Józef Wybicki to wielokrotny poseł na Sejm, jeden z inicjatorów Konfederacji Barskiej, uczestnik prac wdrażających Konstytucję 3 Maja i współorganizator Insurekcji Kościuszkowskiej, jednak w pamięci potomnych zapisał się przede wszystkim jako autor polskiego hymnu narodowego.
Józef Rufin Wybicki urodził się 29 września 1747 roku w Będominie koło Kościerzyny, zmarł 10 marca 1822 w Manieczkach. W tym roku przypada 200. rocznica jego śmierci oraz 275. rocznica jego urodzin. W 2022 r. obchodzimy także 225-lecie powstania „Pieśni Legionów Polskich we Włoszech”, która w dwudziestoleciu międzywojennym stała się hymnem narodowym Polski.
Z wykształcenia prawnik, działalność polityczną rozpoczął już w wieku 20 lat jako poseł na sejm w I Rzeczypospolitej. Był uczestnikiem konfederacji barskiej, na polecenie dowództwa konfederacji jeździł z poufnymi misjami do krajów europejskich. Reformator praw w Polsce przedrozbiorowej. Przystąpił do konfederacji targowickiej, potem był uczestnikiem insurekcji kościuszkowskiej. Długoletni współpracownik oraz przyjaciel gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, z którym wziął udział w wyprawie na pomoc powstańcom w Wielkopolsce w 1794 r., a później współdziałał w Legionach Polskich we Włoszech, w których powstanie w 1797 roku miał znaczący wkład.
„To Józef Wybicki z gen. Janem Henrykiem Dąbrowskim napisali odezwę do Polaków powołującą się na słowa Napoleona oraz stworzyli zręby Księstwa Warszawskiego” – napisali posłowie w uchwale ustanawiającej Józefa Wybickiego jednym z Patronów Roku 2022.
Wybicki był patriotą i swe zawodowe życie związał z polityką, jednak trzeba pamiętać, że parał się także publicystyką i przez prawie pół wieku swojego życia pisał dzieła na tematy polityczne, społeczne, ekonomiczne (np. pierwsza praca o wprowadzeniu w Polsce pieniądza papierowego, podjęcie tematyki spławności rzek) i moralne. Jest również autorem tragedii, komedii i kilku oper. Poza twórczością własną Wybicki dokonywał również tłumaczenia (z języka francuskiego) mitologii rzymskiej.
Gdy zmarł w 1822 r., pochowano go parafialnym kościele w Brodnicy. Jednak ponad wiek później, w 1923 roku, ekshumowano jego ciało, by wraz z innymi uczestnikami wojen napoleońskich spoczął w Krypcie Zasłużonych Wielkopolan kościoła św. Stanisława w Poznaniu, miejscu zwanym „Poznańską Skałką”, gdzie jego doczesne szczątki znajdują się do dziś.
WEM
