Noc Świętojańska to najkrótsza noc w roku i jedno z najważniejszych świąt obchodzonych w dawnych czasach przez Słowian. Zgodnie z tradycją słowiańską noc przesilenia letniego nazywana była Nocą Kupały lub sobótką. Jednak wraz z pojawieniem się chrześcijaństwa na ziemiach polskich pogańska Noc Kupały została powiązana z chrześcijańskimi obchodami wigilii św. Jana Chrzciciela i z biegiem czasu zmieniła nazwę na Noc Świętojańską.
Z obchodami Nocy Świętojańskiej związanych było wiele obrzędów i wróżb. Oto niektóre z nich:
- poszukiwanie kwiatu paproci – znalezienie kwiatu, który kwitł tylko w tę jedną noc w roku, miało gwarantować spełnienie i dobrobyt, a odnaleźć go mogła tylko osoba prawa i o czystym sercu;
- skakanie przez ogień – wierzono, że ogień ma moc oczyszczającą, chroni przed chorobami i złymi mocami;
- puszczanie wianków na wodzie – panny plotły wianki z ziół i polnych kwiatów, umieszczały w nich płonącą świeczkę, a następnie puszczały je z nurtem rzeki lub strumienia, upatrując w tym wróżby co do rychłego zamążpójścia.
Dziś Noc Świętojańska nadal jest celebrowana w wielu miastach w Polsce, ale ma charakter stricte rozrywkowy, niezwiązany z dawnymi wierzeniami, do których jednak pojawiają się nawiązania w postaci np. wianków noszonych przez uczestniczki świętojańskich festynów czy pokazów świetlnych.
opr. JLS
