718 3060, za pośrednictwem BLIKa (794 33 22 11) lub platformy Zrzutka.pl
Do przelewów zagranicznych PayU/PayPal: https://pck.pl/wspieraj-nas/
Burmistrz Kłodzka Michał Piszko udostępnił na Twitterze numer konta Gminy Miejskiej Kłodzko, na który można wpłacić środki na pomoc powodzianom: 62 9588 0004 7100 1010 2000 0020 z dopiskiem „Pomoc dla powodzian”.
Ogólnopolską zbiórkę pieniędzy prowadzi też fundacja siepomaga.pl. Adres zbiórki: https://www.siepomaga.pl/powodzie.
Tomasz Ryzner
