Savannah położona w malowniczym stanie Georgia tak jak w ubiegłym roku stała się miejscem IX Zjazdu Klubów Gazety Polskiej, obejmujących swoim obszarem Stany Zjednoczone Ameryki Północnej oraz Kanadę. W dniach 7-9 października na tegorocznym zjeździe swoją obecność odnotowały kluby z Filadelfii, Nowego Jorku, New Jersey, Bostonu w Massachusetts, Connecticut i Kanady.
Ciekawe prelekcje
Konferencje przygotowane w toku zjazdu miały na celu podkreślenie jak istotny jest to moment dla Polski i Ukrainy oraz krajów obszaru nadbałtyckiego, które zaledwie 40 lat temu wyzwoliły się spod sowieckiej okupacji ustanowionej traktatem w Jałcie. Zjazd połączył ze sobą kilka wspólnych tematów, tj. walkę generała Kazimierza Pułaskiego – bohatera obojga narodów głoszącego hasło „za wolność waszą i naszą”, sytuację walczącej o utrzymanie swojej suwerenności i nienaruszalności granic Ukrainy oraz zawiłą i często niezrozumiałą dla zwykłego człowieka tzw. „wielką geopolitykę”.
Pierwszy dzień zjazdu został otwarty przez Macieja Rusińskiego (koordynator KGP na Amerykę i Kanadę), Tomasza Sakiewicza (redaktor naczelny „Gazety Polskiej” ), Ewę Wójcik (prezes Fundacji KGP) oraz online przez Ryszarda Kapuścińskiego (prezes KGP). Wszystkich klubowiczów powitali koordynatorzy regionów Klubów GP: Tadeusz Antoniak (koordynator KGP w USA) i Jerzy Lizak (koordynator KGP w Kanadzie).
Pierwszym gościem panelu był Edward Królikowski – przewodniczący Komitetu Pamięci Generała Pułaskiego w Savannah (Savannah General Pulaski Committee), który przybliżył historię pola bitwy, na którym poległ generał Kazimierz Pułaski. Podkreślił, że „podczas bitwy pod Savannah, jednej z najkrwawszych w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych, po stronie 13 amerykańskich kolonii zginęło bądź zostało poważnie rannych 800 żołnierzy, a po stronie brytyjskiej ponad 100”. Edward Królikowski jest główną osobą związaną z organizacją obchodów święta ku czci generała Pułaskiego.
Drugi panel zatytułowany „Wojna na Ukrainie; pożar w Rosji” należał w całości do profesora Piotra Grochmalskiego. W prelekcji poruszono istotę rozpadu sowieckiej Rosji, skuteczny wpływ na rozwój świadomości powstałych niepodległych państw nadbałtyckich oraz Ukrainy. Prelegent odniósł się do siły militarnej Rosji mówiąc, że Rosja staje przed kryzysem powołań mężczyzn do wojska. Podkreślił jednak, że nie należy lekceważyć jej siły pod żadnym pozorem, gdyż jest to państwo posiadające potencjał nuklearny.
Pierwszy dzień zjazdu zakończyli Tadeusz Antoniak i Aneta Antoniak, przedstawiając postaci „żywych świadków historii”: Helenę Knapczyk – sybiraczkę i prezeskę Korpusu Pomocniczego Pań przy Stowarzyszeniu Weteranów Armii Polskiej w Ameryce oraz Jana Brodzińskiego – byłego więźnia pierwszego obozu koncentracyjnego poza granicami Niemiec w Stutthof. Osoby te są cenną wartością na spotkaniach klubowych, są pokoleniem, które doznało krzywd od Niemiec i Rosji i mają pełne prawo przestrzegać Polaków i prosić o czujność w kwestiach utraty suwerenności. To postaci niosące przez całe swoje życie brzemię nienawiści skierowane do nich tylko dlatego, że urodzili się Polakami.
Dyskusje o geopolityce
Drugi dzień zjazdu był wyczekiwany przez wszystkich uczestników ze względu na bardzo interesujące osoby, które miały prowadzić prelekcje. Poranną sesję panelową rozpoczęli minister Piotr Naimski i Marcin Mazurowski (wiceszef Komisji ds. szelfu kontynentalnego przy ONZ) w temacie „Bezpieczeństwo energetyczne”. W trakcie panelu w dyskusji minister Naimski stanowczo zaznaczył, że Polsce nie grozi kryzys energetyczny. W porę podjęte decyzje obecnego rządu dały temu gwarancje.
W kwestii geopolityki zabrali głos marszałek senior Antoni Macierewicz i ponownie minister Piotr Naimski, którzy zgodnie zwrócili uwagę na geopolityczną grę dwóch najbardziej ekspansywnych mocarstw, tj. Niemiec i Rosji. Stwierdzili, że to te państwa zawsze przysparzały wielu cierpień narodom im sąsiadującym i z tego względu należy mieć pod kontrolą ich bliskie kontakty.
Konsul generalny RP w Nowym Jorku Adrian Kubicki zwrócił się z ogromną prośbą do zebranych o rozpowszechnianie akcji polskiego konsulatu pod nazwą „Jestem Polakiem, więc mam polski paszport”, co w przyszłości przełoży się na wyższą frekwencję w wyborach parlamentarnych. Podkreślił, iż posiadanie polskiego paszportu to wielki zaszczyt, gdyż Polska jest niepodległa w każdym znaczeniu słowa tego.
Minister Jan Dziedziczak i dyrektor Jan Badowski poruszyli istotne sprawy dla Polonii. Skupili się w swoim wystąpieniu na uzyskaniu Karty Polaka w związku z linią pochodzenia z Polski. – Każde dziecko uczęszczające choćby raz miesiącu na naukę języka polskiego może się starać o legitymację ucznia polskiego – powiedział minister Dziedziczak. Legitymacja uprawnia m.in. do 50% zniżki na środki lokomocji w Polsce.
Ambasador RP przy ONZ Krzysztof Szczerski zwrócił uwagę na obecną sytuację w Rosji rządzonej przez Putina, wytłumaczył ukryty plan ponownego ogarnięcia wpływami uwolnionych krajów z okresu „gorbaczowskiej pieriestrojki”, a następnie silne centralne zarządzanie z ośrodkiem w Moskwie – czyli powrót do doktryny Stalina w stosunku do ościennych krajów.
Pamięć o gen. Pułaskim
Po zakończonych panelach uczestnicy IX zjazdu KGP wraz z obecnymi panelistami udali się na coroczny bankiet poświęcony pamięci śmierci generała Kazimierza Pułaskiego, a przygotowany przez Savannah General Pulaski Committee.
Kulminacją zjazdu 9 października było poranne uczestnictwo klubowiczów w paradzie kierującej się do pobliskiego pola bitwy w Savannah, gdzie śmiertelnie został ranny generał Pułaski. W dowód pamięci o bohaterach tamtego okresu dla rodzącej się wolnej Ameryki co roku odsłaniane są płyty z nazwiskami poległych w bitwie żołnierzy. W październiku 2022 odkryto tablice upamiętniające bohaterów walczących o niepodległość USA, tj. Józefa Gabriela – naszego rodaka, który służąc w amerykańskiej marynarce wojennej i walcząc o niepodległość w roku 1812 został ranny w Baltimore i przewieziony do Nowego Jorku, gdzie zmarł w przytułku. To jego pamięci Kluby Gazety Polskiej z Ameryki ufundowały pamiątkową tablicę. Tablicami uhonorowani zostali inni bohaterowie tamtych czasów: lt. Karol Litomski, Mihaly Kovacs (Węgry), Agrippa Hull, kapitan komandor Jan Mieszkowski. Warto przypomnieć, iż oprócz polskich bohaterów upamiętnieni już są kawalerzyści pochodzący z innych krajów jak: Francji, Wielkiej Brytanii, Haiti, Szkocji, Irlandii, Niemiec i oczywiście Ameryki.
Organizatorzy zjazdu w Ameryce po raz pierwszy zdecydowali się na relacje live poprzez Twittera. Posługując się tym narzędziem komunikacji dopuścili do głosu użytkowników Twittera poprzez otwieranie pokoi panelowych live, gdzie mogli zadawać pytania prelegentom panelu. Ta nowa forma otwarcia na osoby niezwiązane z Klubami GP zdała egzamin i przeszła najśmielsze oczekiwania. Wszystkie pokoje panelowe są dostępne do odsłuchania na time-line użytkownika Twittera @KlubyGP lub @margo7113 (pokoje dostępne będą przez 30 dni). Relacje jak zwykle można obejrzeć przez FB na stronie Kluby Gazety Polskiej.
Organizatorami zjazdu byli: Fundacja Gazeta Polska Community of America Inc. oraz Smolensk Disaster Commemoration Committee (Komitet Smoleńsko-Katyński USA). Projekt współfinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2022 oraz Polskiej Fundacji Narodowej. Partnerami byli Polish & Slavic Federal Credit Union oraz Windows Okna. Patronem medialnym zjazdu były: „Gazeta Polska”, „Gazeta Polska Codziennie”, Niezalezna.pl.
Małgorzata Bojko
Fot. Archiwum Klubów GP
