Wiosna w pełni, a więc w polskim krajobrazie nie może zabraknąć bocianów. Przemierzą tysiące kilometrów, aby tu spędzić sezon. Podobno co czwarty bocian pomieszkuje w Polsce. Niektóre rejony są uprzywilejowane, zwłaszcza północno-wschodnia część kraju. W pewnych wioskach tych ptaków jest więcej niż ludzi.
Żywkowo leży przy granicy z Rosją. Pewnie poza okolicą mało kto słyszałby o takim zakamarku kraju, gdyby nie bociany. Jest tam największa kolonia bociana białego w Polsce. Sprzyjają im warunki: rozległe podmokłe łąki, grądy i łęgi, dzika przyroda w sam raz na spokojne bytowanie i żerowiska.
Obok ludzi
Bocianom obojętna pobliska granica, przekraczają ją kiedy chcą. Miejscowi ludzie są przyjaźnie nastawieni do tych długonogich, wielkich ptaków. Nawet pomagają im budować gniazda i dokarmiają je. Dużo bocianów jest też w innych miejscowościach przygranicznych: w Szczurkowie, Toprzynach, Lwowcu. Innym bardzo bocianim miejscem jest okolica Tykocina, zwłaszcza Dwór Pentowo na Podlasiu (blisko Białegostoku).
Ochrona siedlisk
W Żywkowie Północnopodlaskie Towarzystwo Ochrony Przyrody realizuje projekt „Bociania wieś”. Celem tego projektu jest wypracowanie skutecznych metod ochrony siedlisk i żerowisk bocianów. Pod gniazda robione są podstawy dające bezpieczeństwo. Montaż ich jest możliwy w okresie od września do marca, kiedy gniazda są puste. W Żywkowie powstała też infrastruktura pozwalająca na bezpieczne oglądanie życia ptaków. Jest platforma widokowa, ścieżka edukacyjna i małe muzeum.
Sekret wędrówek
Odloty bocianów do Afryki mają związek z zimowym brakiem pokarmu w Polsce. Zmrożona czy pokryta śniegiem ziemia jest dla nich gorsza niż niska temperatura. W Afryce w czasie zimy mają dostatecznie dużo pokarmu. Są tam tylko około 2 miesięcy. Nie zostają na stałe, bo latem panują susze, wskutek których występuje niedobór pożywienia. Bociany nie zdołają odchować tam młodych, dlatego co roku wracają do swoich miejsc lęgowych.
Potężny, nieśpiewny
Bocian może mieć do 120 cm wzrostu, a rozpiętość jego skrzydeł nierzadko przekracza dwa metry. Jego gniazda są ogromne i ciężkie – z roku na rok rozbudowywane przez ptaki mogą osiągnąć wagę nawet dwóch ton i szerokość dwóch metrów. Bocian jest ptakiem mięsożernym i „małomównym”. Odgłosem, jaki wydaje, jest klekot, który powstaje przez kłapanie dziobem. Pisklęta mają inne odgłosy: od syczenia, przez pisk aż po „miauczenie”. Ich dzioby są za miękkie na klekot.
Gatunek zagrożony
Bocian biały jest gatunkiem chronionym na mocy Ustawy o Ochronie Przyrody. Ptak ten jest narażony na wiele zagrożeń powodowanych przez człowieka i jego działalność. Należą do nich m.in.: obniżenie poziomu wód gruntowych, melioracje odwadniające, duża ilość urządzeń energetycznych.
hk
