W czwartek na Dworcu Centralnym w Warszawie odbyła się prezentacja lokomotywy PKP z grafikami zapowiadającymi beatyfikację rodziny Ulmów. To wspólny projekt MKiDN, Biura Niepodległa, PKP S.A., PKP Intercity S.A. oraz IPN. W hali głównej Dworca Centralnego otwarto wystawę „Samarytanie z Markowej”.
„Uroczystości beatyfikacji rodziny Ulmów 10 września mają charakter kościelny, to także ważne wydarzenie w historii Polski. Pokazuje ono tragedię jednej z polskich rodzin i bardzo wiele mówi o czasach II wojny światowej. Uroczystości mają uczcić pamięć rodziny polskich męczenników, która za pomoc swoim żydowskim sąsiadom zapłaciła najwyższą cenę, ginąc razem z rodzinami Goldmanów, Didnerów i Grünfeldów. Napisy na tej lokomotywie i wystawa na Dworcu Centralnym będzie przypominać tysiącom osób historię rodziny Ulmów, z której wszyscy Polacy mogą być w sposób szczególny dumni” – powiedział sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP min. Wojciech Kolarski.
„Naszym obowiązkiem jest opowiadać historię polskich bohaterów i przypominać o najpiękniejszych ludziach w naszej historii – rodzinie Ulmów. Otworzyli swoje drzwi i serca przed żydowską rodziną. Naszym obowiązkiem jest mówić światu prawdę, a prawda jest taka, że za zbrodnie II wojny światowej odpowiadają Niemcy, a Polacy i Żydzi byli nie tylko ofiarami, ale także bohaterami”- powiedział sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Maciej Małecki.
„Ci, którzy źle życzą Polsce, chcieliby, żeby słowo +Niemcy+ zostało zamienione na enigmatyczne słowo +naziści+, żeby nie było jasnego wskazania sprawców, żeby rozmyć odpowiedzialność za II wojnę światową, za zbrodnie, zniszczenie naszego kraju i wymordowanie milionów naszych obywateli. Nie zgadzamy się na to i dziś rozpoczynamy kolejną akcję” – podkreślił Małecki, dziękując „wspólnocie kolejarskiej za piękną inicjatywę”.
„Ta lokomotywa dziś ruszy w trasę z Warszawy do Berlina, a później na trasie Przemyśl-Berlin. Napisy w języku polskim i angielskim będą opowiadać o bohaterskiej rodzinie Ulmów. Chcę podkreślić: nie ma naszej zgody na fałszowanie historii! Nie ma zgody na obciążanie Polaków winami Niemców” – dodał.
Napisy na boku lokomotywy – „Ulmowie Nie ma większej miłości”, „Zamordowani przez Niemców za ratowanie Żydów podczas II Wojny Światowej” oraz „Beatyfikacja rodziny Ulmów 10.09.2023” – są w języku polskim i angielskim.
Lokomotywa będzie kursowała na trasie Przemyśl–Berlin do 4 września. To wspólny projekt MKiDN, Biura Niepodległa, PKP S.A., PKP Intercity S.A. oraz IPN.
„Dzisiejsze wydarzenie nagłaśnia historię rodziny Ulmów nie tylko w Polsce, ale także w Niemczech. Ta lokomotywa jest także zaproszeniem wszystkich zainteresowanych beatyfikacją do Markowej na uroczystości. Wiemy, że w Niemczech powszechna jest wiedza o Holokauście, natomiast jest ona niewielka, jeśli chodzi o zbrodnie dokonane na Polakach, którzy pomagali Żydom. Często sprawców określa się tam enigmatycznym słowem +naziści”, a to rozmywa odpowiedzialność za popełnione zbrodnie” – powiedział PAP zastępca prezesa IPN dr Mateusz Szpytma.
Na trasie Przemyśl-Berlin na dworcach zostaną wyświetlone lub rozwieszone w formie plakatów grafiki o rodzinie Ulmów.
Prezentacji lokomotywy towarzyszyło otwarcie przygotowanej przez IPN wystawy „Samarytanie z Markowej” w hali głównej Dworca Centralnego. Ekspozycja składa się z dwudziestu plansz, prezentujących między innymi dokumenty i zdjęcia ilustrujące historię rodziny Ulmów oraz życie polskiej i żydowskiej społeczności Markowej. Przedstawione zostały także realia okupacji niemieckiej w Polsce, podczas której każdemu, kto pomagał Żydom, groziła kara śmierci. Wystawę zamykają dokumenty z procesu beatyfikacyjnego rodziny Ulmów oraz dyplom przyznający Wiktorii i Józefowi tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
Po raz pierwszy wystawę zaprezentowano 24 marca 2010 r. w Warszawie, a następnie w polskich miastach i wielu miejscach za granicą. W marcu 2016 r. w związku z otwarciem Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej wystawa została rozbudowana. Jest wspólnym projektem Oddziału IPN w Krakowie oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego. Autorem jest dr Mateusz Szpytma, były szef Muzeum im. Rodziny Ulmów, a obecnie zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.
Wystawę w holu głównym Dworca Centralnego będzie można oglądać do 24 lipca.
Beatyfikacja rodziny Ulmów odbędzie się 10 września 2023 roku w Markowej.
Maciej Replewicz (PAP)