Polska Fundacja w Connecticut podjęła trudną, lecz uzasadnioną decyzję o sprzedaży obiektu mieszczącego się przy 27 Grove Street w New Britain, znanego jako Sloper-Wesoly House. Posiadłością, wybudowaną w 1887 roku, zainteresowany jest potencjalny nabywca, który ma się określić w listopadzie. Jeżeli nie zdecyduje się na zakup budynku, zostanie on wystawiony na sprzedaż przez lokalną agencję nieruchomości.
Posiadłość, należąca swego czasu do córek dr. Wesolego, polskiego lekarza, który prowadził w nim przychodnię, została przekazana Polskiej Fundacji w Connecticut w 2000 roku. Budynek nie był nigdy w pełni zagospodarowany. Odbywały się w nim zebrania fundacji, kameralne koncerty i wystawy artystyczne, kilka pomieszczeń wynajmowanych było jako biura. Przed pandemią odbywały się w nim lekcje języka polskiego oraz angielskiego dla dorosłych, które później przyjęły format zdalny. Jedną z ostatnich odbywających się w Sloper-Wesoly House imprez były wernisaże polskich artystów, które miały miejsce kilka razy w roku. Ostatni z nich odbył się 22 października.
Trudna decyzja
Ograniczone użytkowanie posiadłości, której powierzchnia mierzy prawie 6 tys. stóp kwadratowych, nie pozwalało na pokrycie kosztów utrzymania starego budynku, który ciągle wymagał remontów. Spora część z nich realizowana była dzięki grantom i dofinansowaniom przyznawanym przez miasto New Britain. Budynek znajduje się w rejestrze historycznych obiektów, co pozwalało fundacji aplikować o fundusze z różnych źródeł na jego utrzymanie. Na fundacji ciążyły również stałe koszty utrzymania, takie jak ubezpieczenie i ogrzewanie, które w ostatnich czasach drastycznie wzrosły. Ostatecznie latem br. zarząd podjął decyzję o sprzedaży budynku mieszczącego się przy Grove Street. Za decyzją tą opowiedzieli się wszyscy poza jednym członkiem zarządu fundacji.
– To jest ogromny dom. Jest drogi w utrzymaniu i ogrzaniu w zimie, nie odbywa się w nim na tyle imprez, aby był on rentowny – wyjaśnia w rozmowie z „Białym Orłem” prezes Polskiej Fundacji w Connecticut Andrzej Błaszczyński. Część odbywających się tu imprez i zajęć, takich jak klasy ESL (angielski jako drugi język), przestało mieć miejsce ze względu na pandemię. Ale był też jeszcze inny powód, dla którego wielu organizatorów tych wydarzeń opuściło dom Sloper-Wesoly. Był on po prostu za mały. Polski teatr przeniósł się kilka lat temu do Polskiego Domu Narodowego w Hartford, a cieszące się coraz większym zainteresowaniem koncerty Towarzystwa Chopinowskiego zaczęły się odbywać w pobliskim Museum of American Art, gdzie można było pomieścić większe grono uczestników.
Historia budynku
Dom od zawsze był w polskich rękach. Pierwszym lokatorem okazałej posiadłości był Andrew Sloper, który zatrudnił architektów z Bostonu, aby zaprojektowali dom w stylu architektonicznym znanym jako „styl królowej Anny”. Andrew Sloper był znanym i szanowanym mieszkańcem New Britain, żył w latach 1849-1933. Pracował jako prezes lokalnego banku New Britain National Bank, służył w radach i zarządach niektórych z największych firm przemysłowych w New Britain. Pomagał też wielu imigrantom przybywającym w tym czasie do New Britain w celu znalezienia pracy.
Małżonka pana Slopera sprzedała posiadłość 13 lat po jego śmierci. Nowymi właścicielami stali się dr Andrew Wesoly z żoną Cecilią Kremski-Wesoly. Nowi nabywcy mieszkali na drugim piętrze domu, pierwsze piętro było przeznaczone na przychodnię, w której przyjmował dr Wesoly. Jego pacjentami byli głównie imigranci z Polski. Dr Wesoly zmarł w 1994 roku.
Sześć lat po jego śmierci jego córki przekazały dom na ręce Polskiej Fundacji w Connecticut, która zrzesza liczne polonijne organizacje, takie jak szkoła języka polskiego dla dorosłych, Zespół Pieśni i Tańca „Polanie”, Stowarzyszenie Artystów Polskich oraz Towarzystwo Fryderyka Chopina w Connecticut. W 1999 roku budynek został wpisany do ogólnokrajowego rejestru obiektów historycznych. Zarówno oryginalna struktura domu, jak i większość elementów dekoracyjnych historycznego domu, zachowane są do dziś.
Strata Polonii?
Zapytany o to, czy sprzedaż domu będzie stratą dla lokalnej Polonii, Andrzej Błaszczyński odpowiada, że niezupełnie można tak powiedzieć ze względu na małą ilość odbywających się tutaj wydarzeń. – Programy czy wydarzenia zainicjowane w domu Sloper-Wesoly nadal się odbywają, lecz gdzie indziej. Oczywiście było to dla nas istotne, że ten dom należał do fundacji, ale myślę, że większość rodaków nie odczuje jego braku – mówi prezes Polskiej Fundacji w Connecticut. Jeżeli obecnie zainteresowany nabywca zdecyduje się kupić posiadłość, jest szansa, że pozwoli na to, aby nadal odbywały się tutaj jakieś polskie wydarzenia. Andrzej Błaszczyński uważa, że w przypadku wernisaży polskich artystów znajdą one miejsce w sąsiednim muzeum, tak samo jak stało się to w przypadku odbywających się wcześniej w domu Sloper-Wesoly koncertów.
To, że budynek znajduje się w rejestrze obiektów histerycznych, oznacza również, że nowi właściciele będą musieli utrzymać jego charakter i wygląd, który lokalnej Polonii zawsze będzie kojarzył się z jej historią, nawet wtedy, kiedy będzie on już w cudzych rękach.
Darek Barcikowski
