W nocy z czwartku na piątek (13 sierpnia) w wieku 91 lat w Waszyngtonie zmarł ppłk Julian Kulski „Goliat”, odznaczony Krzyżem Walecznych uczestnik Powstania Warszawskiego, wykładowca akademicki i architekt o międzynarodowych dokonaniach.
Julian Eugeniusz Kulski w 1941 roku, jako mający zaledwie 12 lat chłopiec, złożył przysięgę żołnierską i wstąpił do Związku Walki Zbrojnej. Rok później został aresztowany przez gestapo, był więziony i torturowany na Pawiaku i tylko ze względu na bardzo młody wiek i pozycję ojca – wiceprezydenta Warszawy, uniknął wywiezienia do Auschwitz. Gdy wybuchło Powstanie Warszawskie, stanął do walki, jako członek ugrupowania „Żywiciel”. Do końca życia twierdził, że Powstanie Warszawskie było najważniejszą częścią jego życia, a jego udział w ruchu oporu wynikał z wiedzy, jaką czerpał z historii i wychowania w duchu patriotycznym. Po upadku Powstania Warszawskiego Kulski, mając 15 lat, trafił do obozu jenieckiego w Altengrabow w Saksonii, skąd następnie uciekł i dostał się do Anglii jako angielski jeniec wojenny. W 1946 roku rozpoczął studia w Szkole Architektury w Oksfordzie. Przy pomocy przyjaciela rodziny, Jana Nowaka-Jeziorańskiego, w 1949 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych i rozpoczął studia na wydziale architektury na Yale University, równocześnie pracował na swoje utrzymanie. Ukończył studia w 1953 roku i otrzymał tytuł magistra architektury. Był członkiem American Institute of Architects, ekspertem Banku Światowego w Azji, Ameryce Południowej, Afryce i Europie, nadzorującym projekty architektoniczne finansowane przez BŚ. Jego projekty, m.in. właśnie dla Banku Światowego, zrealizowano w 30 krajach. Uważał, że te sukcesy zawdzięcza ciężkiej szkole, jaką przeszedł podczas wojny. Autor autobiograficznej książki „Dziedzictwo Orła Białego”.
W 2017 prof. Kulski został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej i za kultywowanie polskich tradycji narodowych. Wcześniej otrzymał również m.in. Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi RP, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, Warszawski Krzyż Powstańczy, czterokrotnie Medal Wojska, Krzyż Armii Krajowej, Medal pamiątkowy z okazji 70. rocznicy Powstania Warszawskiego, Odznakę za Rany i Kontuzje i Krzyż Wielkiego Oficera Orderu Zasługi Zakonu Maltańskiego.
W 2019 roku, podczas swojej ostatniej wizyty w Polsce, profesor Kulski wspominał: „Tak jak mój ojciec walczył każdego dnia o warszawiaków i Polaków, tak ja walczę o jego godne upamiętnienie i zapewnienie mu należnego miejsca w historii miasta i kraju. Chciałbym także, by kolejne pokolenia nie tylko wspominały historię i bohaterstwo uczestników Powstania Warszawskiego, ale także rozumiały, czym kierowaliśmy się w tamtym czasie, jakie wartości nam przyświecały. Chciałbym, by nasze wartości – pragnienie wolności, umiłowanie ojczyzny, niezłomność w walce o godne życie – trwały wiecznie”.
O śmierci prof. Juliana Eugeniusza Kulskiego poinformowała Fundacja Kulskich. „Wraz z pogrążoną w bólu rodziną i przyjaciółmi, z ogromnym żalem zawiadamiamy, iż dziś w nocy odszedł od nas – bohater Powstania Warszawskiego, architekt Banku Światowego, wykładowca akademicki i niekwestionowany autorytet kilku pokoleń Polaków” – napisano na stronie fundacji.
Kondolencje złożył m.in. ambasador RP w Waszyngtonie Piotr Wilczek. „Z wielkim smutkiem przyjąłem wiadomość o śmierci Juliana Kulskiego – wieloletniego mieszkańca Waszyngtonu, wielkiego patrioty, weterana II wojny światowej i Powstania Warszawskiego, honorowego człowieka i mojego dobrego przyjaciela. Niech spoczywa w pokoju” – napisał na twitterze.
Wpis na Twitterze zamieścił również minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak. „Odszedł od nas ppłk prof. Julian Eugeniusz Kulski ps. Goliat – bohater Powstania Warszawskiego, żołnierz Armii Krajowej. Człowiek, który swoje całe życie prezentował postawę miłości do Ojczyzny i odwagi. Niech spoczywa w pokoju! Cześć i chwała Bohaterom!” – napisał.
WEM
