Ranga i dostojność Watykanu przekłada się na sposób świętowania. Część stałych punktów obchodów większość zna z telewizji. Inne można podziwiać na miejscu, stąd zrozumiałe, że nawet w święta Stolicę Apostolską odwiedza mnóstwo turystów.
Okres świąteczny w Rzymie, znany jako Immacolata, rozpoczyna się 8 grudnia i trwa do 6 stycznia, czyli aż do Objawienia Pańskiego. Można więc poczuć świąteczny nastrój podczas wycieczek po Watykanie zarówno przed, jak i po Bożym Narodzeniu, bez rezygnowania z domowej Wigilii.
Choinka na Placu Świętego Piotra
To widok zapierający dech w piersiach. Bogato zdobiony gigant pojawia się od 1982 roku. Tradycja ta rozpoczęła się za czasów papieża Polaka. Pierwsze drzewo tam wystawiane miało pochodzenie lokalne, a potem wznoszono okazy podarowane przez różne kraje. Zawiezienie choinki do Watykanu to zaszczyt, choć i kłopotliwa logistycznie sprawa. Bawarski świerk miał ponad 25 metrów wysokości, ważył ponad 7 ton. Megaokazy dostarczała też Austria, Słowacja, a także Polska, a dokładniej górale z Zakopanego. Belgowie postanowili podwójnie spożytkować drzewko, najpierw przekazali je jako choinkę, by potem wykonać z drewna pamiątki i ozdoby, przeznaczając dochód na cele dobroczynne.
Szopka wigilijna
To drugi widowiskowy element na Placu Świętego Piotra, odsłaniany w podobnym czasie jak choinka. Te dwie atrakcje stoją obok siebie i można je podziwiać po przyjeździe na miejsce bez biletów. Nie ma chyba turysty, który nie fotografowałby tych zjawiskowych dekoracji. Obok Świętej Rodziny w szopce jest kilkunastu pasterzy, trzej królowie, dudziarz, dwóch wieśniaków, bogaty przybysz ze wschodu, biedak, staruszka, Cyganka, mała szlachcianka i wiejskie dziecko. Wszyscy ubrani w neapolitańskie stroje, stylizowane na XVIII-wieczną modę.
Uroczysta msza wigilijna
To już przeżycie, które wymaga bycia na miejscu w Wigilię. Oczywiście liturgia ma też transmisję, ale kto był osobiście w jej trakcie, zapewnia, że warto, bo nie da się porównać siły przeżycia. Należy się jednak liczyć z tłokiem. To najchętniej wybierana msza bożonarodzeniowa. Przeżywanie pamiątki narodzin Jezusa w scenerii Bazyliki św. Piotra pozostaje na długo w pamięci. Istnieje możliwość rezerwacji biletów. Wysyła się wniosek, a Watykan przekazuje list potwierdzający.
Urbi et Orbi
Papieskie przemówienie i apostolskie błogosławieństwo odbywa się zawsze w południe dwa razy w roku: w Wielkanoc i w Boże Narodzenie. Na Placu Świętego Piotra wówczas gromadzą się tłumy. Nie ma rezerwacji. Urbi et Orbi ma też transmisję. Papież przekazuje pozdrowienia w wielu różnych językach.
Anioł Pański
To jeszcze jedna okazja zobaczenia następcy św. Piotra.Nie potrzeba biletu, tylko wytrwałość, bo tłumy w południe 26 grudnia są nadal ogromne. Trzeba wybrać się jak najwcześniej, aby stać w korzystnym miejscu.
Inne zwyczaje Watykanu
To, czego nie wystawia się dla turystów, ale jest praktykowane (i można się przyłączyć), to m.in. 24-godzinny post przed Bożym Narodzeniem, liczne modlitwy i okolicznościowe spotkania czy dekorowanie wnętrz mniejszymi już choinkami.
Zasługi Jana Pawła II
Papież Polak ubogacił Watykan nie tylko w wyjątkową atmosferę poprzez wprowadzenie tam choinki i szopki. Zapraszał też do siebie Polaków na wspólne śpiewanie kolęd i łamanie się opłatkiem. Od 1985 r. tradycją stało się przyjmowanie opłatka z Jasnej Góry. Kolejny zwyczaj wprowadzony przez Jana Pawła II to zapalanie w wigilijny wieczór światła pokoju w oknie papieskiego apartamentu. Najpierw uczyniono to w 1981 r. na znak solidarności z Polakami po wprowadzeniu stanu wojennego. Kolejnym elementem w zwyczajach była też modlitwa przy szopce rzymskich śmieciarzy. Jan Paweł II był tam 24 razy.
Halina Kossak