Czym różni się świąteczny, bożonarodzeniowy okres w Polsce i Hiszpanii? Wbrew pozorom różnic jest naprawdę sporo. Zarówno chodzi tu o kwestie samych tradycji związanych z Bożym Narodzeniem, potraw przygotowanych z jego okazji, jak i o czas trwania świętowania. Co warto wiedzieć na temat Bożego Narodzenia w Hiszpanii? Oto najważniejsze informacje i ciekawostki!
Jak bardzo mogą różnić się święta w obrębie jednego, niewielkiego kontynentu? Intuicja podpowiadać może, że Polska i Hiszpania, jako kraje należące do zbliżonego – o ile nie jednego – kręgu kulturowego, mocno bazującego na religii katolickiej, będą miały bardzo podobne bożonarodzeniowe zwyczaje. Różnice nie dadzą się jednak pominąć. Świętowanie, jego pojmowanie i obchodzenie tradycji w hiszpańskim wydaniu nabiera zupełnie innego wymiaru.
Okres świąteczny
Pierwszą różnicą, która od razu rzuca się w oczy, to okres trwania świąt. Czas Bożego Narodzenia przypada na dni od 22 grudnia do 6 stycznia. Oznacza to, że hiszpańskie obchody trwają znacznie dłużej niż ich polski odpowiednik. Hiszpanie do okresu bożonarodzeniowego włączają dwie okazje, w Polsce obchodzone niezależnie od samych świąt. Mowa tu o zabawie sylwestrowo-noworocznej, w Hiszpanii nazywanej Fin de Año (Sylwester – la Nochevieja, Nowy Rok – Año Nuevo), a także Święcie Trzech Króli (Día de los Reyes Magos). Obie okazje zajmują szczególne miejsce w hiszpańskim kalendarzu świątecznych obchodów.
Loteria świąteczna
Wstępem do bożonarodzeniowych obchodów w Hiszpanii jest El Gordo, czyli tradycyjna świąteczna loteria. Losowanie odbywa się 22 grudnia – czyli w pierwszy dzień zimy – i jest równoznaczne z rozpoczęciem świętowania. Warto dodać, że jest to największa tego typu loteria na świecie. Gra toczy się w niej o miliardy euro! Nic dziwnego, że jest to tak ważny moment dla Hiszpanów.
Wigilijne menu
Hiszpania jest znana ze swojej wspaniałej, tradycyjnej kuchni. Daje ona o sobie znać także w Boże Narodzenie. Wigilijny jadłospis całkowicie różni się od polskiego. Pomijając nawet samą kwestię potraw, hiszpańska Wigilia (La Nochebuena) nie jest postna. Na liście tradycyjnych dań spożywanych w święta nie brak kilku różnego rodzaju pieczeni i mięs – m.in. jamón ibérico, czyli szynki iberyjskiej. Wśród świątecznych potraw nie brak także owoców morza, z których słynie ten rejon Europy. Królują między nimi homary i krewetki. Wigilijnej kolacji towarzyszy także spożywanie tradycyjnych trunków. Najpopularniejsza jest wśród nich anyżówka (anís), a zaraz za nią dobre wina i hiszpański odpowiednika szampana, czyli cava.
Bez opłatka
Każdy polski tradycjonalista nie będzie potrafił wyobrazić sobie Wigilii bez podzielenia się opłatkiem, którego brak w hiszpańskiej tradycji. Jego miejsce zajmuje za to turrón. Jest to typ nugatu, wyrabianego m.in. z miodu, orzechów i migdałów. Warto podkreślić, że nie jest on wyłącznie świąteczną potrawą. Turrón jest dostępny w wielu punktach przez cały rok.
Bez prezentów
Czym byłyby święta bez prezentów? W Hiszpanii… normą. Tak, świąteczne prezenty wręczane są tu dopiero 6 stycznia, na Trzech Króli. Ponadto podarunków nie przynosi ani Święty Mikołaj, ani Aniołek, ani Dziadek Mróz. Zgodnie z najbardziej popularną hiszpańską tradycją robią to Kacper, Melchior i Baltazar. Warto podkreślić jednak, że w różnych rejonach zadanie to przypada także innym postaciom. W Kraju Basków wręcza je górnik El Olentzero, w Katalonii Caga Tió, a w Galicji El Apalpador.
Szopki bożonarodzeniowe
Bożonarodzeniowe szopki są w Hiszpanii nieodłącznym elementem świętowania. Tradycyjnie ustawia się je zarówno w największych miastach, jak i małych mieścinach. Dodatkowo wielu Hiszpanów znajduje dla nich miejsce także w domu. W takim wydaniu bardzo często zaczynają odbiegać od szopek tradycyjnych. Wielu mieszkańców Hiszpanii dodaje do nich nowe figurki, przez co przybierają bardziej współczesną, nowoczesną, oryginalną formę.
Święto Świętych Młodzianków
Jedną z bardziej zabawnych tradycji bożonarodzeniowych w Hiszpanii jest Święto Świętych Młodzianków, czyli El Día de los Santos Inocentes. Przypada on na 28 grudnia i można porównać go do polskiego Prima Aprilis. W tym wyjątkowym dniu mieszkańcy Hiszpanii płatają sobie niewinne figle, a nierzadko w zabawę włączają się także media – często podając nieprawdziwe, żartobliwe informacje.
Powitanie Nowego Roku
Sylwester (la Nochevieja) w Hiszpanii nie różni się szczególnie od polskiego. Mieszkańcy bawią się na dużych imprezach, w gronie swoich rodzin i przyjaciół. Nieodłącznym elementem zabaw sylwestrowych są tańce, cava i spektakularne pokazy sztucznych ogni. Hiszpańska la Nochevieja wiąże się także z typowo hiszpańskimi tradycjami. Najbardziej popularnym zwyczajem jest zjedzenie o 12 w nocy winogron na każde kolejne wybicie zegara.
Święto Trzech Króli
Bożonarodzeniowy okres w Hiszpanii zamyka Święto Trzech Króli. Ma ono nie tylko wymiar kościelny. W tej części Europy wiąże się ze zdecydowanie większym znaczeniem niż w Polsce. I nie chodzi jedynie o zwyczaj obdarowywania się w tym dniu świątecznymi prezentami. Obchody Święta Trzech Króli rozpoczynają się już 5 stycznia. Wiążą się z organizowaniem widowiskowych parad, obowiązkowo z udziałem Trzech Króli.
Anna Miler