Stolica województwa małopolskiego jest jednym z najstarszych miast i perełką narodowego dziedzictwa kultury; w przeszłości pełnił funkcję stolicy państwa i siedziby królów; obecnie to rozległe miasto, położone nad królową polskich rzek – Wisłą; odwiedzane jest przez licznych turystów z całego świata…
Kraków – miasto królewskie
Pełna legend, bezcennych zabytków architektury i sztuki oraz oaz dobrej zabawy, historyczna stolica Polski z centrum wpisanym od ponad 40 lat na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, oczarowuje od pierwszego wejrzenia.
Założony przez mitycznego Kraka gród nad Wisłą łatwo się zwiedza. Turyście w odkrywaniu atrakcji pomoże nie tylko kilka dobrze przygotowanych aplikacji mobilnych, ale też bardziej tradycyjny system oznakowania: mapy i strzałki do najważniejszych obiektów, umieszczone w centrum. Przybywający pociągiem w zaledwie kwadrans dotrą z Dworca Głównego (poprzez gigantyczne centrum handlowe Galeria Krakowska) do Starego Miasta, które otwiera listę must-see.
Podróż w czasie
Wystarczy minąć Barbakan i Bramę Floriańską, aby znaleźć się w zupełnie innym świecie – najstarszej części Krakowa, która ocalała z wojennej zawieruchy. Tu każda emanująca elegancją i szykiem kamienica ma swoją historię. Na Rynku Głównym Starego Miasta królują kwiaciarki, stukają kopytami o bruk konie ciągnące stylowe dorożki, może zaczarowane jak w wierszu Gałczyńskiego? Są też gołębie unoszące się nad Bazyliką Mariacką i Sukiennicami, w których jak przed wiekami kwitnie handel: wyrobami z bursztynu i srebra, rękodziełem artystycznym, miniaturami szopek krakowskich, regionalnymi strojami i innymi pamiątkami. Na pierwszym piętrze Sukiennic znajduje się Galeria Sztuki Polskiej XIX w., w której można podziwiać słynny „Szał” Podkowińskiego, przedstawiający nagą kobietę na karym rumaku oraz płótna Jana Matejki, Józefa Chełmońskiego, Henryka Siemiradzkiego.
Podziemna, interaktywna trasa turystyczna Śladem Europejskiej Tożsamości Krakowa prowadzi pod Rynkiem aż 1000 lat wstecz, do początków miasta. Wirujący hologram wspomnianej Bazyliki Mariackiej, której nierównej wysokości wieże mają być efektem zakończonej śmiercią waśni dwóch rywalizujących ze sobą braci – konstruktorów, zachęca do odwiedzenia tej świątyni z bezcennym ołtarzem Wita Stwosza.
Restauracja Wierzynek z 650-letnią tradycją i kultowa Piwnica pod Baranami to tylko dwie z licznych restauracji, kawiarni i klubów z ogródkami otwartych w sezonie do późnej nocy. Rynek przecinają szlaki Droga Królewska oraz Szlak Stanisława Wyspiańskiego, prowadzące przez okalające Stare Miasto zielonym pierścieniem Planty do zamku na Wawelu, siedziby polskich władców i jej nekropolii oraz do Panteonu Narodowego na Skałce, gdzie pochowani są m.in.: Jan Długosz, Stanisław Wyspiański i Czesław Miłosz.
Kazimierz – reaktywacja
Z Wawelu blisko do pielęgnującej żydowskie tradycje dzielnicy Kazimierz. Nocą, w pobliżu jednej z dwóch synagog przy ul. Szerokiej słychać ponoć szepty przeklętych przez rabina weselników. Kazimierz obfituje w lokale, w których można skosztować tradycyjne, koszerne dania. Przez dzielnicę biegnie Trasa Zabytków Żydowskich. Zainteresowani tematyką holokaustu powinni zobaczyć jeszcze Plac Bohaterów Getta, fragment muru getta na ul. Lwowskiej 29 i ekspozycję w Fabryce Schindlera na Zabłociu.
Ciekawe budownictwo
Na terenie Fabryki Schindlera stanął, uważany za perłę nowoczesnej architektury, budynek MOCAK-u z betonu i szkła. To pierwsze w Polsce muzeum sztuki współczesnej, zbudowane od podstaw po wojnie, a umiejscowione na Krakowskim Szlaku Techniki wraz z Centrum Szkła i Ceramiki, również znajdującym się na Zabłociu. W chwili wolnej warto odwiedzić tutejsze winiarnie.
Zabytkowa elektrownia, nad którą wznosi się stalowo-betonowa rama, to architektoniczne przetworzenie kantorowskiej idei ambalażu – opakowywania przedmiotów, by w ten sposób zwrócić uwagę na ich istotę i prowokować do odkrywania ukrytej tajemnicy. W budynku mieści się Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka. Placówka usytuowana jest w dzielnicy Podgórze, gdzie szczególnie polecane na lunch czy kolacje są knajpki przy ul. Nadwiślańskiej (zwłaszcza popularna Drukarnia).
Koniecznie trzeba zobaczyć Małopolski Ogród Sztuki, który łączy dźwięk, teatr, sztukę instalacji i multimediów (to eksperymentalna przestrzeń Teatru im. Juliusza Słowackiego, placówki o ponad stuletniej tradycji, drugiej najstarszej w Krakowie po Narodowym Teatrze Starym im. Heleny Modrzejewskiej). Z kolei Muzeum Armii Krajowej zostało zorganizowane w zrewitalizowanych i zaadaptowanych do celów wystawienniczych, ceglanych murach XIX-w. budynku gospodarczego Twierdzy Kraków, przykrytych pancernym szkłem. Zachwyca unikatowy zbiór pamiątek i rzeczy osobistych, przekazanych na wystawę bezpośrednio przez kombatantów.
Nie można pominąć Nowej Huty – idealnego miasta socjalistycznego, o którego powstaniu opowiada film „Człowiek z marmuru” w reż. Andrzeja Wajdy. Pośród klockowego blokowiska wznosi się niezwykły kościół MB Królowej Polski Arka Pana w kształcie łodzi. Sugestywną figurę Chrystusa Zmartwychwstającego, który zdaje się zrywać z zawieszonego nad ołtarzem krzyża do lotu ku niebu wyrzeźbił wybitny, współczesny artysta prof. Bronisław Chromy.
Garść innych propozycji
W obrębie Nowej Huty, dziś stanowiącej dzielnicę Krakowa znajdują się też Nowohuckie Centrum Kultury, Teatr Ludowy, Klasztor Cystersów w Mogile oraz Łąki Nowohuckie – obszar chroniony ze ścieżkami edukacyjnymi, a także Dworek Jana Matejki z autentycznym gankiem zaprojektowanym przez artystę oraz pamiątkami po nim i Hugonie Kołłątaju.
Prawdziwym, krakowskim skarbem jest Kolekcja Książąt Czartoryskich z obrazami Leonarda da Vinci i Rembrandta. Unikatowe są krakowskie szopki, których największą kolekcję gromadzi Muzeum Krakowa (tutejsze szopkarstwo figuruje na liście reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO).
Amatorzy podniebnych podróży chętnie zajrzą do Muzeum Lotnictwa Polskiego w budynkach dawnego lotniska Rakowice-Czyżyny. Pokazy spektakularnych eksperymentów naukowych oferuje Ogród Doświadczeń im. Stanisława Lema. Strefa clubbingu czeka w kompleksie pofabrycznym Dolnych Młynów.
Gustom smakoszy sprostają cykliczne wydarzenia kulinarne: Krakowskie Zapusty i Święto Obwarzanka, będącego symbolicznym smakołykiem krakusów. A ponieważ w 2019 r. Europejska Akademia Gastronomiczna po raz pierwszy w historii przyznała tytuł Europejskiej Stolicy Kultury Gastronomicznej właśnie grodowi Kraka, kilkanaście jego restauracji serwuje potrawy „Krakowskiego Menu Stołecznego” z wykorzystaniem produktów lokalnych.
Miasto przygotowało wiele tras turystycznych (w tym rowerowych): Trasę Uniwersytecką, prowadzącą po 17 miejskich uczelniach z 650-letnim Uniwersytetem Jagiellońskim na czele, oraz Ścieżkami Jana Pawła II ze słynnym oknem w Pałacu Arcybiskupów przy ul. Franciszkańskiej 3, skąd papież podczas pielgrzymek do ojczyzny przemawiał do wiernych.
Dowiedz się więcej na portalu turystycznym Krakowa
