W niedzielę, 12 grudnia, w przeddzień 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w Polsce, w Bostonie odbyły się uroczyste obchody tej rocznicy z udziałem konsula generalnego RP w Nowym Jorku Adriana Kubickiego oraz przedstawicieli środowisk polonijnych ze wschodniego wybrzeża USA. Za organizację obchodów odpowiadały Klub Gazety Polskiej w Bostonie wraz z parafią Matki Bożej Częstochowskiej w Bostonie oraz Komitet Obchodów Rocznicy Katastrofy Smoleńskiej i Ludobójstwa Katyńskiego z Filadelfii przy wsparciu ze środków KPRM i Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej.
Uroczystości rocznicowe rozpoczęły się okolicznościową mszą św. odprawioną w kościele Matki Bożej Częstochowskiej. Do świątyni wkroczyła procesja z krzyżem, a za procesją uroczyście wprowadzony został sztandar „Solidarności”. Na początku nabożeństwa w imieniu organizatorów przywitano przybyłych gości, w tym konsula generalnego Adriana Kubickiego, wicekonsula Stanisława Starnawskiego oraz działaczy opozycji antykomunistycznej w PRL i członków NSZZ „Solidarność” internowanych i więzionych w stanie wojennym, w szczególności: Lecha Sobieszka – sygnatariusza Porozumień Sierpniowych w Gdańsku 31 sierpnia 1980 r. i członka Prezydium MKZ NSZZ „Solidarność” w Gdańsku, Włodzimierza Ilnickiego – aktywnego uczestnika wydarzeń na wybrzeżu w grudniu 1970 r. oraz pozostałych: Mariana Czarneckiego, Kazimierza Szmigla, Kazimierza Kochanowicza, Stefana Buchholtza, Pawła Grzegorczyka, Bolesława Plewa i Wiesława Wierzbowskiego, a także Tadeusza Antoniaka – przewodniczącego Komitetu Obchodów Rocznic Katastrofy Smoleńskiej i Ludobójstwa Katyńskiego, p. o. Komendanta Głównego Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce (SWAP) i koordynatora Klubów Gazety Polskiej w USA, Macieja Rusińskiego – koordynatora Klubów Gazety Polskiej w USA i Kanadzie, Jacka Szklarskiego – prezesa Reduty Dobrego Imienia w USA, Marię Paździor Marchwińską – wiceprezes Centrali Polskich Szkół Dokształcających w Ameryce oraz Adama Stępnia z Rodziny Radia Maryja.
Po zakończeniu mszy świętej o zabranie głosu poproszony został konsul generalny Adrian Kubicki. Swoje wystąpienie zaczął od poproszenia zebranych o uczczenie minutą ciszy ofiar stanu wojennego, które za dążenie do wolnej Polski zapłaciły najwyższą cenę. Następnie podzielił się ze zgromadzonymi krótką opowieścią o pewnej matce – opozycjonistce, którą milicja aresztowała w trakcie przedświątecznych przygotowań, a dokładnie – gdy przygotowywała dla dzieci anielskie skrzydła do jasełkowego występu. – Te skrzydła są dla mnie symbolem wartości, o które walczyli Polacy. Prymas Tysiąclecia kard. Stefan Wyszyński mówił: „Non possumus”, co oznaczało niezgodę na rezygnację z tych wartości. A władze komunistyczne w tym ostatnim, desperackim akcie, wprowadzając stan wojenny, próbowały ratować coś, co – biorąc pod uwagę niezłomność Polaków w dążeniu do wolności – nie było do uratowania, próbowała te skrzydła połamać. Ale nie udało się tego zrobić – mówił. – Uważam, że wielkim bohaterstwem było wtedy walczyć i stawiać opór represjom systemu komunistycznego, ale również bohaterstwem było nie utracić tutaj, na obczyźnie, na której tak wiele osób znalazło się nie z własnego wyboru, tej polskiej dumy i na odległość kontynuować walkę o wolną Polskę – stwierdził konsul Kubicki, nawiązując do emigracyjnych losów wielu działaczy „Solidarności”. – Bez poświęcenia tysięcy Polaków tu, w Stanach Zjednoczonych, i bez ich wsparcia dla ruchu „Solidarność” być może ta misja odzyskania wolnej Polski nigdy nie zakończyłaby się sukcesem. Wasz wkład w wolność Polski jest nieoceniony – dodał, zwracając się bezpośrednio do obecnych na uroczystości działaczy. Na zakończenie przypomniał też, że „zagrożenia płyną z różnych stron i nikt tak dobrze jak Polacy nie wie, że wolność nie jest dana raz na zawsze”.
Następnie głos zabrał Tadeusz Antoniak – przewodniczący Komitetu Obchodów Katastrofy Smoleńskiej i Ludobójstwa Katyńskiego i p.o. Komendanta Głównego Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce (SWAP) jako jeden ze współorganizatorów uroczystości.
Druga część obchodów, która miała miejsce w Centrum Parafialnym im. św. Jana Pawła II, rozpoczęła się od zaśpiewania hymnów Polski i USA, następnie odmówiono modlitwę za ojczyznę, ofiary stanu wojennego i zmarłych działaczy „Solidarności”, a żony działaczy opozycji antykomunistycznej w PRL zapaliły symboliczne światło wolności. W dalszej kolejności mówcy zostali poproszeni przez prowadzącą tę część Małgorzatę Bojko o wygłoszenie przygotowanych wcześniej referatów, połączono się też wirtualnie z marszałkiem seniorem min. Antonim Macierewiczem. Podczas uroczystości odczytano też list skierowany do polskich służb mundurowych, które strzegą polskiej granicy w obliczu wojny hybrydowej Łukaszenki.
Ważną częścią obchodów była akademia dla Polonii, w tym recytacje patriotycznych wierszy i koncert w wykonaniu uczniów Szkoły Języka Polskiego im. św. Jana Pawła II w Bostonie i członków chórku „Promyki św. Jana Pawła II”. Część artystyczna moderowana była z ramienia Klubu Gazety Polskiej w Bostonie i gazety „Biały Orzeł” przez Barbarę Bilińską Bolec.
Małgorzata Ostojska Bojko przybliżyła w trakcie uroczystości sylwetki represjonowanych uczestników grudniowych wydarzeń. Byli wśród nich m.in.: Bolesław Plewa – założyciel Solidarności w Przedsiębiorstwie Produkcji Sprzętu Technicznego w Sosnowcu, Andrzej Burghardt – pracownik Politechniki Częstochowskiej, Jerzy Polak – pracownik Zakładów Zbrojeniowych GOMRAD – Ośrodka Badawczo Rozwojowego, Artur Opolski – pracownik Kopalni Węgla Kamiennego Tychy – Lędziny, Zbigniew Palamar – pracownik Huty Katowice Dąbrowa Górnicza, Janusz Kudełko – zatrudniony w Fabryce Samochodów Małolitrażowych w Bielsku Białej, Ryszard Maciejowski – pracownik PSS Jasło – przewodniczący Solidarności, Adam Stępień – pracownik Elektromontaż Lublin, działacz Solidarności, uczestnik wieców protestacyjnych, Grzegorz Michalski – pracownik Poznańskich Zakładów Obuwia Poznań, Michał Wroński – Lubelskie Zakłady Naprawy Samochodów, Tadeusz Serafin – pracował w Kombinacie Budownictwa Ogólnego w Sosnowcu, Marian Szacoń – wnuk adiutanta Marszałka Józefa Piłsudskiego, pracownik Państwowego Ośrodka Maszynowego w Wierzbicy powiat Chełm, Kazimierz Szmigiel – Fabryka Samochodów Małolitrażowych Bielsko Biała, Marian Czarnecki – Elektrociepłownia Zielona Góra, Wiesław Wierzbowski – pracownik ZUMPE „Unitra-Cemi” w Szczytnie, Grażyna Kalandyk-Mościcki – pracownik obsługi prawnej w Przedsiębiorstwie Transportu Handlu Wewnętrznego w Rzeszowie, delegowana na I Zjazd Krajowy „Solidarności”, Paweł Grzegorczyk – zatrudniony w Fabryce Samochodów Dostawczych „NYSA” Nysa k. Opola, Krzysztof Wiktor Nowak – zatrudniony w Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, Artur Opolski – pracownik Kopalni Węgla Kamiennego Tychy – Lędziny, Józef Kulesza – Zakłady Police, działacz Solidarności.
Ponadto odbyło się spotkanie z działaczami opozycji w PRL, przywódcami komitetów strajkowych, świadkami wydarzeń sprzed 40 lat, którzy dziś przebywają na emigracji w Stanach Zjednoczonych. Opowiadali o własnych przeżyciach i represjach, których doświadczyli. Wielu z nich działa na emigracji w organizacjach patriotycznych, np. w Klubach Gazety Polskiej, kontynuując z wielkim zaangażowaniem działalność na rzecz Polonii i Polski.
Marcin Bolec
Organizatorzy obchodów: Klub Gazety Polskiej w Bostonie oraz parafia Matki Bożej Częstochowskiej w Bostonie dziękują lokalnym biznesom, które były sponsorami uroczystości, osobom, które przez swoje zaangażowanie przyczyniły się do sukcesu obchodów, a także odpowiedzialnym za przygotowanie programu artystycznego.
Sponsorzy:
- Gazeta „Biały Orzeł” – redaktor naczelny Marcin Bolec
- DJ’s Market – właścicielka Alina Morris
- Euromart Polish & European Food – Agnieszka Dawidzki
- Baltic European Delicatessen – Elżbieta Kajewska
Osoby zaangażowane:
- Barbara Bilińska Bolec
- Halina Sobieszek
- Ania Laszczkowska
Program artystyczny:
- Szkoła Języka Polskiego im. św. Jana Pawła II z dyrektorem szkoły Janem Kozakiem
- Chór „Promyki św. Jana Pawła II pod dyrekcją Marty Saletnik i zespół akompaniujący
- Barbara Łysakowska, która napisała i recytowała piękny wiersz okolicznościowy