Sejmowa komisja pozytywnie zaopiniowała we wtorek kandydaturę prof. Marcina Wiącka na nowego Rzecznika Praw Obywatelskich. „Piastowanie funkcji RPO oparłbym na trzech filarach: godność, równość i dialog” – mówił do członków komisji kandydat na Rzecznika.
Za pozytywnym zaopiniowaniem tej kandydatury zagłosowało 15 posłów z sejmowej komisji sprawiedliwości i praw człowieka, przeciw był jeden, zaś czterech wstrzymało się od głosu.
Wcześniej Wiącek przedstawił swoje plany w przypadku objęcia urzędu RPO, odpowiadał też na pytania posłów. „Będę korzystał ze swoich kompetencji w taki sposób, aby Polki i Polacy, a także cudzoziemcy podlegający polskiej jurysdykcji, byli przekonani, że w Biurze RPO posiadają niezależnego adwokata swoich spraw” – zapewnił kandydat.
„Jeśli zostanę powołany na urząd RPO, to na pierwszym etapie mojej służby publicznej podejmę następujące działania: zwrócę się do komendanta głównego policji z prośbą o spotkanie w sprawie standardów zabezpieczania zgromadzeń, zwłaszcza w kwestii zatrzymań podczas pokojowych demonstracji, przygotuję kompleksowy raport dotyczący problemów prawnych, jakie w wielu sferach życia społecznego i gospodarczego spowodowała pandemia koronawirusa, obejmę szczegółowym monitoringiem problematykę deficytu pomocy społecznej udzielanej osobom z niepełnosprawnościami, ludziom w kryzysie bezdomności i seniorom, włączając w to zadanie wszystkie organizacje społeczne, które funkcjonują w obszarze tych problemów” – zapowiedział Wiącek.
Dodał, że poprosi też o spotkanie prezes ZUS, aby „zwrócić uwagę na występujące problemy w procesie przyznawania i odbierania świadczeń z ubezpieczenia społecznego, w szczególności tych, które należą się z tytułu choroby lub macierzyństwa”.
„Zorganizuję cykl seminariów i konferencji dotyczących aktualnych problemów ochrony środowiska i klimatu. Wreszcie podejmę działania w celu zapewnienia, aby Biuro RPO w sposób realny realizowało prawo do skargi nadzwyczajnej, a ludzie poszkodowani niesprawiedliwymi wyrokami sądowymi uzyskali rzeczywistą pomoc” – mówił Wiącek.
Jak podkreślił swoje konstytucyjne zadania będzie realizował „przy pełnym poszanowaniu zasad niezawisłości i bezstronności”.
Kamila Gasiuk–Pihowicz (KO) zapytała kandydata o plany wobec obecnych zastępców RPO. „Czy widzi pan możliwość pozostania ich na stanowiskach w sytuacji, gdyby został pan wybrany na RPO” – pytała.
Z kolei Bartosz Kownacki (PiS) pytał Wiącka o to, „co pan zrobi w zakresie ochrony osób wierzących, których uczucia religijne są obrażane”.
„Bardzo cenię obecnych zastępców RPO: Stanisława Trociuka, Hannę Machińską i Macieja Taborowskiego. Jestem kandydatem, więc nie zastanawiam się na temat spraw kadrowych, przyjdzie na to czas w przyszłości. Chciałbym współpracować z osobami, które podzielają moją wizję pełnienia tego urzędu, które posiadają stosowne kompetencje i w taki sposób będę starał się dobierać współpracowników” – odpowiadał Wiącek.
Natomiast odpowiadając Kownackiemu zaznaczył, że będzie „stał na straży wolności sumienia i wyznania katolików, którzy odczuwają, że ich uczucia religijne są obrażane”. „To jest też rola Rzecznika, żeby stać po stronie wolności praw takich ludzi” – powiedział.
„Dostrzegam problemy związane z ukształtowaniem składu orzekającego Trybunału Konstytucyjnego w drugiej połowie 2015 r. (…) Natomiast z drugiej strony nie dostrzegam w konstytucji i żadnym akcie prawnym kompetencji RPO ani do kwestionowania zawartości Dziennika Ustaw, w którym publikowane są orzeczenia TK, ani do kwestionowania stanu prawnego wynikającego z orzeczeń TK” – mówił Wiącek.
Najbliższe posiedzenie Sejmu zaplanowane jest na środę i czwartek; jak wynika ze wstępnego harmonogramu obrad Sejmu posłowie mają zająć się wyborem RPO drugiego dnia obrad, w popołudniowym bloku głosowań.
To już szósta próba wyboru następcy obecnego RPO Adama Bodnara, którego kadencja skończyła się we wrześniu ub. r. RPO powołuje Sejm za zgodą Senatu. Prof. Marcin Wiącek był już kandydatem na RPO podczas poprzedniej, piątej próby powołania Rzecznika. Tym razem Wiącek jest jednak jedynym kandydatem i ma poparcie wszystkich klubów.
Marcin Wiącek (ur. 1982 r.) jest profesorem Uniwersytetu Warszawskiego, doktorem habilitowanym nauk prawnych i kierownikiem Zakładu Praw Człowieka na Wydziale Prawa i Administracji UW. Specjalizuje się w prawie konstytucyjnym i prawach człowieka.
Marcin Jabłoński/PAP