18 maja, na dwa miesiące przed swoimi 101. urodzinami, w Freehold Township, NJ zmarł ppor. Bolesław Biega ps. „Pałąk”. O jego powstańczej historii zrobiło się głośno, gdy do powszechnej świadomości dotarła informacja, że to właśnie on został uwieczniony na jednej z najbardziej rozpoznawalnych i symbolicznych fotografii z czasu Powstania Warszawskiego.
Historia pewnej fotografii
Bolesław „Pałąk” Biega miał zaledwie 22 lata, gdy brał ślub z o rok od siebie młodszą Alicją Treutler, ps. „Jarmuż”. On był żołnierzem AK, ona sanitariuszką. Był gorący sierpień 1944 r., w Warszawie trwało powstanie. I właśnie w takich okolicznościach, wśród świstu kul i gruzów, ślubowali sobie miłość i wierność, dopóki śmierć ich nie rozłączy – a mogło się tak przecież stać w każdej chwili. – Jutro możemy zginąć, więc dlaczego nie? – tak tłumaczył tę decyzję pan Bolesław w rozmowie z redaktorem naczelnym „Białego Orła” Marcinem Bolcem, która miała miejsce w lipcu 2021 r.
Bolesław Biega urodził się 21 lipca 1922 roku w Warszawie. Przyszedł na świat jako syn Irlandki Marjorie Thomas i polskiego dyplomaty Bolesława Biegi. Wczesne dzieciństwo spędził w Anglii, do Polski wraz z ojcem wrócił w wieku 12 lat. W chwili wybuchu II wojny światowej miał 17 lat. Miesiąc przed wybuchem Powstania Warszawskiego zdał egzamin inżynierski, ukończył też podziemną podchorążówkę i dostał przydział do batalionu „Kiliński”, w którym został dowódcą 2. plutonu 2. kompanii batalionu. W pierwszych dniach powstania, w natarciu na Pocztę Główną, został ranny w rękę – stąd temblak uwieczniony na wspomnianym wcześniej zdjęciu ślubnym. Słynny ślub został zarejestrowany na powstańczej kronice filmowej. 13 sierpnia 1944 roku Bolesław zawarł związek małżeński z Alicją z domu Treutler – sanitariuszką batalionu „Kiliński”. Obrączki młoda para zrobiła z kółek od firanek. Ich małżeństwo przetrwało 75 lat – pani Alicja zmarła w 2019 r.
Emigranckie losy
Po upadku Powstania Warszawskiego młodzi małżonkowie trafili do niemieckiej niewoli i zostali wywiezieni do obozu Stalag IV-B Zeithain niedaleko Mühlberga. Po wojnie przez pewien czas przebywali w Niemczech, gdzie Bolesław Biega pomagał armii amerykańskiej przy ewakuacji osób takich jak on, którzy ze względów patriotycznych lub politycznych nie chcieli albo nie mogli wrócić do pozostającej pod sowieckim wpływem Polski, następnie udali się do Wielkiej Brytanii, by w końcu w 1951 r. wyemigrować na stałe do USA. Doczekali się pięciorga dzieci, a pan Bolesław – który zaczął używać imienia i nazwiska Bill Biega – podjął pracę jako inżynier.
– Był jednym z najbardziej ikonicznych powstańców warszawskich – stwierdził w rozmowie z Polską Agencją Prasową dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski. przeprowadzonej tuż po tym, jak do Polski dotarła wiadomość o śmierci powstańca.
Na dzień 30 maja nie są znane szczegóły uroczystości pogrzebowej śp. Bolesława Biegi, jednak jak przekazała mediom córka zmarłego, zgodnie z jego życzeniem ceremonia ta będzie miała prywatny charakter.
Joanna Szybiak
Wywiad przeprowadzony przez redaktora naczelnego „Białego Orła” Marcina Bolca z ppor. Bolesławem Biega ps. „Pałąk” można przeczytać na naszym portalu: https://bialyorzel24.com/bohaterowie-sa-wsrod-nas/ oraz wysłuchać w serwisie YouTube: https://youtu.be/ilxYkaE0R9o
