W dziejach Bostonu jest wiele polskich wątków. Na przestrzeni kilku stuleci Polacy przyczynili się do rozwoju tego miasta i zapisali własną kartę w jego historii. Do dziś polonijna społeczność stanowi ważną część tej wielokulturowej metropolii. Świadectwem tego wkładu, a jednocześnie miejscem, w którym wciąż tętni polonijne życie, jest Polski Trójkąt w Bostonie.
Polonia w Bostonie
Jak powszechnie wiadomo, największy napływ polskich emigrantów do Ameryki miał miejsce na przełomie XIX i XX wieku. Polacy, budując za oceanem swoje nowe życie, nie zapominali o ojczystych wartościach i zwyczajach, które postanowili przenieść na amerykańską ziemię. W miarę wzrostu liczebności Polonii powstawała infrastruktura niezbędna do tego, by móc kultywować polskie tradycje i przekazywać je kolejnym pokoleniom. Tworzono polskie szkoły, budowano kościoły, zakładano kluby i stowarzyszenia mające na celu towarzyską integrację oraz pomoc nowo przybyłym. Polacy – z natury dość przedsiębiorczy – zakładali też różne biznesy, sklepy, restauracje, czyli wszystko, co potrzebne było do normalnego funkcjonowania. Tak w różnych miastach utworzyły się prężnie działające skupiska Polonii, stając się „małymi ojczyznami” – namiastką Polski za oceanem. Taka jest też historia Polskiego Trójkąta w Bostonie.
Polscy emigranci w tym mieście pojawili się wiele lat temu, osiedlając się głównie w południowym Bostonie i w Dorchester. Wraz z nimi pojawiła się polonijna infrastruktura, usytuowana w głównej mierze na obszarze rozciągającym się pomiędzy Andrew Square a Columbia Road, połączonym ulicami Dorchester Avenue oraz Boston Street. Gdy spojrzymy na ten teren z lotu ptaka, okazuje się, że ma on kształt trójkąta, którego ramionami są wyżej wymienione ulice. Stąd wziął się pomysł na nazwę, która miała być symbolem Polonii w Bostonie i stanowić wizytówkę polskiej społeczności w tym mieście. Inicjatywa współzałożycieli gazety „Biały Orzeł” – wydawcy Darka Barcikowskiego i redaktora naczelnego Marcina Bolca – spotkała się z pozytywnym odzewem i poparciem lokalnej społeczności. Udało się przekonać do niej również władze miasta, które w 2008 r. oficjalnie nadały tej części Bostonu miano „Polskiego Trójkąta”.
Na przestrzeni dekad dzielnica ewoluowała, lata ożywionej działalności przeplatały się z okresami lekkiego zastoju, zmieniały się potrzeby Polonii, a w ślad za tym sposób życia i działania. Ale mimo upływu lat i mniejszego odsetka polskiej populacji niż kiedyś wciąż obecny jest tu „duch polskości”, wciąż słychać polską mowę, a Polski Trójkąt wciąż stanowi centrum polonijnego życia dla mieszkańców miasta i okolicznych miasteczek. Tu nadal bije polskie serce Bostonu – a dożynki, jedna z największych dorocznych polonijnych imprez organizowanych w mieście, sprawiają, że bije ono szybciej!
Czas na zabawę!
Polonijne dożynki są jedną z największych dorocznych imprez odbywających się w samym sercu Polskiego Trójkąta w Bostonie i szansą na zaznaczenie obecności polskiej społeczności w tym mieście.Za organizację dorocznych dożynek odpowiada polska parafia Matki Bożej Częstochowskiej w Bostonie, która jest jedną z najstarszych, etnicznych – polonijnych parafii rzymskokatolickich w Nowej Anglii. Powstała dzięki staraniom polskich imigrantów pod koniec XIX wieku. Formalnie ustanowiona została 2 października 1893 roku. W listopadzie 1893 roku ks. Jan Chmieliński, pierwszy proboszcz, zakupił ziemię między Dorchester Ave. a Boston St., na której zbudowano kościół parafialny. 15 lipca 1894 r. poświęcono fundament, zaś 18 listopada arcybiskup Williams zadedykował budynek Matce Bożej Częstochowskiej patronce Polski. Kilka lat temu hucznie świętowano jubileusz 125-lecia istnienia polskiej parafii w Bostonie. Parafia przetrwała pandemię, co warto podkreślić – cały czas pozostając w łączności z należącymi do niej wiernymi i wychodząc naprzeciw ich potrzebom, m.in. poprzez organizację mszy św. polowych oraz transmitowanie nabożeństw w internecie. – Chcieliśmy, żeby chociaż poprzez wirtualne uczestnictwo w mszy św. każdy mógł poczuć tę namiastkę przynależności do wspólnoty – tłumaczy w rozmowie z „Białym Orłem” proboszcz polskiej parafii o. Jerzy Żebrowski (cały wywiad można przeczytać na str. 24-25). Organizacja dożynek to kolejny krok ku powrotowi do normalności, a jednocześnie wyraz troski o kultywowanie polskich tradycji, zwyczajów i obrządków i kontynuowanie w tym zakresie misji przodków, których celem było przekazanie tego dziedzictwa kolejnym pokoleniom.
Tegoroczne dożynki odbędą się w niedzielę, 18 września. Zgodnie z tradycją zainauguruje je uroczysta msza święta, która zostanie odprawiona o godz. 10 rano w kościele Matki Bożej Częstochowskiej w południowym Bostonie. O 11:00 nastąpi oficjalne otwarcie imprezy i będą miały miejsca krótkie przemówienia zaproszonych gości. Swoją obecność zapowiedziała m.in. Polish Miss Massachusetts 2023 Katelyn Walas. W programie artystycznym przewidziane są występy zespołu „Krakowiak” oraz lekcje tańca prowadzone przez jego członków. Jak zwykle odbędą się konkursy i loteria z nagrodami. Centralnym punktem będzie ustawiona na środku scena, na której odbywać się będą wspomniane konkursy i występy. Natomiast stanowiska firm, polonijnych organizacji, punkty gastronomiczne i stoiska z pamiątkami oraz różnymi wyrobami artystycznymi ustawione zostaną w szpaler, tworzący coś na kształt krakowskich sukiennic. W osobnej części terenu zorganizowana będzie Strefa Zabawy, w której wolontariusze ze Szkoły Języka Polskiego im. św. Jana Pawła II w Bostonie zadbają o atrakcje i animacje dla najmłodszych. Taki układ przestrzenny sprawdza się już od kilku lat, umożliwiając uczestnikom imprezy łatwe przemieszczanie się oraz dając możliwość komfortowego korzystania ze wszystkich dostępnych atrakcji.
Ciekawe występy artystyczne, smaczna, polska kuchnia, skoczna muzyka i liczne atrakcje dla dzieci – to sprawdzona formuła, która przed pandemią sprawiała, że Polonijne Dożynki w Bostonie co roku przyciągały tłumy spragnione dobrej zabawy i celebracji polskiego dziedzictwa w radosnym, polonijnym gronie oraz stanowiły doskonałą promocję Polonii i Polski. Czy w tym roku też się to uda? Wierzymy, że tak!
Joanna Szybiak
