Jerzy Skolimowski został laureatem Polskiej Nagrody Filmowej Orły 2022 za osiągnięcia życia. Werdykt członków Polskiej Akademii Filmowej ogłoszono w środę w Warszawie.
Nazwisko laureata ogłosił prezydent Polskiej Akademii Filmowej Dariusz Jabłoński podczas konferencji prasowej, która odbyła się w studio Canal+. Jak podkreślił, statuetka trafia do wybitnego artysty, który „zaczynał od scenariusza +Noża w wodzie+”. „Później filmy, które tak naprawdę budowały nas wszystkich – +Bariera+, +Rysopis+, +Ręce do góry+, po których musiał wyjechać na Zachód i nie mógł tworzyć już w ojczyźnie. To jest kolejny przykład twórcy wschodnio-europejskiego, którego miejsce urodzenia powoduje dodatkowe problemy” – zwrócił uwagę.
Prezydent Polskiej Akademii Filmowej nawiązał również do filmów, za które w przeszłości laureat otrzymał Orły, czyli „Czterech nocy z Anną”, „Essential Killing” i „11 minut”. Wspomniał ponadto o najnowszym filmie Jerzego Skolimowskiego „Eo”, który w maju zostanie zaprezentowany w konkursie głównym 75. festiwalu w Cannes.
Jak podano na stronie Warmińsko-Mazurskiego Funduszu Filmowego, „Eo” to współczesna interpretacja – zaliczanego do klasyki kina – francuskiego filmu „Na los szczęścia, Baltazarze!” Roberta Bressona z 1966 roku. „Historia osiołka o imieniu Baltazar, rozpoczynająca się w polskim cyrku, a kończąca we włoskiej rzeźni, to gorzka ale też i pełna ciepłego humanizmu parafraza filmu drogi. To panoptikum ludzkich zachowań wobec bezbronnego zwierzęcia, sugestywny obraz relacji społecznych i przemian kulturowych zachodzących we współczesnym świecie” – podano w komunikacie.
Jerzy Skolimowski urodził się 5 maja 1938 r. w Łodzi. Do gimnazjum chodził w czeskich Podiebradach, wraz z Milosem Formanem, Vaclavem Havlem i Ivanem Passerem. W 1959 roku ukończył etnografię na Uniwersytecie Warszawskim, a cztery lata później studia na Wydziale Reżyserii łódzkiej Filmówki. Jest twórcą ponad 20 filmów, m.in.: „Start” („The Departure”; 1967 – Złoty Niedźwiedź na MFF w Berlinie), „Krzyk” („The Shout”; 1978 – nagroda specjalna jury w Cannes), „Fucha” („Moonlighting”; 1982 – nagroda za najlepszy scenariusz w Cannes), „Latarniowiec” („The Lightship”; 1985 – nagroda dla najlepszego reżysera na MFF w Wenecji), „Cztery noce z Anną” (doceniony w 2008 roku w Cannes), „Essential Killing” (Grand Prix na Festiwalu w Wenecji w 2010; nagroda za najlepszy film na Festiwalu w Mar del Plata oraz nagrody za najlepszy film i dla najlepszego reżysera na Festiwalu w Gdyni).
Jerzy Skolimowski jest również cenionym malarzem. Brał udział w Biennale w Wenecji, wystawiał swoje prace w Europie i Stanach Zjednoczonych. W 2015 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi.
Orzeł za osiągnięcia życia to jedna z kategorii specjalnych Polskich Nagród Filmowych, przyznawanych przez członków Polskiej Akademii Filmowej. Statuetka jest wręczana od 1999 r. Otrzymali dotychczas m.in.: Andrzej Wajda (2000), Tadeusz Konwicki (2002), Roman Polański (2003), Kazimierz Kutz (2004), Jerzy Kawalerowicz (2005), Jerzy Hoffman (2006), Janusz Majewski (2012), Danuta Szaflarska (2013), Franciszek Pieczka (2015), Janusz Gajos (2016), Maja Komorowska (2020) oraz Jerzy „Duduś” Matuszkiewicz (2021).
Orzeł za osiągnięcia życia, podobnie jak Polskie Nagrody Filmowe Orły 2022 w pozostałych kategoriach, zostanie wręczony podczas gali, która odbędzie się 6 czerwca w Teatrze Polskim im. Arnolda Szyfmana w Warszawie i będzie transmitowana w Canal+. W tym roku szanse na najwięcej statuetek mają twórcy „Żeby nie było śladów” Jana P. Matuszyńskiego, „Wesela” Wojciecha Smarzowskiego i „Wszystkich naszych strachów” Łukasza Rondudy i Łukasza Gutta.
Daria Porycka/PAP
