Galopujący i konsumpcyjny świat, wszechobecna cyfryzacja, stres… Przy tym wszystkim, co nas otacza dokoła, istnieje też inny świat, w którym wyciszenie i odosobnienie jest wartością. Pustelnicy wciąż są i żyją swoim rytmem.
Pierwsi pustelnicy, zwani anachoretami, pojawili się około III w. na terenach Egiptu i Palestyny. Przeobrażenia na świecie wpłynęły na liczne zmiany w sposobie życia ich następców, jednak pewne zasady pozostały. Pustelnicy żyją według określonej reguły. Mieszkają z dala od miejskich zabudowań, ale nie izolują się całkowicie, bo życie pustelnicze nie powinno być traktowane jak ucieczka od świata. Utrzymują się z pracy własnych rąk. Jeśli chodzi o Europę, najwięcej ślubów pustelniczych złożono we Francji. W Polsce mieszka znacznie mniej takich osób.
Czy doskwiera samotność?
Większość osób nie pojmuje, jak można żyć w odosobnieniu na dłuższą metę. Pustelnicy uważają, że nie są samotni, bo w pustelni żyje się z Bogiem. Pustelnicą czy pustelnikiem może zostać zarówno osoba świecka, jak i duchowa. W Polsce przewagę stanowią siostry zakonne. Przygotowanie do życia pustelniczego trwa około 10 lat. W tym czasie osoba, która postanawia złożyć śluby pustelnicze, studiuje dzieła teologii i praktykuje modlitwę w ciszy. Wielu pustelników wybiera mało zaludnione okolice Bieszczadów, a także niewielkie wsie w innych różnych rejonach kraju.
Jak wygląda ich dzień?
Praktykowanie modlitwy kontemplacyjnej, medytacja, studiowanie pism – to ważne elementy dnia. Niektóre liturgie mogą odbywać się nawet w nocy. Czas wypełnia także uprawa ogrodu, przygotowywanie posiłków, praca zapewniająca minimalne utrzymanie (choć pustelnicy mogą też przyjmować jałmużnę). Zarobek może pochodzić np. z rzeźbiarstwa, zbierania ziół, przygotowanych własnoręcznie przetworów czy miodów. Pustelnik może przyjmować pielgrzymów czy gości w specjalnie do tego przygotowanym pomieszczeniu, ale jak najrzadziej.
Warto wiedzieć, że w Polsce są trzy Pustelnie, których nie można mylić z miejscami odosobnienia – to miejscowości: w powiecie tucholskim, szamotulskim i wałeckim. Jest też szczyt o nazwie Pustelnia w Górach Kruczych i Pustelnia – jedna ze skał w rezerwacie przyrody Skamieniałe Miasto w Ciężkowicach.
Halina Kossak
