W psychologii sportu często mówimy o tym, co jest potrzebne, aby sportowiec osiągnął optymalny poziom wydajności. Może to nawet nie być sportowiec, możemy pracować z muzykami, tancerzami, biznesmenami lub personelem wojskowym. Jednak cele są te same – optymalne poziomy funkcjonowania w swoich domenach. Bez wątpienia dążenie do takiego zadania wymaga odwagi i chęci do porażki i ponownego spróbowania. Świetnym tego przykładem na poziomie indywidualnym jest światowy numer jeden i zwyciężczyni US Open – Iga Świątek. Na poziomie grupowym możemy wskazać srebrny medal mistrzów świata w siatkówce mężczyzn, czyli reprezentację Polski. Oni, zarówno na poziomie indywidualnym jako sportowcy, jak i na poziomie zespołu, czy to personel pomocniczy, czy koledzy z drużyny, dążyli do uzyskania optymalnych wyników w swoich dyscyplinach sportowych.
Jednak jak to wygląda poza boiskiem, kiedy ci światowej klasy sportowcy wracają do domu? Jak wygląda optymalny sposób życia? Tutaj w grę wchodzi dyscyplina psychologii, bardzo podobna do psychologii sportu. Nazywa się to psychologią pozytywną, która jest „naukowym badaniem silnych stron charakteru, które umożliwiają rozwój osoby i społeczności” (Positive Psychology Center, University of Pennsylvania). Bardzo często, gdy ludzie słyszą słowo psychologia, mają poczucie, by się zastanawiać „co jest nie tak z osobą?”. Jednak obszar sportu i psychologii pozytywnej skupia się na tym, co jest słuszne z osobą i jak możemy to zmaksymalizować w jej życiu. Nazywa się to rozkwitem człowieka i dążeniem do dobrego samopoczucia.
Jak możemy iść w kierunku lepszego samopoczucia i zacząć rozkwitać w naszym życiu? Świetnym miejscem do rozpoczęcia jest Nowa Anglia, po drugiej stronie rzeki od Bostonu. Tam znajdziesz The Human Flourishing Program, który mieści się w Instytucie Ilościowych Nauk Społecznych Harvarda. Głównym celem programu, jak go interpretuję, jest dążenie do promowania lepszego samopoczucia i rozkwitu w medycynie, zdrowiu publicznym, psychologii i naukach społecznych, co ostatecznie może wpłynąć na całą społeczność.
Przełomowy artykuł, napisany przez dyrektora, dr. Tylera VanderWeele, zatytułowany „O promowaniu ludzkiego rozkwitu”, przedstawia niektóre z najbardziej znaczących cech życia osoby, które mogą promować rozkwit. Nakreśla cztery obszary życia człowieka i dostarcza naukowych dowodów na konieczność tych czterech obszarów i tego, co każdy obszar kultywuje. Cztery ogólne obszary to: rodzina, praca, edukacja i wspólnota religijna. Dowody sugerują, że wszystkie cztery obszary przyczyniają się do szczęścia i zadowolenia z życia, zdrowia fizycznego i psychicznego, sensu i celu, charakteru i cnoty oraz bliskich relacji społecznych. To fenomenalne odkrycie i daje nam wspaniałe wyobrażenie o tym, co to znaczy rozkwitać w swoim życiu. Jeśli zainwestujemy w rodzinę, pracę, edukację i jakiś rodzaj wspólnoty religijnej, będziemy mieli bardziej sensowne życie.
Zatem jak to wygląda w treningu w naszym życiu? Poniżej znajdziesz kilka pytań do przemyślenia, które przyczynią się do Twojego ogólnego rozkwitu. Te pytania pochodzą z ankiety stworzonej przez The Human Flourishing Project na Harvardzie.
- Ogólnie jak bardzo jesteś zadowolony z życia jako całości w dzisiejszych czasach?
- Jak ogólnie oceniasz swoje zdrowie fizyczne?
- Jak oceniasz swój ogólny stan zdrowia psychicznego?
- Ogólnie rzecz biorąc, do jakiego stopnia uważasz, że rzeczy, które robisz w swoim życiu, są warte zachodu?
- Czy działasz na rzecz promowania dobra we wszystkich okolicznościach, nawet w sytuacjach trudnych i stanowiących wyzwanie?
- Czy jesteś w stanie porzucić trochę szczęścia teraz na rzecz większego szczęścia później?
- Czy jesteś zadowolony ze swoich przyjaźni i relacji?
- Jak często martwisz się o bezpieczeństwo, żywność lub mieszkanie?
Piotr A. Piasecki
piasecki.a.piotr@gmail.com
piotrapiasecki.carrd.co
Bibliografia:
VanderWeele, T. J. (2017). On the promotion of human flourishing. Proceedings of the National Academy of Sciences, 114(31), 8148-8156.