Chylący się ku końcowi rok skłania do podsumowań, w których trudno ograniczać się tylko do hucznych wydarzeń czy sukcesów. Warto też poświęcić chwilę refleksom, oddając hołd tym, którzy odeszli na zawsze. Rok 2023 przyniósł nie tylko pożegnanie Sinéad O’Connor czy Lisy Marie Presley, zgasło też sporo polskich gwiazd i twórców.
Marek Gaszyński
Ten dziennikarz muzyczny i autor tekstów zmarł 15 stycznia br., mając 83 lata. Napisał tekst bardzo popularnej piosenki „Sen o Warszawie”. Jego zasługą są również takie utwory jak „Nie zadzieraj nosa” (śpiewały Czerwone Gitary), „Gdzie się podziały tamte prywatki” (Wojciech Gąssowski), „Ojciec żył, tak jak chciał” (Gang Marcela) i „Za mną nie oglądaj się” (Halina Frąckowiak).
Andrzej Dudziński
Utalentowany rysownik zmarł 17 stycznia br. w wieku 77 lat. Grafik, malarz, karykaturzysta, twórca plakatów i ilustracji prasowych miał szeroki wachlarz zamiłowań. Już na studiach publikował satyryczne rysunki, m.in. w tygodnikach „Szpilki” i „Kultura”. Celnie komentował rzeczywistość. Projektował też książki, np. „W dolinie ciekawości” (z Magdą Dygat), „Superptak Dudi” czy „Kino Andrzeja Dudzińskiego” i „Pokrak”.
Leonard Pietraszak
Ten znany aktor zmarł 1 lutego br. w wieku 86 lat. Swoimi występami skradł serca widzów, m.in. za sprawą ról w takich produkcjach, jak „Czarne chmury”, „Czterdziestolatek”, „Kariera Nikodema Dyzmy”, „Vabank” i „Vabank II”. Prywatnie był człowiekiem pełnym spokoju i życzliwości.
Janusz Weiss
Dziennikarz żył 74 lata, do 10 marca br. Był to równocześnie pisarz, artysta kabaretowy, prezenter radiowy i telewizyjny. Końcem lat 60. z Jackiem Kleyffem założył Salon Niezależnych, dający występy kabaretowe. W latach 80. prowadził kino objazdowe. Budził duży szacunek i zaufanie u swoich słuchaczy.
Barbara Lityńska
To godna uwagi aktorka i pisarka, która chociaż przeżyła 50 lat (zmarła 13 marca 2023 r.), nie każdy o niej wiedział. Nie błyszczała na tzw. ściankach, salonach ani okładkach. Pracowała w stołecznym Teatrze 21, tworzonym przez osoby z zespołem Downa. Pokazywała, że osoby doświadczone chorobą mogą świetnie odnajdywać się w świecie kultury i sztuki. Nie tylko występowała w spektaklach, również chętnie pisała. Wydała tomik poetycki „Nowe wiersze”. Była córką Jana Lityńskiego, działacza opozycji antykomunistycznej w PRL.
Piotr Wysocki
Kolejny świetny aktor filmowy, teatralny i telewizyjny, który odszedł w tym roku i to w szczególnych okolicznościach – zginął w pożarze swojego domu w Trzcińcu 26 marca br. Miał 87 lat. Zabłysnął w 1965 r. rolami w filmach „Miejsce dla jednego” i „Popioły”. Później wystąpił w serialach „Czterej pancerni i pies”, „Kariera Nikodema Dyzmy”, „Chopin. Pragnienie Miłości”. Grał też na scenie Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie.
Kacper Tekieli
Wspinacz, a prywatnie mąż Justyny Kowalczyk-Tekieli, zginął w Alpach 17 maja br. Miał 38 lat, w Tatrach przeszedł około 300 dróg wspinaczkowych. W 2020 r. pobił rekord, zdobywając wszystkie 14 najwyższych tatrzańskich szczytów w 37 godzin i 28 minut. Brał też udział w wyprawach na słynne azjatyckie szczyty, m.in. Makalu i Broad Peak Middle. Pokonał też drogi na północnych ścianach Eigeru, Matterhornu i Grandes Jorasses.
Barbara Borys-Damięcka
Reżyserka oraz senatorka zmarła 9 czerwca 2023 r., mając 85 lat. Znała się na produkcji filmowej. Przeszła drogę od asystentki reżysera, poprzez reżysera, dyrektora Działu Realizacji Telewizyjnej, wiceprezesa TVP po szefa Zespołu TVP i doradcę Zarządu TVP. W latach 1997-2007 była dyrektorem naczelnym i artystycznym Teatru Syrena w Warszawie.
Andrzej Precigs
Aktor zmarł 26 sierpnia br. w wieku 74 lat. Zaczął od Teatru im. Ludwika Solskiego w Tarnowie, potem grał na scenach w Łodzi i Warszawie. Tak samo dobrze czuł się przed kamerą. Miał role w filmach: „150 na godzinę”, „Akcja pod Arsenałem”, „Biały mazur”, „Miś”, „Nad Niemnem”, „Trzy kolory. Biały” oraz „Gry uliczne”. Wielu widzów bardziej dostrzegło go w serialach: „Lalka”, „Daleko od szosy”, „Polskie drogi”, „07 zgłoś się”, „Dom”, „Życie jak poker”, „Klan”, „M jak miłość”, „Pensjonat pod Różą”, „Ojciec Mateusz”, „Czas honoru”, „Na dobre i na złe”.
Wojciech Korda
Wokalista i gitarzysta odszedł 21 października br. w wieku 78 lat. Muzyk rockowy i kompozytor od najmłodszych lat śpiewał w chórze Poznańskie Słowiki. Później rozpoczął karierę w bigbeatowym zespole Niebiesko-Czarni, trwało to do 1976 roku. Będąc w związku z Adą Rusowicz tworzył z nią formację Ada-Korda i Horda. To autorstwa Kordy są przeboje „Niedziela będzie dla nas” czy „Skończyły się wakacje”. W 2013 r. odznaczono go Złotym Krzyżem Zasługi.
Halina Kossak
