Kierowana przez mgr Małgorzatę Czajkowski sobotnia szkoła z południowego Brooklynu znana jest Polonii z niezwykle interesujących przedsięwzięć uświetniających polskie oraz polonijne wydarzenia. 13 września, w setną rocznicę urodzin Stanisława Lema, grono pedagogiczne z entuzjazmem przyjęło wyzwanie włączenia się w obchody uchwalonego przez Sejm RP Roku Stanisława Lema. Przez trzy kolejne miesiące w szkole odbywały się zajęcia edukacyjne oraz projekty artystyczne, których celem było propagowanie twórczości literackiej tego uznanego w Polsce i na świecie mistrza literatury science fiction, krytyka i filozofa.
Wyzwanie: czytanie
Nauczyciele podjęli się trudnych, jak się początkowo wydawało zadań, jakimi było zachęcenie dzieci i młodzieży do poznania biografii oraz wybranych dzieł polskiego futurysty, kształtowanie zamiłowania do nowoczesnej literatury, jaką jest fantastyka naukowa, oraz rozwijanie wyobraźni i ekspresji plastycznej dzieci i młodzieży. W szkole znalazł się jednak tłum entuzjastów nowych technologii, neologizmów, sztucznej inteligencji czy po prostu kosmosu. Wszystkie zajęcia z „lemologii” cieszyły się zaskakującą popularnością.
– Po przeczytaniu fragmentów „Bajki robotów” oraz wysłuchaniu słuchowiska w wykonaniu polskiego aktora Borysa Szyca pt. „Przyjaciel Automateusza” młodzież wykonała w klasie maszyny, roboty spełniające życzenie i inne nowinki techniczne. Uczniowie zastanawiali się, jak z różnych „bezdusznych” elementów mechanicznych i elektronicznych rodziły się uczucia, rozterki świadczące o ograniczeniach ludzkich, które są tak charakterystyczne w twórczości literackiej Stanisława Lema – podsumował zajęcia w klasie VIII nauczyciel Wojciech Krzyształowicz.
Rozmowy o przyszłości
Efektem lekcji o miejscu człowieka w nowej sytuacji technologicznej była zaprezentowana przez wychowawczynię klasy VI Dorotę Klimas wystawa robotów przyszłości pt. „What Next?”. Na identycznym tle w kolorze „niebiańskim” każdy z uczniów stworzył plastyczne, dwuwymiarowe dzieło, wykonane techniką mieszaną.
W klasie V Maria Siek dyskutowała z uczniami na temat granic ludzkiej wyobraźni, w tym jak Lem wyobrażał sobie czytanie w przyszłości.
Klasa Małgorzaty Zabłocki zajęła się tematem odkryć naukowych dokonanych przez polskich astronomów w kraju i na świecie. Czwartoklasiści przygotowali także pokaz prac o latających wehikułach nadchodzących czasów.
Wyprawa w kosmos
Natomiast młodsi uczniowie wzięli udział w pogadance zatytułowanej „Pierwszy polski pisarz uhonorowany w przestrzeni kosmicznej”. Dowiedzieli się o hołdzie złożonym 13 września osobie i twórczości Lema na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, dzięki uprzejmości francuskiego astronauty Thomasa Pesqueta. Poznano przy tym osiągnięcia amerykańskich badaczy kosmosu. Dzieci przyswoiły sobie trudne polskie słowa, takie jak mgławica, zorza polarna, czarna dziura, krater czy soczewka.
Prawie wszyscy licealiści znali już treść powieści „Solaris”, która jest lekturą w amerykańskich szkołach. Urszula Krzyształowicz zachęciła młodzież do przeglądu niezliczonych okładek polskich i zagranicznych wydań książek Lema. A wielogodzinna praca nad pokazami multimedialnymi okazała się strzałem w dziesiątkę. Dzieło Xeni Pelehach z klasy X było tak atrakcyjne, że uczennicy jednogłośnie przyznano tytuł „Głównego Lemologa Szkoły”.
Wystawa o Lemie
Prace wszystkich uczniów trafiły na wystawę podsumowującą obchody Roku Lema w PSD przy parafii Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza na Brooklynie. Dzieci i młodzież obdarzeni zostali upominkami książkowymi z ulotką o Stanisławie Lemie oraz pamiątkowymi zakładkami do książek. Najlepsze prace wyróżniono kartami podarunkowymi.
Obchody Roku Lema zakończyły się sukcesem, ponieważ każdy uczeń potrafi odpowiedzieć na pytanie, dlaczego warto czytać Lema.
Patronat nad obchodami Roku Stanisława Lema objął Konsulat Generalny RP w Nowym Jorku. Nad całością obchodów czuwała dyrektor szkoły, a zarazem nauczycielka plastyki, Małgorzata Czajkowski. Zaskakująco praktyczną okazała się współpraca z logopedą Moniką Davidovich, wychowawczynią klasy drugiej. A jako konsultanci niezwykle pomocni okazali się absolwenci szkoły, obecnie studiujący nauki ścisłe, w tym informatykę: Paweł Subernat i Urszula Solarz.
KS
Fot. Archiwum szkoły
Stanisław Lem (ur. 13 września 1921r. we Lwowie, zm. 26 marca 2006 r. w Krakowie) – ikona kultury polskiej, wybitny pisarz, filozof, futurolog, patron roku 2021. Najczęściej tłumaczony na języki obce polski pisarz. „Solaris”, „Głos Pana”, „Cyberiada”, „Dzienniki gwiazdowe” czy „Bajki Robotów” inspirowały i po dziś dzień inspirują twórców, pisarzy, artystów kina i teatru. Większość życia spędzając w systemie komunistycznym, w swych utworach wielokrotnie przemycał krytykę systemów totalitarnych, a jego książki były przejawem wolności w myśleniu i nieskrępowanej wyobraźni. Hasłem promującym jubileusz urodzin pisarza są słowa „Widziałem przyszłość. I’ve seen the future”. Wydarzenia poświęcone 100. rocznicy urodzin można znaleźć na stronie planetalem.pl
