Zawieszenie broni z 11 listopada 1918 roku zakończyło I wojnę światową. Tego dnia Polska formalnie odzyskała niepodległość. Potrzeba było połączonych wysiłków pięciu pokoleń polskich patriotów dążących do odzyskania suwerenności poprzez liczne akcje wojskowe, dyplomatyczne i edukacyjne, aby tak się stało – ale w końcu nam się udało! Warto pamiętać, że również amerykańska Polonia miała swój wkład w kształtowanie się – 105 lat temu – polskiej państwowości. Obchody Święta Niepodległości Polski łączą Polaków na całym świecie. Jak tę wyjątkową rocznicę uczciła Polonia w USA?
Narodowe Święto Niepodległości to dla Polaków jedno z najważniejszych świąt państwowych. Po 123 latach zaborów – niewoli naznaczonej walką, cierpieniem i wysiłkiem wielu pokoleń – nasza ojczyzna odzyskała suwerenność. Podczas dorocznych obchodów 11 listopada czcimy pamięć tych, którym zawdzięczamy to, że Polska znów zyskała państwowość, którym udało się podnieść kraj z ogromnych zniszczeń I wojny światowej, stworzyć warunki rozwoju ekonomicznego, modernizacji gospodarczej i cywilizacyjnej. Do odzyskania przez Polskę niepodległości walnie przyczyniła się amerykańska Polonia. Zarówno ochotnicy, którzy dla ojczyzny ratowania rzucili się nie przez morze, jak śpiewamy w hymnie polskim, ale przez ocean, dołączając do Błękitnej Armii gen. Hallera, jak i ci, którzy na miejscu wspierali ojczyznę i lobbowali za jej powrotem na mapy świata, mieli swój udział w wielkim, niepodległościowym dziele. W tym roku przypadała 105. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości i praktycznie w każdym zakątku Stanów Zjednoczonych, w których mieszkają Polacy i gdzie działają polskie organizacje, szkoły czy kościoły, dopełniono wszelkich starań, aby tę rocznicę godnie uczcić.
– Dla nas, Polaków ten dzień 11 listopada jest dniem radości, jest dniem dumy, jest dniem chwały, jest dniem, w którym ze wzruszeniem wspominamy, że po 123 latach niebytu nasze państwo – Polska, odrodziło się – podkreślił prezydent RP Andrzej Duda podczas oficjalnych uroczystości państwowych 11 listopada w Warszawie.
Życzenia Polakom z okazji złożył ambasador USA w Warszawie Mark Brzezinski. „Długa walka Polski o niepodległość przypomina nam o cennej wartości, jaką jest wolność. Dziś Polacy świętują i odnawiają swoje przywiązanie do podstawowych wartości, które wszyscy cenimy – wolności, sprawiedliwości i równości dla wszystkich. Najlepsze życzenia dla narodu polskiego z okazji Święta Niepodległości” – napisał na platformie X (dawniej Twitter).
Obchody Święta Niepodległości przybierają różne formy. Od uroczystości organizowanych przez polskie placówki dyplomatyczne w USA, przez nabożeństwa, w trakcie których wierni dziękują i modlą się za wolną ojczyznę, zgromadzenia pod pomnikami i w innych miejscach pamięci narodowej, po eleganckie bale, akademie czy zajęcia w szkołach; od podniosłych ceremonii po imprezy sportowe, takie jak Biegi Niepodległości. Wszystkie te wydarzenia łączy jednak duch patriotyzmu, ogromne poczucie dumy i radość z bycia Polakami. Jak wyglądały obchody Święta Niepodległości w różnych zakątkach USA?
Specjalne wydarzenia miały miejsce tego dnia m.in. polskiej ambasadzie w Waszyngtonie oraz w chicagowskim Muzeum Polskim w Ameryce. Ambasada co roku organizuje niepodległościową imprezę. Z kolei obchody Święta Niepodległości Polski w Muzeum Polskim w Ameryce łączone są tradycyjnie z celebracją amerykańskiego Dnia Weterana. W Chicago i Nowym Jorku organizowane są też Biegi Niepodległości. W tegorocznym biegu w Wietrznym Mieście wziął udział osobiście konsul generalny RP w Chicago Paweł Zyzak, natomiast w Nowym Jorku na trasę wyruszyli wicekonsulowie: Jakub Wiśniewski, Wiktor Cichecki oraz Mateusz Dębowicz.
Ciekawe wydarzenie wpisujące się w obchody Święta Niepodległości miało też miejsce w nowojorskim Port Washington. 12 listopada stały przedstawiciel RP przy ONZ Krzysztof Szczerski odwiedził znajdujące się tam Polish-American Museum i przekazał placówce mundur polowy generała dywizji Adama Joksa z okresu, kiedy pełnił funkcję zastępcy dowódcy V Korpusu Armii USA. Obecnie generał pełni funkcję dowódcy 2. Korpusu Polskiego – dowódcy Komponentu Lądowego. Współorganizatorami wydarzenia były Polish American Museum oraz Center for Military Studies na Long Island. Ambasador Szczerski wygłosił podczas uroczystości przemówienie, w którym przybliżył historię polsko-amerykańskiej współpracy wojskowej i jej współczesne realia. – Dzisiaj bezpieczeństwo Polski jest oparte na dwóch filarach: sile polskiej armii i sile Sojuszu Północnoatlantyckiego – mówił Krzysztof Szczerski.
W tym roku odbyła się też szósta edycja akcji „Niepodległa do hymnu”. „Kimkolwiek jesteśmy, gdziekolwiek będziemy w samo południe, w dniu Święta Niepodległości, zaśpiewajmy wspólnie hymn Polski w ramach akcji Niepodległa do hymnu!” – zachęcali inicjatorzy akcji wspólnego śpiewania „Mazurka Dąbrowskiego”. Akcja ta szczególną popularnością cieszy się wśród placówek edukacyjnych, również polonijnych szkół działających w USA.
To tylko wybrane przykłady inicjatyw wpisujących się w obchody Święta Niepodległości Polski. W tym wydaniu „Białego Orła” oraz na naszym portalu www.BialyOrzel24.com można znaleźć więcej szczegółowych relacji z poszczególnych lokalnych uroczystości. Zapraszamy też do kontaktu i przesyłania informacji o takich wydarzeniach osoby bądź organizacje w nie zaangażowane. Nasze łamy są dla Was otwarte!
Joanna Szybiak